PORNOGRAFİ BAĞIMLILIĞI

Cem Keçe

“Bağımlılık”, kişinin bir şeye koşullanmış ve bağlı olma, ruhsal ve bedensel sağlığına ya da sosyal yaşamına zarar vermesine karşın, belirli bir eylemi yinelemeye yönelik önüne geçilemez bir istek duyma durumudur. “Porno bağımlılığı” da son yıllarda cinsel terapistlere en sık başvurulan konuların başındadır. İnternetin ve sosyal medyanın yaşamları istila etmesi, çeşitli ruhsal ve ilişkisel sorunlara neden olmaktadır. Akıllı cep telefonları, internet, WhatsApp, Instagram, Twitter ve Facebook gibi sosyal medya araçlarının yaygınlaşmasıyla birlikte internet başında geçirilen zamanın artması ve cinselliğin de sanal ortamda aranmaya başlanması aileleri ve ilişkileri tehdit etmektedir. Kültüre, aile değerlerine, ilişki standartlarına, kişiler arası iletişime, cinsel ve romantik ilişkilere nüfuz eden ve “günümüzün sosyal vebası” olarak görülen “pornografi”, çoğu zaman zararsız bir eğlence olmasına karşın, ciddi olumsuz etkiler de yaratabilmektedir.

Porno filmler fantezi aracı olarak kullanılabilir ve çiftin cinsel hayatını renklendirebilir. Bu açıdan bakıldığında porno film izlemek hastalık değildir. Hatta zaman zaman kişi cinsel ilişki kurmak yerine, porno film izleyerek kendini tatmin etmeyi tercih edebilir ya da cinsel hayatına renk katmak için porno filmi bir fantezi aracı olarak kullanabilir. Aşırıya kaçılmadığı sürece bunda bir sakınca yoktur. Ancak kişi tüm vaktini internet başında geçirmeye başladıysa, tek başına kalmayı tercih edip odasından çıkmaz hale geldiyse, partneriyle ya da çocuklarıyla iletişimi çok azaldıysa, partneriyle seks yapmayı bıraktıysa, mastürbasyonu cinsel ilişkiye tercih etmeye başladıysa, sosyal hayattan koptuysa ve hatta işini bile aksatır duruma geldiyse, porno bağımlılığı, dolayısıyla bir davranış bozukluğu söz konusudur.

Porno görüntülerde maruz kalınan çok fazla cinsel uyaran nedeniyle vücutta dopamin salgılanmasında artış olur. Başlangıçta bu artış kişiye heyecan ve mutluluk vererek cinsel isteğini artırır, boşalmayı ve orgazmı hızlandırır. Ancak uyaranların yoğun ve sık gelmeye devam etmesi durumunda duyarsızlaşma oluşur ve dopamin salgılanması için artık daha fazla uyarana ihtiyaç duyulur. Böylece kişi daha fazla porno izlemeye başlar ve sonuç porno bağımlılığıdır. Yani porno izlemenin azı karar, çoğu zarardır. Kişiyi cinsel deneyimlere karşı duyarsızlaştırarak hem cinsel hem sosyal yaşamını altüst eder. Pornografik yayınlardaki çekici kadınları gören erkeğin eşini beğenmemeye başlaması, zamanla ondan uzaklaşması ve aşırı beklentinin yarattığı performans anksiyetesi (başaramama korkusu) cinsel ilişkiye girememe ve cinsel isteksizlik gibi cinsel sorunlara yol açabilir. Porno bağımlılığı ayrıca erken boşalma, geç boşalma, orgazm olamama gibi cinsel sorunların yanı sıra, değersizlik tedirginlik, güvensizlik, dikkat eksikliği, depresyon, beyin işlevlerinde yavaşlama ve gecikme nedeniyle hafıza geriliği, unutkanlık gibi sonuçlar da doğurabilir.

Porno bağımlılığı genel olarak erkeklerde daha fazla görülür. Çünkü erkeklerde ergenlikten itibaren porno film izleyerek mastürbasyon yapmak olağan bir davranıştır. Erkekler daha çok görsel olarak ve çıplaklıktan uyarılırken, kadınlar hayaller ve fanteziler yoluyla uyarılır. Çekingen olan, insanlarla kolay ilişki kuramayan, kadınlarla iletişim kurma konusunda yeterli becerilere sahip olmayan, cinselliği ve cinsel performansı gözünde çok büyüten ve penis boyunu takıntı haline getiren erkekler, kadınlardan uzaklaşıp pornoya yönelme eğiliminde olurlar. Ayrıca bazı erkekler pornoyu gerçek dünyadan kaçış yolu olarak kullanırlar ve iş hayatlarında ya da evlilik ilişkilerinde yaşadıkları sorunlarla yüzleşmemek için kendilerine sanal bir dünya yaratmaya çalışırlar.

Porno bağımlılığı, zamanla erkeklerin kadınlardan uzaklaşmasına, gerçek bir kadınla birlikte olunca endişe duymalarına yol açar. Kadınlar ise birlikte oldukları erkeğin kendileri yerine pornoya vakit ayırmasından çok fazla rahatsızlık duyar ve değersizlik hissederler. Kendilerini sanal ortamdaki kadınların vücutları ve performanslarıyla kıyaslarlar, erkeklere çekici gelme kabiliyetlerini yitirmekten korkarlar ve genelde de korktukları başlarına gelir. Çünkü birçok ilişki pornografinin dayanılmaz ağırlığı altında ezilerek sonlanır.

Porno bağımlılığı kadınlarda daha nadir görülür; aksine kadınların büyük çoğunluğu partnerlerinin porno izlemesinden rahatsızdır. Kadınların, “Partnerim benimle ilgilenmiyor!”, “Bütün vaktini internet başında porno izleyerek geçiriyor!”, “Benimle seks yapmak yerine mastürbasyon yapmayı tercih ediyor ve gitgide benden uzaklaşıyor!” gibi şikâyetleri ilişkilerin temelden sarsıldığının sinyalleridir.

Porno bağımlılığından kurtulmak isteyen ama bunu başaramayan kişiler, genellikle kendilerini ayıplar, cezalandırır, kendilerinden utanç duyar ve nefret ederler; bu bağımlılıktan asla kurtulamayacaklarını düşünürler. Ancak durum bu kadar ümitsiz değildir; isteyen herkes porno bağımlılığını tarihin tozlu raflarına kaldırabilir. Bunun için atılması gereken ilk adım, sorunun farkında olarak duruma gerçekçi bir şekilde yaklaşmaktır. Kişi, öncelikle porno film izleme ihtiyacının nasıl ve hangi durumlarda ortaya çıktığını tespit etmelidir. Örneğin, sıkıldığında, yalnızlık hissettiğinde, stresli olduğunda vb. gibi durumlarda porno izlemekten kendini alamıyorsa, bu koşullar oluştuğunda bilinçli bir şekilde başka şeylerle uğraşmaya çalışmalıdır. Çünkü bir davranıştan vazgeçebilmek için yerine yenisinin konması gereklidir. İkinci adım pornografiye erişimi ortadan kaldırmaktır. Bunun için eldeki yazılı ve görsel porno arşivi yok edilmeli, internet üzerinden erişimi engellenmelidir. Sonraki adım da boş zamanları dolduracak türden hobiler ve uğraşılar edinmek, gönüllü toplum hizmetlerine katılmak, spor yapmak, müzik dinlemek, doğa ile baş başa olmak, aileyle ve dostlarla keyifli vakit geçirmek, özgüveni artırıcı etkinliklere katılmaktır. Ancak bu çabaların sonuç vermemesi durumunda profesyonel destek almak için bir terapiste başvurulmalıdır.

Porno bağımlılığının tedavisinde cinsel terapi ve medikal tedavi birlikte kullanılır. Öncelikle sorunun neden kaynaklandığının belirlenebilmesi için “Kişi hangi kişilik özelliğinden ya da hangi ihtiyacından dolayı pornoya yöneldi?” sorusunun yanıtı aranır. Genellikle porno bağımlılığı olan erkeklerin terapiye başvurma nedenleri doğrudan porno bağımlılığı sorunu ile olmaz, çoğunlukla depresyon ya da hayattan zevk alamamak gibi sorunlarla başvururlar. Çünkü porno bağımlılığı zamanla ruhsal dengeyi bozar. Porno bağımlılığı partner ilişkisini zedeler, hatta sona erdirebilir. Bu nedenle tedaviye erken başvurulması önem taşır. Porno bağımlılığının nedenine göre, bireysel psikoterapi, medikal tedavi, cinsel terapi ya da çift terapisi uygulanır.