Bartın: Karanlık bir gün

Dün akşamüstü Bartın’da Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Müessese Müdürlüğü'nde yeraltında patlama meydana geldi. Alınan bilgilere göre, vardiyada yeraltında olan 49 maden çalışanı patlama ertesinde yerin 300-350 metre altında mahsur kaldı.

Gece boyunca kurtarma çalışmaları devam etti. Bir umut, çalışanların yakınları, iş arkadaşları, yöre sakinleri ve toplum olarak iyi haber bekledik.

Ne yazık ki kara bir güne uyandık.

Sabah, 28 madenci kardeşimizin hayatını kaybettiği bilgisi gelmişti, sayı öğlen saatlerinde 41’e yükseldi. Faciadan yaralı kurtarılan madencilerin tedavilerine ise devam ediliyor.

Toplum olarak çok üzgünüz…

Uzun zamandır sorumlu ve sürdürülebilir madencilik için çalışan, yazan biri olarak çok üzgünüm…

Yaşamını kaybeden maden emekçilerimize rahmet, geride kalan ailelerine başsağlığı ve sabır diliyorum.

Başka ne denilebilir?

Sözün bittiği yerdeyiz.

*

“Bir ülkeyi tanımak istiyorsanız, o ülkede insanların nasıl öldüğüne bakın” diyor Albert Camus, Veba romanında sanırım.

En büyük veba çevremizde olan bitenleri olağan görmeye başlamak ve kanıksamak olmalı.

2014’te Soma’da bir kömür madeninde 301 maden çalışanı yaşamını kaybettiğinde “kader” denildi, “Takdir-i ilahi, ölümden öte yol yok” diyenler oldu.

Ertesinde Ermenek, Maraş, Şırnak, Zonguldak, Amasya, Şirvan’daki madenlerdeki ölümlü kazalar meydana geldi.

Kazaların üstüne çok konuşuldu ve yazıldı.

Önlemler alınması için yasalar, yönetmelikler, düzenlemeler yapıldı ama maden kazaları çok benzeri nedenlerle ve yeteri kadar önlem alınmadığı için devam etti ne yazık ki.

Her ölüm, erken ölümdür.

Tek bir kişinin ölümü gerçek ölümdür, çünkü…

Ateş düştüğü yeri yakar.

*

“Beden gücüyle yapılan işlerin hepsi için durum aynıdır; o işler sayesinde hayatta kalırız, ama onların varlığını hiç hatırlamayız. Beden işçisini belki de herkesten çok simgeleyen kişi madencidir; zira onun yaptığı iş sadece olağanüstü korkunç değil, aynı zamanda hayati seviyede elzemdir ve bizim deneyimlerimizden öylesine uzak ve bizim için öylesine görünmezdir ki damarlarımızdaki kanı unuttuğumuz gibi onu da unutabiliriz” diyor George Orwell, Wigan İskelesi Yolu’nda.

“Herhangi birimizin çuhaçiçeği toplamaya vakti varsa bu, madenlerde ciğerleri çıkana kadar öksüren adamlarla daktilolarda parmak çürüten kızların sayesinde” diye ekliyor Boğulmamak İçin’de.

Madencilik zor meslektir. Hele ki yeraltı madenciliği ve üstüne kömür madenciliği yapılıyorsa tehlikeleri çoktur.

Unutmayalım ya da yeniden hatırlayalım:

Yaşamlarımızı daha kolay ve konforlu bir hale getiren, yeme, içme, giyinme, barınma, korunma amaçlı kullandığımız çoğu malzeme ve ekipmanı, beyaz eşyalar, bilgisayarlar, arabalar, telefonlar gibi yüz binlerce eşyayı, madenlere ve o madenlerin yer altından çıkarılmasını sağlayan madencilerin görünmeyen emeğine borçluyuz.

Daha iyi koşullarda çalışıp emekliliklerini yaşarken aileleri ile huzurlu bir yaşam sürmek doğal hakları değil mi?

*

Benzeri kötü bir olay gerçekleştiğinde hep aynı şeyleri dile getiriyoruz.

Depremler, seller, maden kazaları gerçekleşmeden yeterli ve etkin tedbir almayı beceremiyoruz. Gerekli tedbirler yeteri kadar alınmadığında aynı tablo ile yeniden karşılaşıyoruz.

Kazalar önlenebilir, etkileri azaltılabilir, ölümler engellenebilir.

Hep söyledik, yazdık.

Görevimiz gereği yeniden yazalım:

Yüksek iş sağlığı ve güvenliği standartlarında, daha sağlıklı ve güvenli çalışma koşullarına ulaşmaları için herkes, siyasiler, sivil toplum, işverenler ve çalışanlar birlikte çalışmalı…

İyi madencilik örnekleri var elbette, iyi örnekler yani insanı ve çevreyi gözeten madencilik uygulamaları desteklenmeli; ama doğru ile yanlış, iyi ile kötü doğru bir şekilde değerlendirilmeli.

Uluslararası ölçütlerde denetim mekanizmaları daha etkin bir şekilde oluşturulmalı, işin ehli uzmanlar tarafından denetimler düzenli olarak gerçekleştirilmeli, gelişmeye açık olmayan, insanı ve çevreyi umursamayan kötü örnekler elenmeli.

Artık, sonuç alınmalı.