Van Kalesi ışıl ışıl, tarih koyu karanlıkta

AZE Haber Ajansı

VAN - Urartu medeniyetinin başkentliğini yapan Van’ın (Tuşpa) tarihi simgelerinden biri olan ve Urartu Kralı Sarduri tarafından MÖ 840-MÖ 825 tarihleri arasında inşa edilen Van Kalesi’nde Kültür ve Turizm Bakanlığı, Van Valiliği ve Van Büyükşehir Belediyesi tarafından, ışıklandırma çalışması yapıldı.

Yapılan aydınlatma çalışması için kullanılan yöntemler ve ardından ortaya çıkan görüntüler yeni bir tartışmayı beraberinde getirdi. Heidelberg Üniversitesi Tarih Öncesi ve Protohistorya, Yakın Doğu Arkeolojisi Enstitüsü'nde çalışmalar yürüten Urartulog Doç. Dr. Kenan Işık, proje kapsamında kullanılan iş makinelerinin ve elektrik kablosu geçirmek için açılan kanalların Van'ın tarihine büyük zarar verdiğini ifade etti.

Doç. Dr. Işık, “İş makineleri ile yapılmış büyük bir müdahaleyi görüyoruz. Belki de eski Van şehrindeki bugüne değin yapılmış en yıkıcı müdahale. Düşünün yaklaşık 1 kilometre uzunluğundaki kale kayalığına paralel, 2 metreden daha derin görünen bir hat kazmak, hem de tümüyle birinci derece sit alanı olan bir yerde. Van’ın 7 bin yıllık hafızası kepçelerle yok ediliyor adeta. Sorsanız aslında bölgeye hizmet götürdüklerini iddia ederler. Binlerce yıllık geçmişi, umarsızca, Van Kalesi’nin geceleri silüetinin hoş görünmesi için. Belki de korunamadığı için 1-2 ay içinde sökülecek bir tesisat için. Definecilerden, müteahhit restoratörlerden koruyamadığınız gibi, kablo hırsızlarından da maalesef koruyamayacaksınız. Yaptığınız tahribat yanınıza kalacak” şeklinde konuştu.

Van Valiliği, Van Kalesi’nin güneyinde kalan ve söz konusu aydınlatma direklerinin de bulunduğu tarihi şehrin yeniden ayağa kaldırılması için çalışmalara başlanıldığı duyurulmuştu. Urartulog Kenan Işık, bu çalışma için daha önce de uzmanların aksi yönde görüş bildirdiklerini belirterek şöyle konuştu: “Eski Van şehrinin batısındaki alanlar aynı zamanda korunması gereken sulak alanlardır. Yer altı su seviyesi çok yüksek. Hatta bazı seyyahlara göre bu nedenle kentte salgın hastalıklar sık sık baş göstermiştir. Eski Van’ın bu nedenle terkedildiğini de yine bazı seyyahlar kitaplarında yazmışlardır. Hem tarihsel veriler hem de yakın dönem bilimsel çalışmalar eski Van’daki yapıların paldır-küldür ayağa kaldırılmasının olumsuz sonuçlar doğuracağını öne sürseler de Van’ın Türk-İslam kimliğine vurgu yapmak isteyen devlet ve politikacılar bu yapıların tümüyle yenilenmesi ve hatta ibadete açılmasında ısrar ettikleri anlaşılıyor.”