Avluda kavurma, tepside sarı burma

Kardelen Eda Demirkıran

ANKARA- Ankara Kent Konseyi Danışma Kurulu Üyesi ve eski Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkan Yardımcısı Şevket Bülend Yahnici, çocukluğunun geçtiği Hamamönü'nde bayramın ailece, coşkuyla kutlandığını belirterek, "Hamamönü'nde anneannemin oturduğu evin büyük bir avlusu vardı. Bayramlarda o evin avlusunda ortada büyük tencere kaynardı, o büyük tencerede düğün çorbası dediğimiz toyga çorbası pişirilirdi. Kesilen kurban etinden kavurma ortada yakılan o büyük ateşte yapılırdı. Anneannem, Ankara'nın meşhur tatlısı sarı burma yapardı. Biz de sarı burma yiyeceğiz diye heyecanla beklerdik. Şimdi, 'Hamur açayım da kırk-elli kat baklava yapayım' diyen insan kalmadı" diye konuştu. 

Yahnici, GAZETE DURUM'a eski bayramları şu sözlerle anlattı:

Çarpık şehirleşme, sosyolojik bütün hadiseyi bozdu: Ankara, tabii müthiş bir şehirleşme yaşadı. Sanayileşmenin getirdiği dışarıdan büyük göçle birlikte şu an 5 buçuk milyonu aşkın nüfusa sahip. Benim çocukluğumun Ankara'sında ne nüfus bu boyuttaydı ne de şehirleşme. Kültürden, gelenekten, örften, adetten uzaklaşmış olmanın en önemli faktörü bu şehirleşme ve sanayileşme. Sanayileşmenin getirdiği çarpık şehirleşme, sosyolojik bütün hadiseyi bozdu.

Görsel: Ankara Hamamönü'nde bayram yeri

Esas problem dijitalleşme: Töre, adet, gelenek dediğimiz şeyler, gerek yerli ve mahalli kültürün gerek yerli ve milli kültürün dayanak noktalarıdır. Milli dediğimiz zaman Anadolu coğrafyasının bütününü kastediyoruz. Ancak mahalli dediğimiz zaman Karadeniz, Güneydoğu, Ege veya Trakya'daki anlayışı kastediyoruz. Şehirleşme, sanayileşme ve küreselleşmeye ek olarak, şu an yaşanan esas problem dijitalleşme. Dijital bir dünyada yaşıyoruz. Bütün dünya dijital bir saldırı altında. Bu dijital saldırı, kültürel değerleri de paramparça ediyor. 

“Ah eski bayramlar” demenin bir anlamı kalmadı: Çocukluğumuzun bayramları farklıydı tabii. Babamız elimizden tutar, bizi kurban seçmeye götürürdü. Evin avlusunda ya da apartmanın bahçesinde kurbanınızı keserdiniz. Şimdi apartmanın bahçesinde kurban keseni kaçak kesim diye karakola götürüyorlar. Kurban, kurban olmaktan; bayram, bayram olmaktan çıktı. Eski değerleri aramanın imkânı da ortadan kalktı. “Ah eski bayramlar” diyerek eskiyi aramanın anlamı da kalmadı. Gerçekçi olmak lazım. 

Görsel: Sarı burma tatlısı

Sarı burma yiyeceğiz diye heyecanla beklerdik: Bizim de Samanpazarı, Hamamönü ve Bentderesi'nde eski Ankara evimiz vardı. Hamamönü'nde anneannemin oturduğu evin büyük bir avlusu vardı. Bayramlarda o evin avlusunda ortada büyük tencere kaynardı, o büyük tencerede düğün çorbası dediğimiz toyga çorbası pişirilirdi. Kesilen kurban etinden kavurma ortada yakılan o büyük ateşte yapılırdı. Anneannem Ankara'nın meşhur tatlısı sarı burma yapardı. Biz de sarı burma yiyeceğiz diye heyecanla beklerdik. Şimdi, 'Hamur açayım da kırk-elli kat baklava yapayım' diyen insan kalmadı.

Kurban ritüeli kalmadı: Ankara'da orijinal Ankara tavasını lokantalarda bile yeme şansınız yok artık. Şimdi marketlerde kurban eti kesiliyor, dağıtımı yapılıyor. Kime dağıtıldığını bile bilmiyorsun. “İslami şartlara göre keseceğiz” yazıyor. Ne İslamisi... Kim, nasıl kesiyor belli değil. Kurbanın ritüeli de kalmadı. Bayram gezmesi, ev ziyaretleri vardı. Ailenin en büyüğünün evinde toplanılırdı. Benim ailem, anaerkil bir aile sayılır. Ninemin evinde bütün aile toplanır, damatlar, gelinler, çocuklar gelirdi. Şimdi nerede toplanacaksınız, herkes bir tarafa kaçıyor. Neredesin diye soruyorsun, Antalya'da, İzmir'de, İstanbul'da tatilde...

"Güzeldi” diye anmak istiyorum: Bayram alışverişi yapılınca çocuklar baş ucuna yeni giysisini, ayakkabısını koyardı. Sabah erkenden büyük bir hevesle hazırlanılırdı. Öyle bir bayramı artık arıyor değilim çünkü olmayacağını biliyorum. Çocuklarımızın da aradığını zannetmiyorum. Öyle bir ortamda yetişmediler çünkü. Bayram tebriği de dijital çağın gereği olarak telefonla yapılıyor. Onun için ben artık “Ah nerede o eski bayramlar” demiyorum. Şu an da dijitalleşme çağının içindeyiz. Bu nedenle eski bayramları yaşamamız mümkün değil. O nedenle eski bayramları “güzeldi” diye anmak istiyorum.