KILIÇDAROĞLU’NUN ADAYLIĞI, LEHTE VE ALEYHTE KANITLAR

Cumhur İttifakı'nın adayı belli. Sayın Erdoğan tekrar aday. Millet İttifakı'nda ise son düzlüğe girildi. Şu aralar adı en çok konuşulan ve ihtimalle ittifakın adayı olacak kişi CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu. İç cepheyi sağlamlaştırıp 6’lı Masa'nın diğer üyelerinin karşısına daha güçlü bir şekilde çıkmak amacıyla 23 Eylül’de başlayan parti kampında milletvekillerinden açık destek istedi CHP lideri. Aradığı desteği buldu da. Muhalif sağ partilerin bu çıkış karşısında nasıl bir pozisyon alacağını ise hep beraber göreceğiz. Şurası açık ki, demokratik kamuoyu adaylık meselesine kilitlenmiş durumda. Kimileri Kemal Bey'in adaylığını hararetle desteklemekte. Bazı yorumculara göre ise Kılıçdaroğlu riskli bir aday. Ortaya atılan savlara tek tek bakalım.  

(1) Adaylık, Kılıçdaroğlu’nun hakkı. Çünkü Kemal Bey olmasaydı 6’lı Masa olmazdı. Hatırlanacağı üzere 2018 seçimleri aslında baskın seçimdi. İktidarın amacı henüz örgütlenmesini tamamlayamamış İYİ Parti'yi Meclis dışında bırakmaktı. CHP liderliği İYİ Parti'nin, Meclis'te grup kurmasına ve bu yolla seçime girmesine yardım ederek oyunu bozdu. O günlerde CHP-İYİ Parti iş birliği şeklinde başlayan bu birlikte hareket etme stratejisi bugün 6’lı Masa halini almış durumda. Kılıçdaroğlu liderliğindeki CHP, son birkaç yılda yaptığı başarılı hamlelerle AKP karşıtı sağ kesimleri popülist bir ittifak içerisinde buluşturmayı başardı. 

(2) 2019 yerel seçim sonuçlarıyla başlayan ve giderek iktidarın aleyhine dönen bir hava var. Muhalefet yaptığı karşı çıkışlar, attığı adımlar ve ortaya koyduğu iddialarla gündemi belirlemekte. Özellikle ekonomik krizin yoğunlaştığı bu sene AKP sürekli bir şekilde savunmada kalırken, CHP liderinin başını çektiği muhalif söylem zemin kazanıyor. Artık daha fazla insan ülkenin iyi yönetilmediği, istikrar, güven ve liyakatin ortadan kalktığını düşünmekte. Şüphesiz ki Kılıçdaroğlu tek başına muhalefeti temsil etmiyor. Yani muhalefet hanesine yazılacak puanlar sadece onun eseri değil. Ama bu süreçte kritik bir rol oynadığı da gerçek.

Kılıçdaroğlu’nun adaylığına yönelik itirazlar ise iki noktada toplanmakta: İlki kimlikle, ikincisi siyaset başarısıyla ilgili. (1) Kılıçdaroğlu Alevi, Kürt/Zaza ve solcu bir kültürel kimliğe sahip. Siyasete girdiği günden beri kendi kimlik öğeleri dahil olmak üzere hemen hiçbir konuda kimlik siyaseti yapmadı. Ama kimlik siyasetine bu mesafeli tutum onun da bir kimliği olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Özellikle Alevilik meselesi yoğun bir şekilde tartışılıyor. Muhalif kesimden bazı kişiler bile Sünni ağırlıklı Türk toplumu Alevi’ye oy vermez tezini işlemekte. Metropoll’un son anketi her dört seçmenden birinin Alevi adaya oy vermeyeceğini gösteriyor. Bu oran medeni bir ülkeye göre çok yüksek şüphesiz ki. Ancak Alevi’ye oy vermem diyen bu kitlenin ağırlıklı kısmı AKP ve MHP seçmeni. İYİ Parti içinde de Alevi’ye oy vermem tezi Türkiye ortalaması kadar, yani yüzde 25 oranında karşılık buluyor. Bu ciddi bir sorun. Kılıçdaroğlu aday olursa İYİ Parti yönetiminin bu kesime yönelik ikna süreci başlatması gerek. Bu arada CHP ile İYİ Parti arasında, özellikle batı illerinde yoğun bir şekilde hissedilen bir oy geçişi durumu var. Oy kayması İYİ Parti lehine işliyor. Yani bir zamanlar CHP seçmeni olan epey sayıda insan İYİ Parti kurulduktan sonra Akşener’i desteklemeye başladı. Bu olgunun sebeplerini iyi irdelemek lazım. Zamanında CHP’yi desteklemiş bu kitlenin Kılıçdaroğlu’nun siyaset anlayışıyla bir sorunu olabilir. 

(2) Kılıçdaroğlu’na muhalif kesimlerin bir kısmı ise kimliğe göre daha objektif kriterlere sahip. CHP Genel Başkanı'nın hitabet yeteneğinin zayıf olması ve kaybettiği seçimler siyasi hafızadaki olumsuz Kılıçdaroğlu imgesini güçlendiriyor. Gerçi 2019 yerel seçimleri Kılıçdaroğlu için bir yeniden başlangıç işlevi gördü. Ama yine de epey sayıda kişi için Kılıçdaroğlu, İmamoğlu ve Yavaş gibi alternatif adaylara göre zayıf bir seçenek. Erdoğan ile Kılıçdaroğlu baş başa kaldığında Erdoğan’ın aradaki farkı kapatacağını düşünenlerin sayısı hiç de az değil. 

Son olarak Kılıçdaroğlu’nun aday olmama ihtimali hakkında da bir şeyler söylemek gerekli. Parti politbürosunun iç sesi olan Bülent Kuşoğlu, “Kılıçdaroğlu aday olmazsa masa dağılır” şeklinde bir demeç verdi. CHP Genel Merkezi, bu açıklamayı eleştirmedi. Bu durum da açıkça gösteriyor ki Kılıçdaroğlu aday olmazsa büyük bir kriz 6’lı Masa'yı bekliyor. Bu noktada belirleyici güç Meral Akşener olacak gibi. Akşener’in tavrı diğer küçük sağ partiler tarafından da onaylanacaktır. Bu arada, Kılıçdaroğlu aday olmasa da masa dağılmaz. Tartışma, polemik ve hatta kırgınlık olacağı açık. Ancak 2018 ve 2019 kazanımları dikkate alındığında hiçbir güç masayı dağıtma sorumluluğunu üstlenemez.