Çöplüğe dönen Büyük Menderes, siyah akıyor

Semra İğtaç

İZMİR- Ege Denizi'ne dökülen 548 kilometre uzunluğundaki Büyük Menderes Nehri'nde suyun siyah renge dönmesi kirlilik endişesi yaratıyor. Kirliliğin zeytinyağı fabrikalarının atık sularını dereye bırakması ile evsel atıklardan kaynaklandığını söyleyen Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü,  kurumlar arası hatta havzada yer alan iller arası bir işbirliğine ihtiyaç bulunduğunu belirtti. Sürücü, "Büyük Menderes Nehri’nin geleceğiyle ilgili sorunlar çok büyük boyutta. Nehir simsiyah akıyor" dedi.

Havza boyunca fabrikaların atıksularını boşalttığı, katı atıkların, çöplerin ve hayvan ölülerinin atıldığı bir nehir haline gelen Büyük Menderes Nehri’ndeki kirlilikle ilgili basın açıklaması ve analiz çalışmaları yapıldı.

Açıklamaya Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ÇED İzleme ve Çevre Denetimi Dairesi Başkanı Barış Ecevit Akgün, Su Toprak Yönetimi Daire Başkanı Menderes İşcen, İl Müdürü Mehmet Taha Al katıldı.

Ankara’dan gelen bakanlığa ait Mobil Su ve Atıksu Analiz Laboratuvarı aracıyla, uzmanlar tarafından su numuneleri alındı.

Daire Başkanları tarafından yapılan açıklamalarda; Havza içerisinde gerekli denetimleri yaptıklarını, zeytin yağı üretilen bölgelerde denetimlerin sıklaştırılması için yazılı talimat gönderildiği, Sarıkemer Taşköprü’de meydana gelen su kirliliği ve katı atık kirliliğiyle çıkan haberler sonrasında, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un talimatıyla, mobil su laboratuvarı ve çevre ekiplerinin bölgeye sevk edildiği, havzada su kirliliğine mahal verebilecek bütün tesislerde denetimlerin sıklaştırılacağı söylendi.

Aralıksız olarak bu çalışmaların devam ettirileceği, çevre kirliliğine mahal veren 5705 tesis, 380 deniz aracına 725 milyon TL. idari para cezası uyguladıklarını, 375 işletmenin de faaliyetten men edildiği açıklandı.

Çevre Kanunu’nda belirtilen kirliliği yaratanlara kapatma dahil bütün yaptırımların uygulamaya devam edileceği, 2023 cezalarına göre minimum ceza miktarı, alıcı ortamlara deşarj edilmesi halinde en az alt sınır olan 820 TL ceza uygulanacağı belirtildi.

Kirliliğin zeytinyağı fabrikalarının atık sularını dereye bırakması ile evsel atıklardan kaynaklandığını söyleyen Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü, GAZETE DURUM'a yaptığı açıklamada kurumlar arası hatta havzada yer alan iller arası bir işbirliğine ihtiyaç bulunduğunu belirtti.

EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bugün kirliliğin görsel olarak görüldüğü alana, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın üst düzey yetkililerinin yerinde gelerek görmeleri ve analiz çalışmaları yapmaları çok önemli. Bütün illerdeki kurumlar bir araya gelmeli. Bir çalıştay ya da sempozyum düzenlenmeli. Burada her il kendi yaptığı çalışmaları sorunları ortaya koymalı. Bir çözüm yolu bulunması lazım. Bu sorun ortak çalışmayla çözülür. Çünkü Aydın Bölgesi Menderes'in döküldüğü yer. 

Bu bölge biyoçeşitlilik açısından en zengin bölge. Çünkü Menderes'in geçtiği yerde Bafa Gölü Tabiat Parkı ve tam ortasından geçtiği Büyük Menderes Milli Parkı var. Buraların mutlaka korunması lazım. Yüzlerce yaban kuşu yaban hayvanı ve endemik birçok bitki türleri var. Bir de burada katı atık kirliliği var. Sadece su kirliliği değil, katı atık kirliliği de çok önemli.

Ancak Büyük Menderes Nehri’nin geleceğiyle ilgili sorunlar çok büyük boyutta. Sadece bir kurumun çözebileceği bir şey değil. Kurumlar arası hatta havzada yer alan iller arası bir işbirliğine ihtiyaç bulunmaktadır. Eğer bu yapılabilirse buna herkes duyarlılıkla destek verecektir. Öncelikle kendi bölgemizde böyle bir işbirliğinin yapılması için Aydın Valiliği’ne müracaat edeceğiz ve konunun takipçisi olacağız."