TARİHTE BUGÜN

AZE Haber Ajansı

TARİHTE BUGÜN

3 Aralık - Dünya Engelliler Günü

3 Aralık (Dünya Engelliler Günü), Birleşmiş Milletler tarafından 1992'den bu yana desteklenen bir gündür ve küresel çapta farkındalıklar oluşturulmaktadır. 3 Aralık Engelliler Günü'nün amacı, engelli bireylerin toplumsal farkındalığını artırmak, haklarını savunmak ve toplumsal eşitliği teşvik etmektir. 2007 yılına kadar "Uluslararası Engelliler Günü" olarak anılan bu gün, o tarihten sonra her yıl farklı bir tema ile farkındalıklar oluşturulmaktadır.

3 Aralık (Dünya Engelliler Günü) farkındalık gününde, engellilerin katkılarını, yeteneklerini ve başarılarını tanımak amacıyla dünya çapında insanları bir araya getiren etkinlikler, engelli organizasyonları, ticari kuruluşlar, bireyler ve hükümet organları tarafından düzenlenmektedir.

Tarihçe

1981 (Uluslararası Engelliler Yılı)

1976 yılında, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 1981 yılını (Uluslararası Engelliler Yılı) olarak ilan etti. Bu yıl, fırsat eşitliği, rehabilitasyon ve engelliliklerin önlenmesi konularına odaklanarak, ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeyde bir eylem planı çağrısı yapılmıştır. Uluslararası Engelliler Yılı'nın teması "Tam Katılım ve Eşitlik" belirlendi. Tema, engelli bireylerin toplumlarının yaşamına ve gelişimine tam olarak katılma hakkına, diğer vatandaşlarla eşit yaşam koşullarından yararlanma hakkına ve sosyo-ekonomik gelişmeden kaynaklanan iyileştirilmiş koşullarda eşit paya sahip olma hakkına sahip olmaları olarak tanımlanmıştır.

1983 - 1992 (Uluslararası Engelliler Yılı)

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Dünya Eylem Programı'nda önerilen faaliyetlerin hükümetler ve kuruluşlar tarafından uygulanabileceği bir zaman dilimi sağlamak amacıyla 1983-1992 yıllarını Birleşmiş Milletler "Engelliler On Yılı" olarak ilan etti.

Uluslararası Engelliler Yılı Teması (2024)

3 Aralık 2024'te Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), dünya çapındaki ortaklarıyla birlikte Engelliler Günü'nü farkındalık oluşturmak amacıyla katılmaktadır. Bu yılın teması ise "Kapsayıcı ve sürdürülebilir bir gelecek için engelli kişilerin liderliğini güçlendirmek".

Engelliler, küresel nüfusun %16'sını oluşturmasına rağmen, sağlık sektöründe liderlik rollerine nadiren erişebilmektedir. Ayrımcılık, eğitim ve istihdam fırsatlarından dışlanma gibi bu rollere erişimlerini engelleyen birçok engelle karşılaşmaktadırlar. DSÖ, engellilerin liderliğini güçlendirmenin, küresel sağlık hedeflerine ulaşmak, herkes için sağlık eşitliğini ilerletmek ve daha kapsayıcı ve sürdürülebilir bir gelecek inşa etmek için anlamlı bir ilerleme sağlamak adına önemli olduğunu kabul etmektedir.

Yıllara göre temalar

Yıllara göre temalar, Engelliler Günü'nün her yıl farklı bir konuya odaklanarak, engellilerin hakları, katılımı ve toplumda eşitlik için farkındalık yaratmayı amaçlayan uluslararası bir çaba olarak belirlenmiştir.

1998: "Sanat, Kültür ve Bağımsız Yaşam"

1999: "Yeni Yüzyılda Herkes İçin Erişilebilirlik"

2000: "Bilgi teknolojilerini herkes için çalıştırmak"

2001: "Tam katılım ve eşitlik"

2002: "Bağımsız Yaşam ve Sürdürülebilir Geçim Kaynakları"

2003: "Kendi Sesimizi Duyuruyoruz"

2004: "Bizim Hakkımızda Bizimle Konuşun"

2005: "Engelli Hakları"

2006: "Erişilebilirlik"

2007: "Engelli Bireyler için istihdam"

2008: "Engelli Hakları Sözleşmesi: Hepimiz İçin Onur ve Adalet"

2009: "Engelliler ve Dünyadaki Topluluklarının Güçlendirilmesi"

2010: "Milenyum Kalkınma Hedeflerine engelliliğin programa dahil edilmesi"

2011: "Hepimiz İçin Daha İyi Bir Dünya"

2012: "Herkes İçin Kapsayıcı ve Erişilebilir Bir Toplum Yaratmak İçin Engelleri Kaldırmak"

2013: "Herkes İçin Kapsayıcı Bir Toplum ve Kalkınma"

2014: "Sürdürülebilir Kalkınma: Teknoloji"

2015: "Her Yetenekten İnsanlar İçin Erişim ve Güçlendirme"

2016: "İstediğimiz Gelecek İçin 17 Hedefe Ulaşmak"

2017: "Herkes İçin Sürdürülebilir Toplum"

2018: "Engelli Bireyleri Güçlendirmek ve Eşitliği Sağlamak"

2019: "Engelli Bireylerin Katılımını Teşvik Etmek"

2020: "Engelli Bireyler İçin Erişilebilir ve Sürdürülebilir Bir COVID-19 Sonrası Dünya"

2021: "COVID-19 Sonrası Kapsayıcı, Erişilebilir ve Sürdürülebilir Bir Dünya İçin"

2022: "Erişilebilir ve Eşit Bir Dünya İçin Yeniliğin Rolü"

2023: "Erişilebilir ve eşitlikçi bir dünyayı beslemede inovasyonun rolü"

2024: "Kapsayıcı ve sürdürülebilir bir gelecek için engelli kişilerin liderliğini güçlendirmek"

2012 Uluslararası Engelliler Günü'nde, Birleşik Krallık hükümeti, engelli bireylerin işsizlik sigortası aldığı durumlarda zorunlu çalışmayı tanıtarak "Engelli bireylerin işe girme şanslarını zorunlu istihdamla artırmayı" amaçladığını duyurdu. Susan Archibald Merkezi'nin kurucusu, engelli bireylerin zorunlu çalıştırılmasının, Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi'nin 27. maddesinin 2. fıkrasının ihlali olduğunu belirtti. The Guardian, Birleşmiş Milletler tarafından belirlenen bu günden itibaren, kanserden felce kadar çeşitli hastalıklar ve engeli olan kişilerin, Birleşik Krallık hükümeti tarafından ücretsiz çalışmaya zorlanabileceğini ve aksi takdirde işsizlik sigortalarının %70'ine kadar olan kısmını kaybetme riskiyle karşı karşıya olduklarını belirtti. Ayrıca, 3 Aralık'ta Hindistan'da, Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi'nin 9. Maddesi kapsamında, "farklı yeteneklere sahip" topluluk için Erişilebilir Hindistan Kampanyası adıyla bir girişim başlatıldı.