9 Soruda Akran Zorbalığı

Merve Kılıç

 Son yıllarda adını daha sık duyduğumuz tespiti de önlenmesi de çaba gerektiren bir şiddet türü olan “akran zorbalığı”nı Gazete Durum sizler için araştırdı. Velilerin de çocukların da mağdur olduğu bu şiddet türüyle mücadelede neler yapılabilir? Ailelerin merak ettiği soruları Psikolojik Danışman Serap Mert’e yönelttik.

 Akran zorbalığı nedir?

 Akran zorbalığı; çocukların veya ergenlerin, yine kendilerinden güçsüz ve küçük gördüğü aynı yaş grubunda olan diğer çocuklar ve ergenlere uyguladıkları sözel, fiziksel ve psikolojik saldırılardır.

 Çocukların çatışması normal mi?

 Çocukların çatışması normaldir. Ancak bunu ifade ediş şekilleri önemlidir.

 Çatışmayla zorbalık nasıl ayırt edilir?

 Çatışma herhangi bir olay sonucu meydana gelir oysa zorbalık öyle değildir. zorbalık ortada hiçbir şey olmaksızın sadece karşıdakine zarar vermek amaçlı sebepsiz yere yapılan saldırganlıktır. Yine çatışma bir defaya ya da birkaç defa mahsus olurken, zorbalık sürekli olarak tekrarlanan bir davranış şeklidir. Ve yine çatışma güçlü, güçsüz farkı olmaksızın olurken, zorbalık kendini güçlü gören kişi tarafından yapılmaktadır.

 Çocuklar çatışmayı çözmek için şiddete başvurur mu? 

 Çocukların bazıları maalesef çatışmayı çözmek için şiddete başvurular. Bunun nedeni ise kendilerinin de başkaları tarafından şiddete maruz kalmalarıdır. Ya da izledikleri ve gördükleri şiddet olaylarını örnek alırlar. Şiddet öğrenilen bir davranış şeklidir. Aileler bu konu da şikayetçilere ise önce kendi davranışlarını gözden geçirmeleri gerekmektedir.

 Akran zorbalığı en çok hangi dönemlerde görülür?

 Akran zorbalığı okul döneminde görülen bir durumdur. Bu yüzden ilkokul ile başlar lisenin başlangıcına kadar devam eder.

 Akran zorbalığı ne gibi riskler taşır? En riskli dönem hangi yaş aralığıdır?

 Akran zorbalığı, zorba için de mağdur için de riskler taşımaktadır. Zorbalara yardım edilmezse ilerde suç işlemeye yatkın çocuklar olurken yine mağdurlarda aynı şekilde suç işlemeyi normal görürlerse toplumdan soyutlanarak suç işlemeye yatkın olurlar.

 En riskli dönemi ergenlik dönemidir. Çünkü bu dönem bireysel farklılıklar çoğalmaktadır. Sevilmek ve saygı görmek önemlidir. Bu yüzden küçük düşürülmek derin yaralar açabilir.

 Akran çatışmasında anne – baba taraf olmalı mı?

 Akran zorbalığında aileler kesinlikle taraf olmamalıdır. Destek ve yardımcı olabilirler fakat taraf olmak, olayın farklı riskler oluşturmasına sebep olur.

 Akran zorbalığında zorbalığı uygulayan çocuğun ebeveynleri ve zorbalığa uğrayan çocuğun ebeveynleri ne yapmalı? Nasıl davranmalı?

 Akran zorbalığı uygulayan çocuğun ailesi, öncelikle çocuklarının bu davranışının altında yatan nedenleri araştırıp bu yönde yardımcı olup gerekilen destekler alınarak çocuğu topluma kazandırmalıdırlar. Mağdur olan çocuğun aile ise başına böyle bir olay geldiği vakit nasıl davranması gerektiğini öğretip, özgüvenini yükseltmeye yönelik çalışmalar yapmalıdırlar.

 Bu konuda okullara düşen görevler nelerdir?

 Öncelikle sınıf öğretmelerinin sınıf içi ilişkileri destekleyici etkinlikler yapmaları, okul ve sınıf kurallarının üzerinde durmaları ve sınıf yönetimini etkili bir şekilde kullanmaları gerekmektedir. Okul idaresi bu konuda öğretmeni desteklemeli, bu gibi durumlarda taraf olmadan çatışmayı çözmesi gerekmektir. Okul idaresi bunun yanında okulda farklı sosyal ve sportif faaliyetler düzenleyerek iletişimi arttırmalıdır. Okul psikolojik danışmanları da öğretmenleri ve öğrencileri akran zorbalığı hakkında bilgilendirmeli, akran zorbalığı yapan ve mağdur olan çocuklar ile görüşmeler yapmalıdır.