Haniye Suikastı ve Türkiye'nin Jeostratejik Önemi

Gazete Durum Günce

Haniye Suikastı ve Türkiye'nin Jeostratejik Önemi

Orta Doğu'da son dönemde yaşanan olaylar, bölgedeki gerilimi artırırken, uluslararası hukukun önemini bir kez daha gözler önüne seriyor. İsmail Haniye'nin Tahran'da suikast sonucu hayatını kaybetmesi ve Gazze'deki trajedi, jeopolitik dengeleri ciddi şekilde etkiliyor. Bu olaylar, Türkiye'nin diplomatik hamlelerini ve uluslararası arenadaki tutumunu da önemli ölçüde etkiliyor.

Haniye'nin suikastı, Hamas'ın lider kadrosuna büyük bir darbe vurdu. Bu suikast, İran ve Hamas arasındaki ilişkileri daha da karmaşık hale getirirken, bölgedeki dengeleri değiştirebilir. Haniye'nin ölümü, İran'ın bölgedeki nüfuzunu artırma çabalarını zora sokarken, Hamas'ın stratejik hamlelerinde de önemli değişikliklere yol açabilir.

Birleşmiş Milletler'de düzenlenen olağanüstü toplantıda, Rusya, Çin, Suriye ve Türkiye, Haniye'nin suikastını sert bir şekilde eleştirdi. Rusya, bu tür saldırıların bölgedeki istikrarsızlığı artıracağını belirtti; Çin, uluslararası hukukun ihlal edilmesini kınadı ve barışçıl çözümler bulunması gerektiğini vurguladı. Suriye, suikastın bölgedeki direniş hareketlerine yönelik bir saldırı olduğunu ifade ederken, Türkiye ise bu tür eylemlerin bölgedeki barış ve istikrarı tehdit ettiğini ve uluslararası toplumun bu duruma kayıtsız kalmaması gerektiğini dile getirdi.

Gazze'deki çatışmalar ve yaşanan insanlık dramı, uluslararası toplumun dikkatini bir kez daha bölgeye çevirdi. Türkiye, bu süreçte İsrail'e yönelik büyükelçisini geri çağırdı ve Gazze'deki savaş sona erene kadar İsrail ile ticareti durdurma kararı aldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rize'de yaptığı konuşmada, Türkiye'nin Karabağ ve Libya'da olduğu gibi Gazze'ye de müdahale edebileceğini belirtti. Bu açıklama, bölgedeki tansiyonu daha da yükseltti.

Türkiye'nin bu tutumu, uluslararası hukuk ve insan hakları açısından önemli bir mesaj içeriyor. Gazze'deki sivil halkın yaşadığı trajedi, uluslararası hukukun ve insan haklarının korunmasının ne denli önemli olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor. Türkiye'nin İsrail ile ticari ilişkilerini durdurma kararı, iki ülke arasındaki ekonomik bağları zayıflatırken, bölgedeki enerji politikalarını da etkileyebilir. Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) boru hattı üzerinden İsrail'e petrol tedarikinin devam etmesi, bu bağlamda önemli bir rol oynuyor. Azerbaycan petrolünün İsrail'e ihracatı, 2023 göstergelerine kıyasla Ocak-Nisan 2024 arasında %23 artmış durumda. Türkiye, İsrail ile ticari ilişkilerini keserken bile enerji akışının devam etmesi, bölgedeki enerji güvenliğinin ve stratejik ortaklıkların ne kadar kırılgan olduğunu gösteriyor.

Türkiye, bölgedeki diplomatik ilişkilerinde önemli değişiklikler yaptı. Körfez Krizi'nde BAE, Bahreyn ve Mısır ile ilişkilerini Katar lehine destekledikten sonra, bu ülkelerle ilişkilerini yeniden iyileştirdi. Erdoğan, Mısır'la bozulan ilişkileri düzeltmek için 2024'te Kahire'ye giderek Sisi ile bir dizi anlaşmaya imza attı. BAE ile ilişkiler de, BAE'nin Türkiye'nin Bayraktar İHA'larını satın almaya ilgi duyduğunu ifade ettiği 2022'de iyileşme belirtileri gösterdi. Erdoğan'ın Mayıs 2023 seçimlerindeki zaferinin ardından, iki ülke beş yıllık bir ticaret anlaşması imzaladı.Rusya ve Amerika arasında Ankara'da gerçekleştirilen casus takasına yönelik diplomatik hamleleri, Türkiye'nin bölgedeki jeostratejik ve jeopolitik dengeleri değiştirme potansiyeline sahip olduğunu gösteriyor.

İsrail ile ticari ilişkilerin durdurulması, ekonomik bağları zayıflatsa da, enerji politikalarını etkilemeye devam ediyor. BTC boru hattı üzerinden İsrail'e petrol tedarikinin devam etmesi, Türkiye'nin bölgedeki stratejik önemini korumasını sağlıyor.

Sonuç olarak, Orta Doğu'da yaşanan gelişmeler, İsmail Haniye'nin suikastı ve Gazze'deki trajedi, bölgedeki gerilimi daha da tırmandırıyor. Türkiye'nin bu süreçteki tutumu, uluslararası hukukun ve insan haklarının korunmasının önemini vurgularken, bölgedeki jeopolitik dengeleri de etkiliyor. Uluslararası toplumun, bu krizlerin çözümünde daha aktif ve adil bir rol oynaması gerektiği ise açık bir gerçek olarak karşımıza çıkıyor.