İstanbul'da 240 gram ekmek 5 lira olacak

Deniz Dalgıç

ANKARA- İstanbul'da temmuzun ilk haftası ekmeğe zam geliyor. İstanbul Fırıncılar Odası Başkanı Erdoğan Çetin, artan maliyetlere dikkat çekerek, “Temmuzun ilk haftası 210 gram ekmek 4 lira olur. 240 gram ekmek de 5 lira olur. Şu an ekmek fiyatları 3-3,5 lira. Ekmeğin kilogram fiyatı yaklaşık 14 lira seviyesinde” diye konuştu. Çetin, fırıncıların maddi açıdan çok zorlandıklarına işaret ederek, “Ekmek satışları zararına yapılıyor. Fırınların şu an İstanbul'da yüzde 50'si satılık” dedi.

Çetin, GAZETE DURUM'un ekmek fiyatlarına ilişkin sorularımızı şöyle yanıtladı:

Elektrik, doğal gaz ve akaryakıta gelen zamlar İstanbul'da ekmek fiyatlarını etkileyecek mi? Ekmeğe yeni bir zam var mı?

Biz resmi fiyat tarifesi talebimizi yaptık. Temmuzun ilk haftası 210 gram ekmek 4 lira olur. 240 gram ekmek de 5 lira olur. Şu an ekmek fiyatları 3-3,5 lira. 4 liraya satan da var. Ekmeğin kilogram fiyatı yaklaşık 14 lira seviyesinde. Fırıncı 270-280 gram yapıyor, 4 liradan satıyor. 210 gram yapıyor, 3 liradan satıyor. 240 gram yapıyor 3,5'tan satıyor.

Üretim maliyetleri nasıl?

Maliyetlerimiz çok yükseldi. Biz 4 liralık tarife talep ettik ama 4 liranın da bir hükmü kalmadı. Gelen zamlardan artık başımızı kaldıramıyoruz.

Fırıncıların talepleri ve şikayetleri neler?

Emin olun şu an ekmek satışları zararına yapılıyor. Fırınların şu an İstanbul'da yüzde 50'si satılık. Yani yüzde 5'i un alamadığı için kapattı. Yüzde 5'i personel bulamadığı için kapatıyor. Neden insanlar işletmelerini satar? Kazanamadıkları için satarlar. Fırıncı esnafı şu anda zor durumda. Bununla alakalı ciddi problemlerimiz var. Nasip olursa, bu problemlerimizi kamunun çözmesini istiyoruz tabii ki.

Un çuvalı ne kadar?

Devlet destekli unun çuvalı 150 lira seviyesinde. Özel sektördeki ekmeklik unlar 500 lira seviyesinde. Bunlar alt taban. Bunun üstü rakamlar var. Eğer devlet tahsisli un vermezse, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) sanayiciye buğday desteği yapmazsa bugün 600 liradan aşağı unun çuvalını alamayız. Eğer 600 liradan un alınmaya başlanırsa bugün ekmek 6-7 lira seviyesine çıkar.

Ekmek vatandaş için alınabilir olmaktan çıktı mı?

Şunu ifade etmek isterim, hiçbir fırıncı esnafı zorda kalmazsa zam yapmak istemez. Neden? Ekmek satışı düşüyor. Bizim kapasitemiz halk ekmeğe doğru kayıyor. Hiçbir esnaf yüksek fiyata ürün satmak istemez. Artık bıçak kemiğe dayandı. Her gün her şeye zam geliyor. Esnaf maliyetini dahi karşılayamıyor. Sürdürülebilir bir fiyat yakalayıp bununla gitmemiz gerekiyor ama her gün değiştiği için de sürdürülebilir fiyat yakalayamıyoruz.

Fiyatların kontrol altına alınabilmesi için ne yapılması gerekir?

Allah razı olsun devletimizden. Birincisi tahsisli unu, buğdayı sanayiciye veriyor. Fırıncının da ucuzunu almasını sağlıyor. Ama burada ya sistemde bir problem var ya dağılımda. Her fırıncı bu una ulaşamıyor. Unla alakalı bunun tabana yayabilmesi için sistem geliştirilmesi gerekiyor. Özel sektörde 500 liraya aldığımız unu, devlet destekli 350 liraya alabiliyoruz. Bu, ekmeğin 5-6-7 lira olmasını engelliyor. Bu güzel bir uygulama. Bunun devamını istiyoruz ama tabana da yayılmasını istiyoruz.

İkincisi, kamunun kontrol ettiği elektrik, doğalgaz, akaryakıt ve su gibi maliyetlerimiz çok yükseldi. Artık fırıncı, bakkala ekmek vermek istemiyor. Akaryakıt 30 lira seviyesinde. Burada duracağının da garantisi yok. Bu manada tahsis, elektrik, doğalgaz ve akaryakıt noktasında da fırıncının desteklenmesi talebimizdir. Bu anlamda katkı sağlanmalıdır ki, ekmek fiyatları artmasın.