Doğal gaza kışın zam var mı?

İleyda Özmen

ANKARA- Kış mevsiminin gelmesiyle birlikte vatandaşlar, doğal gaz faturalarını nasıl ödeyeceklerini düşünmeye başladı. Palmet Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Doğanay Samuray, 2023 yılı doğal gaz tarifelerine ilişkin, "Dünyada doğal gaz fiyatlarında önümüzdeki dönemde düşüş değil artış bekliyoruz. Fakat ocak ayında doğal gaza zam geleceğini tahmin etmiyoruz. Şubat veya mart ayında gelebilir" dedi.

Doğal gaz fiyatları ve tüketimi hakkında CADDE TV'ye konuşan Samuray, şu değerlendirmelerde bulundu:

Doğal gaz çekişimiz daha düşük: Bugünden geriye baktığımız zaman, katettiğimiz dönem içerisinde, kaydettiğimiz çekiş datası geçen seneye göre düşük. Bunun sebebi mevsim. Mevsim şartları beklenenin çok daha üstünde seyrediyor. Türkiye genelinde son 20 günde normal şartların daha üstünde bir seyir var. Evlerde ısınma ihtiyacı geçen seneye göre daha düşük. Dolayısıyla doğal gaz çekişimiz daha düşük.

Doğal gaz fiyatlarında önümüzdeki dönemde artış bekliyoruz: Doğal gaz fiyat analizini iki perspektiften yaparız. Türkiye perspektifi ve dünya perspektifi. Türkiye'de özellikle konutların kullandığı doğal gaz fiyatında büyük bir sübvansiyon var. Yaklaşık olarak maliyetin yüzde 70'i Hazine tarafından sübvanse ediliyor. 2023'te bu sübvansiyonun devam edeceği, konutlarda da herhangi bir fiyat artışı olması oldukça düşük görünüyor. Sanayiye bakacak olursak, özellikle büyük sanayi tüketiminde dünya piyasasından Türkiye'nin elde ettiği fiyatlar neyse ona yansır gibi görünüyor. Görünen o ki elektrik ve sanayi üreticilerinin fiyatları BOTAŞ'ın reel maliyeti çerçevesinde oluyor. Böyle olduğu zaman da dünyada doğal gaz fiyatlarında önümüzdeki dönemde düşüş değil artış bekliyoruz. Fakat ocak ayında doğal gaza zam geleceğini tahmin etmiyoruz. Şubat veya mart ayında gelebilir. 

Sanayinin tüketimi düştü: En yüksek doğal gaz tüketimi petrokimya, çelik ve gübrede... Bu sektörlerin doğal gaz tüketimlerinde düşüş var. Çünkü üretimde sanırım düşüş var. Sanayi çekişinde de düşüş var. Doğal gaz çevrim santrali çok tüketiyor. Türkiye'de diğer kaynaklardan özellikle yenilenebilir rüzgâr, hidrolik ve solar kaynaklar kullanıma girdiği zaman, sistem operatörü doğal gaz çevrim santrallerine verdiği emirleri azaltıyor. Elektrik maliyetinde kontrol sağlayabilmek maksadıyla. Dolayısıyla doğal gaz santrallerinin de çektiği gaz miktarı geçen seneye göre yüzde 30 seviyesinde aşağıda diyebiliriz. 

Gaz kesintisi olacak mı?: Türkiye'de doğal gaz kesintisi yaşanmaz demek imkânsız ama alınan önlemler şu anda bizim bir doğal gaz kesintisi yaşama ihtimalimizi çok düşürüyor. Türkiye geçen seneye göre çok güzel bir hazırlık yaptı. Doğal gaz depolarımız dolu. 

Enerji fiyatlarında aşağı yönlü bir hareket beklemiyoruz: Enerji fiyatlarında dünya genelinde aşağı yönlü bir hareket beklemiyoruz. Tam tersine belli kritik aylarda özellikle bu kış ve önümüzdeki kış gibi yukarı yönlü hareketler olabilir. Hatta yazın bile olabilir. Çünkü boşalan doğal gaz depolarını doldurmak için dünyadaki diğer ülkeler, gelecek kışta da zorlanmamak için tedarik konusunda çok hızlı davranacaklar. Bu da doğal gaz fiyatlarını yukarı yönde çıkartır. 

Bu sene 54 milyar metreküp ile kapatacağız: Pandemi sonrası dünyada bütün tedarikçiler, bekleyen siparişleri blok olarak aldı. Bu siparişleri karşılayabilmek için beklenenin üzerinde üretim yapma zorunluluğu lazım. Hiç görmediğimiz seviyede enerji kullanımı ortaya çıktı. Sanayinin kullandığı enerji dâhi çevresel sıcaklıklardan etkileniyor. Bu da doğal gaz çekişini düşürdü. Türkiye'de normal şartlarda 60 milyar olan metreküp çekişini, bu sene tahminen 54 milyar metreküp ile kapatacağız. Geçen seneye göre 6 milyar metreküp daha düşük.