Rusya-Ukrayna Savaşı'nın iki ucu: Biden ve Putin...

Ukrayna-Rusya Savaşı, ABD Başkanı Joe Biden'ın Avrupa Birliği'ni (AB) yok etme planı mı? Savaş bitecek fakat barış hangi koşullarda sağlanacak? GAZETE DURUM Analiz, sorgulamaya devam ediyor...

Nazım Hikmet, "Savaş; korku ve sefaletten başka bir şey veremez. Yakar, yıkar, öldürür, yok eder" diyor. Yıkılan hayatlar, harabeye dönen evler ve ölen masum insanlar Rusya'nın, Ukrayna işgalinin görünen sonuçları.

Ukrayna- Rusya arasında yaşanan bu savaş, dünyanın COVID-19 pandemisinden sonra ekonomik olarak toparlanmasını da tehlikeye atmış durumda. 

Enflasyon, gıda ve enerji güvenliği, tedarik zincirindeki sorunlar, liderlerin başa çıkması gereken zorlukların başında geliyor. 

Bu bağlamda, Ukrayna-Rusya Savaşı'nın küresel sonuçlarını görüşmek üzere Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 11 Mart 2022'de Versay Sarayı'nda, AB liderleri zirvesinin ardından bir basın toplantısı düzenledi.

Ursula von der Leyen, "Avrupa’nın, Rusların gazı kesmesine hazır olması gerekiyor. Gaz depolarımızı daha hızlı doldurmak için tasarruf yapmamız gerekiyor. Gaz tüketimini azaltmalıyız" dedi.

Bu açıklamadan kısa süre sonra dikkat çeken bir açıklama da Fransa’dan geldi. Fransa'nın enerjiden sorumlu Bakanı Agnes Pannier-Runacher, "Yıl sonuna kadar gaz dağıtımı kesilirse bu, Avrupa'nın Rus gazı olmadan tam bir yıl geçireceği anlamına gelir. Bu nedenle önümüzdeki kış daha zor olabilir. Avrupalıların, daha kısa süre duş almaları ve elektriksiz kalmamaları için ellerinden gelen tasarrufu yapması gerekiyor" dedi.

Bu sözler, Ukrayna'nın yanında yer alan Avrupa'nın savaş ekonomisinin girdabına doğru sürüklendiğini gösteriyor. Artan enerji fiyatlarının üretim maliyetlerini artırması sonucu Avrupa’da halk, artık daha soğuk su ile duş almaya başladı. Aydınlatmadan ve klima serinliğinden mahrum kalmaya da devam ediyor.

Hayat kalitesi erozyona uğrayan Avrupalılar,  maaşlarında iyileştirme istemeye çoktan başladı. İspanya Hava Yolu, Belçika polisi, Hollanda Demir Yolları çalışanları greve gitti. İskoçya’da 12 gün çöpler toplanamadı. İsviçre’de hava ulaşımı aksadı. Fransa'da tren ve otobüs şoförü krizi yaşandı.

Yüksek enflasyon ve hayat pahalılığı; İngiltere, Almanya, İspanya ve Hollanda gibi ülkelerde birçok sektör çalışanı tarafından protesto edildi. 

4 Eylül 2022’de Prag’da, 70 binden fazla kişi sokağa çıktı, Almanya Leipzig de sokağa çıkmaya hazırlanıyor.

Marx, yıllar önce “Yoksulluk beraberinde protesto getirir” diyerek yaşanan durumu özetlemişti aslında. Perşembenin gelişini çarşambadan hisseden halk, küreselleşen bir ekonomiye hazırlıksız entegre olmanın bedelini ödüyor.

Marx'ın bu tezi, sadece Avrupalılar için geçerli değildi. Rusya merkezli bağımsız anket şirketi Levada Center'ın yaptığı bir ankette, Rus halkının yüzde 78'i mayıs ayında Rus işgalini desteklerken, bu oran ağustos ayında yüzde 48'e geriledi. 

Anketler, savaşın maliyeti ve 39 devlet tarafından uygulanan ambargonun Rusların bakış açısını değiştirdiğini gösteriyor.

Protestolar, sadece Avrupa kıtası ile sınırlı kalmadı.

Amerikalı Fox News'in tanınmış sunucusu Tucker Carlson, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'daki savaşı kazanmakta olduğunu söyledi. Öfkesi yüzüne yansımıştı.

Carlson; Biden’ı, Ukrayna’ya verdiği ekonomik destek konusunda uyardı: "Biden, Ukrayna kampanyasını sonlandırmalı. Biden, Batı'yı ekonomik olarak yok etmek istiyor" diyerek tartışmayı başka bir boyuta taşıdı.

Tucker Carlson, aslında haksız değildi. İtalya, Ukrayna'ya silah ve para gönderiyor fakat Fransa kadar göndermiyordu.

Fransa, Ukrayna'ya daha fazla para ve silah göndermek için kapılarını açık tuttukları ve klimalarını çalıştırdıkları için dükkân sahiplerine para cezası kesiyordu, Fransa'da ışıklı tabelalar gece 00.00’dan sabah 06.00'ya kadar yasaklanmıştı. Hükümet politikalarının bedelini halk ödüyordu.

ABD, Ukrayna'ya şimdiye kadar 10 milyar dolardan fazla askeri yardım göndermişti. Ukrayna'ya, dünyanın her yerinden de yardım yağıyordu. ABD'nin, 40 milyar dolar, G7 ülkelerinin 18 milyar dolar daha gönderecek olmasına öfkelenen Carlson, aslında sokağın sesini dillendirmişti.

Sokak, yapılan harcamaların karşılığını bulmadığını altı ay içinde gördü. Ukrayna’daki savaş Putin’i iflas ettirmemiş, aksine Rus rublesi son yedi yılın en yüksek seviyesine taşınmıştı. Devlet başkanları, Putin'e diz çöktürmeyi başaramadı fakat Avrupalılar yüksek enflasyon karşısında yaşam kalitesinden taviz vermeye başladı.

Birleşmiş Milletler'de (BM) yer alan 193 ülkeden sadece 39’unun Rusya’ya karşı oluşturulan cephede yer alması, sokağın sesine kulak verilmesi gerektiğini doğrular nitelikte.

Carlson, Biden’ın, Ukrayna politikasını, "Bu, kötü bir politika değil. Bu delilik!” diye eleştirirken aslında Çin'in küresel egemenliğine yol açacak bir ekonomik daralmanın Batı'yı tamamen yok edeceğini anlatmak istemişti.

Ukrayna ile Rusya, birçok kez müzakere masasına oturdu fakat barış sağlanamadı. Putin'in, uzun süredir ideolojik müttefiki olan Macaristan Başbakanı Viktor Orban, müzakerelerin Rusya-Ukrayna arasında değil, Putin ile Biden arasında yapılması fikrini ortaya attı.

Her ne kadar Rusya'nın, Ukrayna'ya karşı 6 aydır sürdürdüğü mevcut politika,  bölgesel bir barış için çok az bir yer bırakmış olsa da Ukrayna'da dökülen kana son verilmesi için başka yolların geliştirilmesi gerekli.

Liderler, barış için yeni bir fırsat ortaya çıkarsa müzakerelere şimdiden hazırlıklı olmalıdır. Uygulanabilir bir barış süreci için ABD ve AB'nin müzakerelere doğrudan katılımı sağlanmalı. 

Rusya'nın, tartışmalı Ukrayna toprakları üzerindeki kontrolünü sağlamlaştırmasını önlemeye yönelik bir barışı koruma misyonu oluşturulmalı, aksi takdirde Gazprom’un Avrupa'ya gaz akışını belirsiz bir süre durdurması savaşın nerelere uzanacağını belirsiz hale getirecektir.

Dikkat ettiniz mi? Öneri Macaristan'ın otokratından geliyor, tahıl koridoru müzakereleri benzer özelliklere sahip başka bir kişi tarafından yapılıyor. Dünya, Ukrayna'yı yine bir otokrattan kurtarmaya çalışıyor.