Van'da 19 yıldır çıkarılmayı bekleyen petrol gündemde!

Anka Haber Ajansı

ANKARA- Cudi, Gabar ve Kato'dan sonra Van'dan da heyecanlandıran haber gelmek üzere. Türkiye, metalik madenlerde, yenilenebilir enerji kaynaklarında, petrol ve gaz aramasında önemli projeler yürütülecek.

Petrol ve doğal gazda çalışmaların Van'ın Muradiye ilçesine bağlı Beşparmak, Kürzot, Amik, Haraşik ve Bakraçlı köylerinde yoğunlaşması bekleniyor. Bu bölgede İngilizler 2004 yılında 13 ayrı noktada, yaklaşık 2 bin metre derinlikte petrol rezervi tespit etti. Petrol rezervinin en yoğun olduğu bölge olarak tespit edilen Bakraçlı köyü Kurttepe mevkiinde ilk sondaj kuyusu açıldı. O dönem yapılan incelemelerde bölgede yüzde 70 petrol çıkma ihtimalinin bulunduğu kaydedildi. Yapılan çalışmaların ardından ise petrol miktarının az olduğu, kaya yapısının kırılgan olduğu ve petrolün daha derinlere aktığı gerekçesiyle çalışmalar sonlandırıldı.

Yeni Şafak'ın haberine göre, Uzmanlar günümüzde daha yeni teknik araçlar ve gelişmiş imkanlarla daha derinde arama yapılabileceğini belirtiyor. Geçtiğimiz aylarda YYÜ Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Abdulaziz Kardaş tarafından 2017'den bu yana Osmanlı, Cumhuriyet ve Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) arşivlerinden yararlanılıp yapılan araştırma kitaplaştırılmıştı.

Doç. Dr. Kardaş, geçmiş dönemlere bakıldığında birçok medeniyetin yer altı kaynaklarıyla ilgilendiğini belirterek, "Bu konuda Van ve çevresinde tarihte Osmanlı ve sonraki dönemde bir şeyler yapılmış mıdır diye araştırmalar yaptık. Osmanlı arşivinde ve MTA'da bu bölgede petrol ve linyit kömürüyle ilgili çok sayıda arşiv belgesi bulunmaktadır. Baktığımızda 1876'da Van Kalesi yakınlarında, Osmanlı'nın son döneminde Van'ın Muradiye ilçesinde Beşparmak, Kürzot, Amik ve Haraşik köylerinde de petrol var. Daha önceleri bir sızıntıdan ibaretmiş. Burada yaşayanlar hayvanlarının ayaklarına sürüyorlarmış uyuz ve diğer hastalıklar için. Onun dışında çıraların tutuşması ve aydınlatmada da kullanıyorlar" dile getirmişti.

Daha sonraki dönemlerde özellikle 2'nci Abdülhamid'in çalışmalarıyla buradaki petrolün de araştırılması için çaba sarf edildiğini ve petrol kaynaklarının tespit edildiğini anlatan Kardaş, "İşletilmesi için imtiyaz veriliyor. Birinci Dünya Savaşı başlayınca, bu sefer bölge Rusların eline geçiyor. Ruslar, hem bu bölgenin yer altı kaynaklarını hem de yer üstü kaynaklarını da sömürme yoluna gidiyorlar. Kürzot'ta galeri usulü bir sistemle buradaki petrolü çıkarıyorlar. Burada çıkardıkları petrolü de Van Gölü'nde çalışan gemilerin mazot ihtiyacının bir kısmını karşılıyorlar" demişti.

Son yıllarda Karadeniz'de ve Akdeniz'de doğal gaz, aynı şekilde Siirt ve Gabar Dağ'ında petrol aramalarını da hatırlatan Doç. Dr. Kardaş şunları kaydetmişti:

"Özellikle Gabar'daki kuyular daha derin ve daha işletilmeye elverişli görünüyor. Acaba Van için de bir çalışma başlatılabilir mi? Günümüzde daha yeni teknik araçlarla, imkanlarla daha derine gidilebilir. Çünkü önceki kayıtlarda bu var. Osmanlı Devleti bunu işletti. Ruslar bu bölgeyi işgal ettikleri dönemlerde 1915 ve 1918 yılları arasında buradaki petrol kaynaklarından yararlandılar. Cumhuriyet'in ilk yıllarında 1953 yılına kadar buradaki petrol kaynaklarından istifade edildi ama terk edildi. Şimdi yeni bir bakış açısıyla yeni teknik yöntemlerle acaba tekrar buradaki petrolü işletme yoluna gidilebilir mi? Ayrıca Şahmanıs'ta kömür çıkarılıyordu. 2000'li yıllara kadar satılıyor. Acaba detaylı bir aramayla daha geniş alanlarda bu kömürün araması yapılabilir mi? Bizim amacımız budur, yani Osmanlı döneminde, Cumhuriyet döneminde, hatta Demokrat Parti dönemine kadar buradaki kaynaklardan yararlanıldı. Van için yeniden yeni teknik araçlarla bir arama yapılabilir."