“Suç stok tutanda değil, tutturanda”

Deniz Dalgıç

ANKARA- Başkent Üniversitesi Uluslararası Finans ve Bankacılık Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şenol Babuşcu, Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun sanayiciyi "stokçuluk" ile suçlamasına ilişkin, “Sanayicileri stokçuluk yapmakla suçlaması yanlış. İşletmeler veya şirketler neden stok yapar? Ülkede yüksek enflasyon varsa ve döviz kurları sürekli yükseliyorsa stok yapar. Yoksa stok tutmanın maliyeti yüksektir. Rasyonel bir iş adamının stok tutmaması gerekir. O nedenle suç, stok tutanda değil tutturanda” dedi. Kavcıoğlu'nun, “Hepinizin listesi elimizde” sözlerini de değerlendiren Babuşcu, “Bu sanayiciyi, iş adamını ürküten, tehdit gibi bir açıklama” diye konuştu.

İstanbul Sanayi Odası'nda (İSO), Başkan Erdal Bahçıvan ile Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu arasında yaşanan gerilimin yankıları sürüyor. Kavcıoğlu, ucuz kredi çekip döviz alan sanayicileri stokçulukla suçladı ve "Ucuz krediyle döviz alanların listesi var elimizde" dedi. Bahçıvan, Kavcıoğlu'na “Bunları çok tehlikeli ithamlar olarak görüyorum” sözleriyle tepki gösterdi. 

Prof. Babuşcu, Kavcıoğlu'nun, sanayiciyi stokçuluk suçlaması yöneltmesini GAZETE DURUM'a değerlendirdi. Babuşcu’ya yönelttiğimiz sorular ve yanıtları şöyle:

Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu’nun sanayicileri stokçulukla suçlamasına ilişkin ne düşünüyorsunuz?

Sanayicileri stokçuluk yapmakla suçlaması yanlış. İşletmeler veya şirketler neden stok yapar? Fiyatlar devamlı arttığı için stok yapar. Ülkede yüksek enflasyon varsa ve döviz kurları sürekli yükseliyorsa stok yapar. Yoksa stok tutmanın maliyeti yüksektir. Rasyonel bir iş adamının stok tutmaması gerekir. O nedenle suç, stok tutanda değil tutturanda. Stok tutturan, enflasyonu ve döviz kurlarındaki yükselişi önleyemeyen hükümettir veya ekonomi yönetimidir.

Merkez Bankası Başkanı, “Ucuz kredi kullanıp döviz ve araba alıyorsunuz, hepinizin listesi elimizde” dedi. Kavcıoğlu’nun bu sözleri sanayiciyi ürkütmez mi?

Ürkütür, tehdit gibi... "Ucuz kredi çekip, bununla döviz veya araba alanların elimizde listesi var. Gerekirse atarız" gibi bir söz etti. Bu sanayiciyi, iş adamını ürküten tehdit gibi bir açıklama.

Sizce sanayiciler gerçekten stok yapıyor mu?

Bence yok. Olsa da suçlayamazsınız. Çünkü değeri artıyorsa stokta tutmasında bir mantıksızlık veya suç yok. Döviz kuru yükseliyor. Ekonomide enflasyon varken stok olarak tutmanız karlı bir iş. İş adamı da karlılığa bakar. Karlılığı için stok tutuyor. Memlekete zarar vermek için ya da başka bir gerekçeyle değil.

Yatırım için verilen kredilerle döviz alınıyor mu? Yoksa sadece yatırım amaçlı mı kullanılıyor?

Bence yatırıma gidiyor. Ucuz kredi alıp başka türlü değerlendirilmiyor. Kontrol olması önemli elbette. Bu tür ucuz, düşük faizli kredilerde hükümetin veya devletin kontrolü gereklidir. Kontrol etmiyorlarsa o ayrı bir konu.

Sanayici kendini yüksek enflasyon ve değer kaybeden Türk lirasına karşı nasıl koruyabilir?

Stok tutarak koruyacak. Döviz alarak koruyacak.