Bugün kadınların miladı...

AZE Haber Ajansı

ANKARA- Kadınlara Mustafa Kemal Atatürk öncülüğünde "milletvekili seçme ve seçilme hakkı"nın verildiği 5 Aralık 1934 tarihi, Türk ve dünya kadınları için milat niteliği taşıyor. Kadınların erkeklerle siyaset dahil her alanda eşit olduklarını vurguladıkları 5 Aralık, tüm dünyada "Kadın Hakları Günü" olarak kutlanıyor.

Bu anlamlı gün; kadın ile ilgili sorunların dile getirilmesi, kadın haklarıyla ilgili farkındalığın yaratılması açısından hayli önemli. Çağdaş ve demokratik bir toplum için kadınların güçlendirilmesi, cesaretlendirilmesi, söz sahibi olması, etkinlik alanlarının genişletilmesi; eğitim, istihdam, sağlık, siyaset, hukuk gibi alanlarda eşit fırsatlardan faydalanmaları büyük önem taşıyor. Kadınlar, 5 Aralık'ta düzenledikleri eylem ve etkinliklerle erkeklerle eşit şartlarda yaşama haklarını gündeme getiriyor.

Fransa'dan 11 yıl önce tanındı

Gelelim 5 Aralık'ın tarihi serencamına... Kadınlara siyasi hayatta seçme ve seçilme hakkı tanınması, hem ülkemiz hem de tüm dünya ülkeleri adına gerçekleşen en önemli Atatürk devrimlerinden biri olarak tarihte yerini alıyor. Çünkü Türkiye'de Atatürk öncülüğünde bütün dünya ülkelerinden önce Türk kadınına "seçme ve seçilme hakkı" tanındı.

1930 yılından itibaren çıkarılan pek çok yasa ile kadınlara önce belediye seçimlerine katılma, sonra köylerde muhtar olma ve ihtiyar heyetine katılma hakkı tanındı. Tüm bunların ardından tarihe damgasını vuran, tüm dünya ülkelerindeki kadınların da bu yolda önünü açan bir yasa değişikliği yapıldı. Mustafa Kemal Atatürk, 5 Aralık 1934’te Anayasa ve Seçim Kanunu’nda yapılan yasa değişikliği ile kadınların ilk kez oy kullanabilmesinin ve seçimlerde aday olabilmesinin önünü açtı.

Bu çok önemli devrim ile beraber Türkiye'de, sayısız ülkeden çok daha önce kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmiş oldu. 5 Aralık 1934'te dünyada kadınların yasal olarak milletvekili seçme ve seçilme hakkına sahip olduğu ülke sayısı 28, bu hakkın kullanıldığı ülke sayısı ise sadece 17 idi. Türk kadınları, Fransa, Hırvatistan, Slovenya ve İtalya’dan 11 yıl, Romanya’dan 12 yıl, Bulgaristan’dan 13 yıl, Belçika’dan 14 yıl, İsviçre’den 36 yıl, Yunanistan'dan 15 yıl önce seçme ve seçilme hakkına sahip oldu.

Kadınlar ilk kez 1935'te oy kullandı

5 Aralık 1934'te tanınan seçme ve seçilme hakkı devriminin ardından Türk kadınlarının ilk kez aday olabildiği ve oy kullanabildiği TBMM V. Dönem seçimleri oldu. Bu seçimler 8 Şubat 1935’te yapıldı. İlk kez 17 kadın milletvekili TBMM'ye girdi, ara seçimlerde ise bu sayı 18 oldu. Böylece Türk kadınları, TBMM'deki tüm milletvekillerinin yüzde 4,5'ini oluşturdular.