Sanathane'de İzmir'in tarihine yolculuk

Semra İğtaç

İZMİR- Konak Belediyesi’nin, İzmir’in kültür ve sanat hayatına yeni bir soluk getiren, aynı zamanda tarihi Basmane semtinin tanınmasına da hizmet eden yeni mekanı Sanathane Gösteri Sanatları Merkezi, kültür ve sanatın yeni adresi olmaya devam ediyor.

Sanathane, ekim ayında İzmirlileri yepyeni bir etkinlikle buluşturdu. "Tarih Söyleşileri"nin ilk konukları Smyrna Antik Kenti Kazı Başkanı Doç. Dr. Akın Ersoy ve Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Erkan Serçe oldu. Sanathane’nin tarihi atmosferinde konuklar "Antik Çağdan Günümüze İzmir'de Ticaret ve Eğlence" konusunu masaya yatırdılar.

Karataş’ta Dilber Öpüşü ve Kirişhane

Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Erkan Serçe, kentin eğlence-kültür tarihinden örnekler verdiği söyleşide, Karataş semtinde yer alan ilginç yer isimlerine dikkat çekti. Serçe, "18. yüzyıl başlarında bir şiirde geçiyor buraları. Karataş’ta Yahudi cemaatine ait bir Sinagog var. Dilber Öpüşü denilen yer orası. Kirişhane dedikleri yer de eski adıyla Sanat Mektebi, bugünkü adıyla Konak Mithat Paşa Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nin yanı. Kirişhane, büyük ihtimalle gemi yapımıyla ilgili olsa gerek, ilk olarak Karantina binası da orada inşa edilmiştir” dedi.

İzmir’in doğulu yüzü, Kervansaray Köprüsü

Basmane Tren Garı’nın yakınındaki tarihi Kervansaray Köprüsü hakkında da bilgi veren Serçe, “Küçük Asya’nın Tacı, İonya’nın İncisi, Küçük Paris gibi biçimlerde yüceltilen İzmir’in bir de Doğulu yüzü bulunuyordu. İşte bu Doğulu yüzün simgesi, yüz yıldan fazla bir süredir Kervan Köprüsü’ydü” ifadelerini kullandı.

İzmir 8 bin 500 yıllık bir liman kenti

 Antik Dönem'de Smyrna'nın önemli bir üretim ve ticaret merkezi olduğuna değinen Smyrna Antik Kenti Kazı Başkanı Doç. Dr. Akın Ersoy, kente taşınan ticari emtiaları ile ilgili şunları söyledi:

“İzmir 8 bin 500 yıllık bir liman kenti. Burada üretilen ürünlerin adalara, Yunanistan'a, Akdeniz coğrafyasına transferi sağlanmış ya da tam tersi hareketle bütün Akdeniz coğrafyasından İzmir'e sürekli bir emtianın taşındığını biliyoruz. Arkeolojik kazılarda bunu çok rahatlıkla gözlemliyoruz. Örneğin, Suriye’den kereste geliyor. Mısır’dan fildişi ve baharat geliyor. Bu emtianın, Baharat Yolu üzerinden Hindistan ve Kızıldeniz yoluyla Mısıra ulaştığını biliyoruz. Doğu Akdeniz kıyılarından baharat, fildişi, parfüm, yarı değerli taşlar özellikle Mısır’dan kente gelen emtia içerisinde yer alıyor. Ama en önemlisi Mısır'dan tahıl geliyor. Dokuma kenti Smyrna'ya pamuk geliyor. Karadeniz'den bal ve balmumu geliyor. Balmumundan kitap üretiliyor.”

İzmir’in tarih yolculuğunda çok renkli hikâyelere tanıklık eden gündelik hayatın izinde, kent tarihi ve kültürünü bambaşka bir pencereden görme şansı yakalayan sanatseverler, söyleşi sonunda konuklara soru da sordular.