“Fazla ürettikçe az kazanıyorlar”

Deniz Dalgıç

ANKARA- CHP Giresun Milletvekili Necati Tığlı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 54 lira olarak açıkladığı fındık alım fiyatını değerlendirirken, “Sayın Cumhurbaşkanı bu fiyatı açıklarken net fiyat şudur demedi. 54 lirayı 'Alan bazlı destek, gübre ve mazot desteği dâhil' diyerek açıkladı. Demek ki fiyatı 51 lira civarı düşünebiliriz” dedi. Döviz kuru üzerinden bakıldığında geçen yıla kıyasla en düşük fındık fiyatıyla karşı karşıya olunduğunu belirten Tığlı, “Artan girdi maliyetlerinin hepsi döviz kuruyla orantılı artış gösterdi. Pekala fiyat verilirken neden 4 dolar diyemiyorlar? Tüm dünya üretimi teşvik ederken biz çiftçimize 'Daha fazla ürettikçe daha az kazanırsın' diyoruz. Bu ihanetin en büyüğüdür” diye konuştu.

GAZETE DURUM'a fındık fiyat politikasını değerlendiren Tığlı Türkiye'nin, dünya fındık üretiminin ortalama yüzde 70’ini tek başına sağladığını, fındık üretiminde yapısal sorunların giderilmesi halinde dünyada fındığın en büyük üreticisi olmaya devam edileceğini söyledi.

Fındık alım fiyatı 51 lira 

Fındık alım fiyatı açıklanmadan önce üreticiyi koruduğunu iddia eden kesimlerin, 'Üreticimiz 50-53 lira fiyat istiyor” diye beyanatta bulunduğunu söyleyen Tığlı, “Üreticiyi temsil ettiğini söyleyenler 50-53,  Sayın Cumhurbaşkanı 54 dediğinde üreticinin itirazı olmaz diye düşünüyorlar sanırım” diye konuştu.

Necati Tığlı, fındık üreten illerin vekillerinden oluşan Meclis Çalışma Grubu kurulduğunu ancak o grupta yer almadıklarını ifade etti. Grubun Cumhurbaşkanı'nın açıkladığı fiyatın üzerinde bir talepte bulunmadığına dikkat çeken Tığlı, “Geçtiğimiz yıl sorulduğunda 'fiyattan herkes memnun' denildi. Üretici adına teşekkür eden kesimlere baktığımızda aralarında üretici olmadığını göreceksiniz. Fiyat açıklanana kadar uyku uyumayan, fındık gelirine doğrudan bağımlı 400 bin aile ve 2,5 milyon kişi memnun mu? Bu fiyatı alkışlıyor mu? Sayın Cumhurbaşkanı'na teşekkür ediyor mu? Ona bakmalı. Üretici dışında herkes alkışlarken, 'Üreticiye soralım' diyen olmadı” dedi.

En düşük fındık fiyatıyla karşı karşıyayız

Döviz kuru üzerinden bakıldığında geçen yıllara kıyasla en düşük fındık fiyatı olduğunu vurgulayan Tığlı, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Artan girdi maliyetleri döviz kuruyla orantılı artış gösterdi. Fiyat verilirken neden 4 dolar diyemiyorlar. Hadi olmadı 3,5 dolar neden verilmedi?  Yine bu sene ihracatçı birlikleri çıkıp, “Yeni bir ihracat rekoru kırdık” diyecek. İhracat her yıl yeni bir rekor kırarken üreticinin ve ülkenin ihracat geliri neden artmasın? Bu mümkün değil mi? Tabi ki mümkün. 'Fındık, kur üzerinden 4 dolar olacak' desek hem ihracat miktarımız düşmeyecek, hem ülke ihracat gelirimiz artacak, hem de üretici gelirimiz artacak. Böylelikle üretici üretimde kalacak. Üretimini ve verimliliği artırma yöntemlerini uygulayabilecek. Üretmeye devam ettikçe fındık üretiminde dünya liderliğimiz devam edecek. Bu fiyat politikası ve yönetim anlayışı karşısında 2 ton üretim yapan bir üretici, 'Rekolte 1 ton olsun. Fiyat iki katı olsun. Az maliyetle aynı geliri kazanayım' istemez mi? Tüm dünya üretimi teşvik ederken biz daha fazla ürettikçe daha az kazanırsın diyoruz çiftçimize. Bu ihanetin en büyüğüdür.”

Fındık üretiminde maliyetlerinin kur artışından etkilendiğini söyleyen Tığlı, “Gübre mazot kurdan nasıl etkileniyorsa benzinli motorlarla bahçe temizlemeden tutun, fındık ayıklama patozun saatlik ücretine, bahçeye gelip fındık toplayacak yevmiyeciye kadar her şey dövize endeksli” diye konuştu. Gübre ve diğer zirai ilaçlar yüzde 300 ile yüzde 400 artış gösterirken fındık üretimindeki devlet desteğinin 2009 yılından bu yana neredeyse hiç artmadığını belirten Tığlı, “Alan bazlı gelir desteği son beş altı yıldır dekar başı 170 lira. Bu destek ilk verilmeye başladığında 150 liraydı. Bu mu destek? Bunu dekar başı bin 500 liraya çıkarmanız gerekirdi. Maliyetler karşısında açıklanan fiyat ve destekler bu şekilde kalacaksa üretim her geçen yıl düşer diye kaygılanıyorum” dedi.

Tekelciliğin baş aktörü “Tarım Bakanı”

Tığlı, ihracatta lider firmaların hepsinin yabancı olduğuna dikkat çekerek, “Piyasada tekel oluşmasını bizzat destekleyen bir iktidar var. Açıklanan taban fiyat, üreticiye destek için değil. Piyasadaki tekel yapıyı gözden uzak tutmak için yapılıyor. Bu cambazlıktan öte bir şey değil” dedi. Fındık destekleme taban fiyatından, alım yöntemlerine ve miktarlarına kadar İtalyan Ferrero ile işbirliği yapıldığı söyleyen Tığlı, “TÜİK'ten bile daha yüksek rekolte açıklayan bir Tarım Bakanı bu tekelci piyasanın baş aktörü değilse nedir? Ferrero, 'Fındığınızı almıyorum' dese Tarım Bakanı destekleme alım fiyatını 1 dolara da çeker” diye konuştu.

Uygulanan düşük fiyat politikasının hem üreticiye hem de ülkeye zarar verdiğini kaydeden Tığlı, “Fındıkta fiyat politikamız olmalı. İhracat gelirimiz artarken, üretici geliri de yükselmeli. Tekel piyasada her daim kazanan bir avuç alıcı, kaybeden ise üreticimiz oluyor” sözleriyle üreticinin yaşadığı sıkıntılara bir kez daha dikkat çekti. Tığlı, Türkiye'nin fındık üretiminde ve ihracatında rekor sahibi olduğunu vurgulayarak, “Fiyat belirlerken nasıl olur da yabancı tekellerin tutsağı haline getiriliriz? Şu anda bu karabasanı yaşıyoruz” ifadesini kullandı.

Milli Fındık Şurası toplanmalı

Tığlı, doğru fiyat politikası ile ihracat gelirinin artırılabileceğini belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:

“Ürün çeşitliliği kazandıran güçlü bir sanayiye sahip olmalıyız. Katma değerini artıracak yöntemler geliştirmeliyiz. Avrupalı bizden aldığı ürünü işleyip bize ve dünyaya 10-15 katına satıyor. Neredeyse tekel olduğumuz bir üründe uygulayacağımız fiyat politikası ile ihracat gelirini artırabiliriz. Milli Fındık Şurası toplamalı. Fındıkla ilgili tüm yapısal sorunlara çözüm üretmeliyiz. Üreticinin asli kooperatifi olan Fiskobirlik'i, bu tekellerle mücadele eden güçlü bir yapıya kavuşturmalıyız. İhracatçı yabancı tekellerin diğer ülkelere kazandıran fındık politikası var. Bunun mimarı da başta AKP İktidarı ve işbirlikçileridir.”