"88 yıldır Cumhuriyetimiz kadınlarla güçleniyor"

Semra İğtaç

İZMİR- Türk kadınlarına 88 yıl önce 5 Aralık 1934’te seçme ve seçilme hakkı tanındı. İzmirli kadınlar, bu önemli günde Lozan Meydanı’ndan Cumhuriyet Meydanı'na doğru üzerinde “88 yıldır Cumhuriyetimiz kadınlarla güçleniyor” yazan pankartla yürüdü. Kadınlar “Hak, hukuk, adalet” sloganları attı. Yürüyüşten sonra Atatürk Anıtı’na çelenk konuldu.

88 yıldır Cumhuriyetimiz kadınlarla güçleniyor

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Türkiye’de kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanınmasının 88. yılında Tarihi Havagazı Fabrikası Kültür Merkezi’nde kadın milletvekilleri, belediye başkanları, meclis üyeleri, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve muhtarlarla bir araya geldi. Programın ardından Başkan Soyer, kadınlarla birlikte Lozan Meydanı’ndan Cumhuriyet Meydanı’na doğru üzerinde “88 yıldır Cumhuriyetimiz kadınlarla güçleniyor” yazan pankartla yürüdü. Kadınlar “Hak, hukuk, adalet” sloganları attı. Yürüyüşten sonra Atatürk Anıtı’na çelenk bırakıldı.

Etkinliğe İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in eşi ve İzmir Köy Koop Başkanı Neptün Soyer, İzmir Büyükşehir Belediyesi Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Komisyonu Başkanı ve İzmir Kent Konseyi Başkanı Nilay Kökkılınç, Karaburun Belediye Başkanı İlkay Girgin Erdoğan, Konak Belediye Başkanı Abdül Batur, önceki Konak Belediyesi Başkanı Sema Pekdaş, önceki Urla Belediyesi Başkanı Sibel Uyar, önceki Karşıyaka Belediyesi Başkanı Şebnem Tabak, önceki Seyrek Belediye Başkanı Nurgül Uçar da katıldı.

“Seslerini tüm dünyaya duyurdu”

Tunç Soyer, Türkiye’de kadınların seçme ve seçilme hakkını elde etmesinin erkeklerin bir lütfu değil, çok uzun bir mücadelenin sonucu olduğunu söyledi. Osmanlı döneminde başlayan kadınların hak mücadelesinin Cumhuriyet’e kadar devam ettiğini ifade eden Başkan Soyer, “Kadınlar o dönemlerde haklarına kavuşabilmek için dergiler çıkardı, mitingler düzenledi ve seslerini tüm dünyaya duyurdu. Bu örgütlü mücadele sonucunda kadınlar seçme ve seçilme hakkını ilk olarak 3 Nisan 1930’da belediye seçimlerinde, ardından 1933’te muhtarlık seçimlerinde ve en son 5 Aralık 1934’teki milletvekili seçimlerinde kazandı” dedi.

Kadın temsiline dikkat çekti

O dönemin koşulları içerisinde Türkiye’deki kadınların siyasal haklarını kazanmasının çok büyük bir adım olduğunu vurgulayan Soyer, “Bu haklar Fransa, İtalya, Belçika gibi pek çok Avrupa ülkesinden daha erken elde edilmişti. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün kadınların bu mücadelesine verdiği destek ve Cumhuriyet devrimleri hiç şüphesiz bu sürece çok büyük ivme verdi. Bugün, aradan geçen 88 yıla rağmen Meclisimizdeki kadın temsili oranı yazık ki sadece 17,4. Bu oranla dünya ülkeleri arasında 130. sırada yer alıyoruz. Dahası ülkemizdeki 50 bin 285 muhtardan sadece 1120'si kadın. Yaşanan bu durum kadınların yönetim kadrolarındaki varlığının eril siyaset tarafından halen daha bir korku kaynağı olarak görüldüğünün açık kanıtı” ifadelerini kullandı.

“Kadın-erkek birlikte mücadele etmek durumundayız”

İzmir Kent Konseyi ve İzmir Büyükşehir Belediyesi Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Komisyonu Başkanı Nilay Kökkılınç da “1934 yılında parlamentoya 18 milletvekili girmişti. O tarihlerde eşit temsilde dünyada örnek gösterilen bir ülkeyken, bugün ne yazık ki çok gerilerdeyiz. Bu tablonun değişmesi gerekiyor. Bu yoldaki mücadele sadece kadınların mücadelesi değil, kadın-erkek birlikte elle ele mücadele etmek durumundayız” dedi. Parlamentodaki 600 milletvekilinden sadece 101’inin kadın olduğunu belirten Kökkılınç, “Yerel meclislerimizde de maalesef bu konuda aydınlık bir tablo yok. Meslek odalarına bakıldığında durum değişmiyor. Yani karar organlarında kadınlar ne yazık ki olması gerektiği yerde değil” diye konuştu.