TARİHTE BUGÜN

Haber Merkezi

TARİHTE BUGÜN

12 Aralık 2003 - Azerbaycan'ın eski Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev, tedavi gördüğü ABD'de vefat etti.

1923’te Azerbaycan SSC’nin Nahçivan Özerk SSC’den başlayan hayat yolu dönemin Sovyetler Birliği Komunist Partisi’nde en yüksek görevlere kadar yükselmesiyle devam etti. Hatta Moskova’da Politbüro’da çalışırken bile, kalbi hep Azerbaycanlaydı.

Mimari mezunu olan Haydar Aliyev birinci kez Azerbaycan’ın başındayken yeni bir Azerbaycan kurdu. Sovyetlerin baskısına rağmen o dönemde Azerbaycan büyük bir ivme kazanarak başarıdan başarıya koştu. Resmen bir sanayii devrimi yaşandı ülkede. Fabrikalar kuruldu, tesisler yapıldı. Yüzlerce genç Sovyerler Birliği’nin çeşitli üniversitelerinde eğitim görmek için gönderildi. Bu eğitim gören gençler gelecekte bağımsız Azerbaycan’da çeşitli alanlarda büyük bir şevkle çalışacaklardı.

Haydar Aliyev ömrünü ülkesine, milletine adamış bir Devlet adamıydı! Bakü’den Moskova’ya gittikten sonra bile asla unutmadı doğduğu toprakları, tam tersi hep yardımına koştu, kendisi uzakta bile olsa, her bir Azerbaycanlı onun desteğini hisetti.

O, bir tarihçiydi aynı zamanda! Politbüro’nun tek Azerbaycanlı üyesi, tek Müslüman üyesi olan sadece Azerbaycan’ı değil, o dönemde SSCB sınırları içinde bulunan diğer Türk Cumhuriyetlerini de destekliyordu.

SSCB Bakanlar Kurulu başkanının birinci yardımcısı görevinde bulunan Haydar Aliyev’in eğer Sovyetler Birliği dağılmamış olsaydı, Komunist Partisi Merkezi Komitesi Genel Sekreteri seçileceğine kesin gözüyle bakılmaktaydı. İşte bu yüzden 1985 yılından sonra Mihail Gorbachev’in iktidara gelişiyle Büyük Devlet Adamı için zor günler başladı. Haydar Aliyev 1987 yılının Ekim’inde görevden alındı.

Fakat hayatı her daim gerçekler üzerinde kurulmuş Haydar Aliyev kendisine karşı kurulan komplolere karşı durdu, 1990 yılının Kanlı Ocak olayları sırasında kendisi bir bildiri yayınladı ve Azerbaycan’a ve Azerbaycanlılara karşı yapılan soykırımı kötüledi.

Daha sonra Nahçivan Özerk Cumhuriyeti’ne dönen Haydar Aliyev’i halk Nahçivan Ali Meclisi’nin başkanı görevine seçtiler. O zaman genel anlamda Azerbaycan çok zor durumdaydı. Sovyetler Birliği dağılmıştı ve 1988 yılından bu yana başlayan Dağlık Karabağ çatışmasıyla birlikte ülkede durum çıkmaza sürüklenmişti. Azerbaycan’da kaos ve anarşi kol geziyordu. Gerek politik, gerekse de ekonomik alanda zor günler yaşayan ülkeyi bu durumdan kurtaracak bir LİDER’e ihtiyaç vardı.

O liderse Nahçivan’daydı. Tüm gözler Ondaydı. Ve sonunda halkın haklı talebiyle Haydar Aliyev 1993 yılında iktidara geldi. Bu tarih Azerbaycan için artık yeni bir dönemin başlangıcıydı.

İlk önce ateşkes imzalandı, peşinden ülkede politik istikrar sağlandı. Ekonomik anlamda ciddi sorunlar yaşayan Azerbaycan yapılan reformlar ve atılımlar sayesinde rahat bir nefes aldı.

Her alanda büyük bir mesafe katetti Azerbaycan. Gerek politik ve ekonomik, gerek eğitim ve kültür, gerekse de askeri alanlarda ülke bölgenin en kilit ülkesine haline geldi.

Bugün bölgesel ve küresel projelerde önemli yere sahip olan Azerbaycan Onun eseri!