Kırşan: "Bu yıl altında 42 tona yakın bir üretim olur diye düşünüyorum"

İleyda Özmen

ANKARA- TOBB Madencilik Meclisi Başkanı İbrahim Halil Kırşan, Türkiye'nin altın üretiminin 2020 yılında 42 tonla rekor  kırdığını, geçen yıl üretimin 39 tona düştüğünü anımsatarak, bu yıl da hedefin 42 ton olduğunu söyledi. Kırşan, bu hedefin gerçekleşmesinin önünde bazı sorunlar olduğunu belirterek, "Tedarik zincirinde kopmalar oldu. Ülkemizde maden sahalarıyla ilgili çevre kaygıları ön plana çıktı. Birçok yerde tepki var. Bunlar da haliyle sektörü ve üretimi etkiliyor. Umarım etkisi fazla olmaz" diye konuştu. Kırşan, ABD'nin faiz adımı ve resesyon kaygısıyla emtia fiyatlarının düştüğünü kaydederek, "Son bir haftadır bir toparlanma eğilimi göze çarpıyor. Kanıksadı artık ülkeler. Bu resesyona alışmaya başlayacağız. Bakır fiyatları 7 bin 300 dolara kadar gerilemişti. Şu anda 7 bin 800 dolar bandına kadar yükseldi. Emtia fiyatlarında yüzde 10'lar seviyesinde toparlanma var” dedi.

TOBB Madencilik Meclisi Başkanı Kırşan, emtia fiyatlarını ve altın üretimi hakkında GAZETE DURUM'un sorularını şöyle yanıtladı:

Dünyada emtia fiyatlarında durum nedir?

ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz artırımıyla ve resesyon tehlikesiyle beraber bir gevşeme olmuştu. Özellikle bakır başta olmak üzere kurşun ve çinkoda yüzde 30'lara varan düşüşler olmuştu. Bu belirli bir noktaya kadar geldi ancak son bir haftadır bir toparlanma eğilimi göze çarpıyor. Kanıksadı artık ülkeler. Bu resesyona alışmaya başlayacağız. Bakır fiyatları 7 bin 300 dolara kadar gerilemişti. Şu anda 7 bin 800 dolar bandına kadar yükseldi. Emtia fiyatlarında yüzde 10'lar seviyesinde bir toparlanma var.

Diğer metallerde ya da emtiada fiyatlar nasıl? Önümüzdeki dönemde fiyatlar nereye doğru gidecek?

Emtia fiyatlarını etkileyen faktörlerden birincisi, Çin'in arz ve talebidir.  Çin frene bastığı zaman fiyatlar düşüyor. Çin, emtia piyasasına girip alım yaptığı zaman fiyatlar artışa geçiyor. İkincisi, jeopolitik ilişkiler ya da riskler... Rusya-Ukrayna Savaşı'nda gördük. Savaşın başlamasıyla beraber adeta bir ralli yaşandı. Emtia fiyatları muazzam rakamlara yükseldi. Jeopolitik ilişkilerin yanı sıra COVID  sürecinde tedarik zincirinde kopmalar, arz sıkıntıları, üretimde düşüşler yaşadık. Bunlar da emtia fiyatlarını etkiledi ve fiyat artışlarına yol açtı.

Doların seyri emtiayı nasıl etkiliyor?

Doların uluslararası piyasalardaki seyri ters orantılı olarak çalışıyor. Dolar yükselince emtia fiyatları düşüyor, dolar düştükçe de emtia fiyatları artıyor. Böyle bir ters ilişki var. Önümüzdeki süreçte bu faktörlerin etkili olacağını düşünüyorum. Eş deyişle doların ve Rusya-Ukrayna arasında süregelen savaşın seyri, emtia fiyatları üzerinde etkili olacak. Daha ileri bir adım olarak dünyada jeopolitik güçler bu savaşta yer alır mı almaz mı?  Bir diğer önemli faktör Çin Komünist Partisi'nde sene sonunda seçimler yapılacak. Seçimler de şöyle etkiliyor: Ülkede rejimin devamı için kapanma söz konusu, sınırlardan giriş çıkışlar eskisi kadar rahat değil. Bu da haliyle bu süreci etkileyebilecek unsurlardan biri. Dolayısıyla emtiada dalgalı bir seyir olacağını söylemek doğru olur. Bu saydığım faktörlerin iniş çıkışına veya gelişmesine bağlı olarak emtia fiyatları şekillenir.  

Türkiye'ye dönelim. Türkiye'nin altın üretimi ne durumda?

Altın üretimi 2019'da 38 ton üretim yapıldı. 2020 yılında 42 tonla rekor üretim gerçekleşti.  2021 yılında 39 tona kadar düştü. Şu anda yılın ortasındayız üçüncü çeyreğe doğru geliyoruz. Altın Madencileri Derneği, geçen seneye paralel bir üretimin devam ettiğini belirtiyor. Ama henüz rakamlar ortaya çıkmadı. Bir hedef var, “42 tonun altına düşmeyelim. 42 tonun üzerine çıkalım” diye ama tabii yıl sonu üretim miktarını şimdiden kestirmek zor. Tedarik zincirinde kopmalar oldu. Ülkemizde maden sahalarıyla ilgili çevre kaygıları ön plana çıktı. Birçok yerde tepki var. Bunlar da haliyle sektörü ve üretimi etkiliyor. Umarım etkisi fazla olmaz. Bu yıl, 42 tona yakın bir üretim olur diye düşünüyorum.