Doğu Biga'ya sürpriz talip!

Olcay Aydilek

ANKARA- Kaz Dağları yakınlarında Çanakkale-Kirazlı’da altın madeni için 350 bin ağacı kesen ve ruhsatı uzatılmadığı gerekçesiyle 1 milyar dolarlık tahkim davası açan Kanadalı Alamos Gold'un, sürpriz bir görüşme trafiği yürüttüğü ortaya çıktı. Alamos Gold'un, Kaz Dağları’nda altın madenciliği yapacak yerli iştiraki Doğu Biga Madencilik'in satışı konusunda Nurol Holding'le görüştüğü öğrenildi. Görüşmeler bir süre devam etti. Alamos Gold, satış yerine tahkim sürecine devam etme kararlılığını vurguladı. Sektör kaynakları, Nurol'un daha önce benzer bir hamle yaptığını anımsattı. Nurol Holding bünyesinde faaliyet göstere TÜMAD, Türkiye'nin sayılı altın maden şirketleri arasında bulunuyor. 

Türkiye’de, 2019 yılı yaz mevsimine Kaz Dağları yakınlarında Çanakkale’nin Kirazlı köyünde yaşanan bir olay damga vurdu. Kanadalı Alamos Gold’un Türkiye iştiraki Doğu Biga Madencilik’in, bölgede yürüteceği altın arama ve üretimi için bir anda on binlerce ağaç kesildi. Kesilen ağaçlar ve madende üretim aşamasında siyanür kullanılacağına yönelik değerlendirme ve tespitler, çevre kaygılarını ve tepkilerini de  beraberinde getirdi.  Tepkiler, hızla ve dalga dalga yayıldı. 

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, kamuoyundan gelen yoğun tepki üzerine önce sahadaki faaliyetleri durdurdu ve beklemeye geçti. İkinci ve büyük yankı uyandıran adım kısa bir  süre sonra geldi. Enerji Bakanlığı’na bağlı  Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG), Alamos Gold’a, Çanakkale’de altın aramak üzere 10 yıl için verilen ve 13 Ekim 2019’da dolan ruhsatın süresini uzatmadı. 

Ekip yenilendi

Alamos Gold, önce Doğu Biga Madencilik Ülke Müdürü Metin Demir’i, Kanada’ya çekti. Şirket, kısa süre sonra sessiz sedasız Metin Demir’le yollarını ayırdı. Doğu Biga Madencilik Proje Müdürü ve Şirket Sözcüsü Çağın Şen ile de çalışmaya son verdi. Demir’in yerine Ahmet Şentürk getirildi. 

Alamos Gold, yönetimde gerçekleştirilen bu değişikliğin ardından kamuoyundaki imajını düzeltmek için bir dizi adım attı. Sosyal etkinliklere ve desteklere ağırlık verdi. Öğrencilere burs programları düzenledi. 

Şirket, istediği sonucu bir türlü alamadı. Ruhsat süresi uzatılmadı. Genel Müdür Ahmet Şentürk, bu aşamada bir hamle yaptı. Şentürk, bir söyleşide, Kaz Dağları'ndaki altın madenini çıkarmak için 30 yıl beklediklerini belirterek, protestolar nedeniyle sürecin uzamasına tepki gösterdi. Şentürk, “Üç-beş ay daha bekleriz sorun değil, Kaz Dağları'ndan hiçbir yere gitmiyoruz” dedi. Şentürk, “Su ve Vicdan Nöbeti'ni değerlendirirken, “Su ve Vicdan Nöbeti vesaire falan filan. Herkes her şeyi yapma hakkına sahiptir. Gelir çadırını kurar. 400 gün mü ne beklediler. İstediği kadar beklesin, Herkesin gösteri yapma hakkı var. Konser verilebilir. Bunlara farklı anlamlar yüklemem. Biz madenciyiz, sabırlıyız” dedi.

Bu söyleşi, büyük tepki topladı. Şentürk, birkaç ay sonra görevden ayrılmak zorunda kaldı. 

Dev tahkim davası

Alamos Gold, Şentürk’ün görevden ayrılmasının ardından bekleneni yaptı. Şirket, 7 Haziran 2021 tarihinde Türkiye aleyhine 1 milyar dolarlık tahkim davası açtı. Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO'su John McCluskey, Türkiye'ye 2010 yılında yatırıma başladıklarını belirterek, “10 yıllık çabamıza, 250 milyon doların üzerindeki yatırıma ve madeninin inşa ve işletmesi için gereken tüm izinleri almış olmamıza rağmen daha önce emsali görülmemiş bir şekilde faaliyetlerimiz 18 ay içinde durduruldu” dedi.

Satış için görüşme trafiği...

Alamos Gold'un, Kaz Dağları’nda altın madenciliği yapacak yerli iştiraki Doğu Biga Madencilik'in satışı konusunda bir süre önce Nurol Holding'le görüştüğü öğrenildi. Görüşmeler belli bir süre devam etti. Alamos Gold, tahkim sürecine devam etme kararlılığını vurguladı ve satışa sıcak bakmadığı mesajını verdi. Sektör kaynakları, Nurol'un daha önce benzer bir hamle yaptığını anımsattı.