IMF Ekim 2022 Küresel Ekonomik Görünüm Raporu-Geçim kriziyle mücadele

Şenol Babuşcu

Uluslararası Para Fonu IMF, ekim ayı Küresel Ekonomik Görünüm Raporu'nu açıkladı. Yılda iki kez yayınlanan bu rapor, IMF’nin üyesi olan ülkelerle ilgili bilgi içermekte olup, gelecek yıllara ilişkin tahminlere yer vermektedir.

IMF, Küresel Ekonomik Görünüm Raporu’nun Ekim sayısını “Geçim Kriziyle Mücadele” başlığıyla yayımlamıştır. Küresel ekonominin bazı zorluklar yaşadığı belirtilen yeni raporda, yüksek enflasyonun, çoğu ülkede sıkılaştırılan finansal koşulların, Rusya- Ukrayna Savaşı'nın ve COVID-19 salgınının ekonomik görünüm üzerinde ağır bir baskı oluşturduğu kaydedilmiştir.

Raporun içeriğine baktığımızda IMF, bu yıla ilişkin küresel ekonomik büyüme beklentisini yüzde 3,2 olarak korurken, gelecek yıla dair tahminini yüzde 2,9'dan yüzde 2,7'ye düşürmüştür. Küresel enflasyonun ise 2021'de yüzde 4,7'den, 2022 yılında yüzde 8,8'ye yükseleceği öngörülürken, 2023 yılında yüzde 6,5'e düşeceği tahmin edilmektedir.

Büyüme ile ilgili olarak IMF raporunda, küresel ekonomideki zorluklarda henüz en kötüsünün yaşanmadığını ve 2023 yılında durgunluğun açık bir şekilde hissedileceğini söylemektedir. Raporda 2023’de dünyada ticaret hacmi artışının ciddi biçimde hız keseceği, ortalama büyümenin düşeceği, buna paralel olarak enflasyonun da gerileyeceği belirtilmektedir.

Raporda, ülke grupları açısından büyüme tahminlere baktığımızda; COVID-19 salgını sonrasında 2021’de hızlı bir toparlanmayla yüzde 5,2 oranında bir büyüme oranına ulaşan gelişmiş ekonomilerin 2023’de ortalama olarak yüzde 1,1’lik bir büyüme düzeyine gerileyeceği öngörülmektedir. Özellikle Euro Bölgesi ve İngiltere’de resesyonun çok açık bir şekilde yaşanması rapora göre kaçınılmazdır. IMF 2023 yılında gelişmiş ülkelerde büyümede yaşanacak sıkıntının ve yapılacak faiz artışlarının enflasyonist gelişmeleri baskılayabileceğini düşünmektedir.

Gelişmekte olan ülkeler açısından ise Hindistan’ın büyümede sıkıntı yaşamayacağı, Çin’in her ne kadar büyümeye devam edecek görünse de tahmin edilen büyüme hızlarının Çin ekonomisi için yeterli olmayacağı düşünülmektedir. Rusya’da eksi olması beklenen büyüme ile Rus ekonomisinin resesyon yaşayacağı tahmin edilmektedir. Bu gelişmeler yanında gelişmekte olan ülkelerin enflasyonla ilgili sorun yaşaması beklenmemektedir.

Konuya Türkiye açısından bakacak olursak IMF bu raporda, temmuz ayında yayımlanan ara dönem raporunda Türkiye için yüzde 4,0 olarak tahmin edilen 2022 yılı büyüme tahminini yüzde 5,0 seviyesine çıkarmış, buna karşın, 2023 yılı için büyüme beklentisini ise yüzde 3,5'ten yüzde 3,0'e indirmiştir.

Raporda, 2022 yılı ortalama tüketici fiyatları tahmini yüzde 60,5'ten yüzde 73,1'e, yıl sonu beklentisi yüzde 52,4'ten yüzde 73,5'e yükseltilmiştir. Gelecek yıl için ortalama tüketici fiyatları beklentisi yüzde 37,3'ten yüzde 51,2'ye, yılsonu beklentisi yüzde 29,7'den yüzde 36,9'a çıkarılmıştır.

IMF raporunda, cari işlemler açığının GSYH'ye oranı bu yıl için yüzde -5,7 olarak aynı seviyede tutulurken, gelecek yıl beklentisi yüzde -2,0'den yüzde -3,9'a değiştirilerek kötüleştirilmiştir.

IMF, işsizlik oranı tahminlerinde ise küçük iyileştirmeler yaparak 2022 yılı işsizlik tahminini yüzde 11,3'ten yüzde 10,8'e, 2023 yılı tahminini ise yüzde 10,6'dan yüzde 10,5'e çekmiştir.

Sonuç olarak IMF’ye göre dünya genelinde 2023 yılının sıkıntılı bir yıl olacağı tahmin edilmektedir. Ekonomilerde büyüme sorunları devam ederken enflasyonla mücadele de gündemde kalacak ve buna yönelik özellikle gelişmiş ülkelerde önlemler alınmaya devam edilecektir.

Türkiye açısından baktığımızda da büyümede ve enflasyonda düşüş yaşanacağı öngörülürken, enflasyonun hâlâ çok yüksek bir düzeyde kalacağı sonucu çıkmaktadır. Küresel düzeyde büyümelerdeki düşüş ve faiz artışları dikkate alındığında halen yaşamakta olduğumuz ödemeler dengesi sorununun 2023’de daha da büyüyeceğini tahmin etmek güç olmayacaktır.