Çayda kotalı kampanya açılışı

Ömer ŞAN

Kısa adı ÇAYKUR olan Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kilo fiyatını 6.70 Lira açıkladığı yaş çayda 2022 yılı kampanyasını açtı.

ÇAYKUR'dan yapılan açıklamada, Doğu Karadeniz Bölgesinde, 212 bini aşkın üretici ailenin ruhsatlandırılmış 780 bin dekar alanda üretim yaptığı yaş çayda 2022 yılı kampanyası, Rize'nin Pazar ilçesindeki ÇAYKUR'a ait Kirazlık Çay Fabrikasının Kirazlık-1 çay alım yerinde düzenlenen törenle açıldı.

ÇAYKUR Genel Müdürü Yusuf Ziya Alim ile birlikte kurum yöneticilerinin de katıldığı tören sırasında Alim, çay bahçesine girerek, olgunlaşmış ilk çay filizleri topladı.

 Çay alım yerinde üreticilerle söyleşen Alim, hasat edilerek alım yerine getirilen ilk hasat yaş çayların da alımını gerçekleştirdi.

 Artvin'in Kemalpaşa ilçesinden Ordu'ya kadar olan bölgede yapılan çay tarımında yıllık ortalama 1 milyon 250 bin tonluk bir hasat yapılırken, bu hasadın yaklaşık 600 bin tonunu ise üreticiden ÇAYKUR, geri kalanını ise özel firmalar alarak işliyor.

Özel sektör firmaları ile birlikte ÇAYKUR'un toplam kuru çay üretimi ise yıllık 200-230 bin ton arasında değişiyor.

İlk sürgün kotası

ÇAYKUR'un sezon açılışında konuşan ÇAYKUR Genel Müdürü Yusuf Ziya Alim, 2022 yaş çay sezonunu 1.sürgün döneminde üreticilerden dönüm başına 600 kilogram yaş çay kotası uygulanacağını açıkladı.

Yaş çay alımlarına başlayan ÇAYKUR'un, fabrikaların yaş çay işleme kapasitesine ulaşıncaya kadar serbest alımlarını sürdürmesi beklenirken; fabrikaların ulaştığı kapasite oranına göre kademeli olarak yaş çay alımlarına dönüm başına 50 kilodan 10 kiloya kadar günlük kontenjan uygulanıyor.

Genel Müdür Alim ayrıca, geçen yıl üreticiden 600 liradan aldıkları beyaz çayın kilosunu bu yıl 1000 liradan alacaklarını da açıkladı.

Beyaz çaya bin lira

Alim, “Toplamasında da hiçbir sıkıntı yok. Beyaz çay alış fiyatımız bu yıl kilogram başına 1000 TL oldu, bu da çok iyi bir rakam. Çocuklar bile eğlencesine toplar. Biz gençlerin, çocukların çayla daha fazla ilgilenmesi için böyle farklı bir fiyat verdik. Bu anlamda üreticilerimizin daha farklı hevesle bahçeye girip ürününü bize teslim edeceklerine inanıyoruz” dedi.

 Kota, özel sektöre iter

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yaş çay fiyatını30 kuruşluk destekleme ile birlikte toplam 7 lira olarak açıklamasının ardından açılan yaş çay kampanyasında ÇAYKUR'un ilk sürgün için üreticileri dönüm başına uygulayacağı 600 kilogramlık kota üreticiler arasında tepkiye neden oldu.

Üretici oluşumları henüz kampanyanın başında olunmasına karşın uygulanacak kotanın, beraberinde getirilecek kontenjanla birlikte üreticiyi her zaman olduğu gibi özel sektöre düşük fiyata çay satmak zorunda bırakacağına dikkat çekiyorlar.

 Yaş Çaydaki Fiyat Artışları 

 Yaş çayda açıklanan rakamın, üreticiyi her zamanki gibi zora sokacağını kaydeden Cumhuriyet Halk Partisi, İyi Parti ve Saadet Partisi Rize il yöneticileri, fiyatın 10 lira olarak revize edilmesini isterken, bugüne kadar yaş çay fiyatına yapılan iyileştirmelere ilişkin 2017-2022 arasındaki oranlamalar şöyle oldu:

 Mart 2022 enflasyon oranı yüzde 61,19, yaş çay fiyatı 3.87 liradan 6.70 liraya çıktı. Artış yüzde 73. 

 Önceki yıllardaki enflasyon oranları ve yaş çaydaki artış oranları ise şöyle olmuştu: 

 Mart 2021 enflasyon oranı yüzde 16,19 yaş çay fiyatı 3,27 liradan 3,87 liraya çıktı. Artış yüzde 18,34. 

 Mart 2020 enflasyon oranı yüzde 11,86 yaş çay fiyatı 2,90 liradan 3,27 liraya çıktı. Artış yüzde 12,75. 

 Mart 2019 enflasyon oranı yüzde 19,71 yaş çay fiyatı 2,32 liradan 2,90 liraya çıktı. Artış yüzde 24,99. 

 Mart 2018 enflasyon oranı yüzde 10,23 yaş çay fiyatı 2,00 liradan 2,32 liraya çıktı. Artış yüzde 16. 

 Mart 2017 enflasyon oranı yüzde 11,29 yaş çay fiyatı 1,77 liradan 2,00 liraya çıktı. Artış yüzde 12,99.