Othello Sendromu: Kıskançlığın En Ölümcül ve Hastalıklı Hali

Haber Merkezi

Aslında Othello Sendromu için hayatı zindan eden kıskançlık tanımı bile çok hafif kalabilir, çünkü bu, öylesine bir kıskançlık değildir. Herhangi bir kanıt olmaksızın, partnerini kendi kafasındaki kurguya dayanarak kıskanan insanların, hem kendilerine hem de etrafındaki insanlara hayatı zehir ettikleri bir tablodan bahsediyoruz.

Othello Sendromu adını, Shakespeare’in kıskançlık ve ihanet temalarını içeren Othello adlı eserinden almıştır. Eserin ana karakteri, Othello adında bir erkektir.

Kıskançlığın normal ve kabul edilebilir sınırlar vardır. İnsan sevdiğinin hayatında biricik olmak ister ve bu sevginin ve ilginin bir başkasıyla paylaşılması, içimizdeki çocuk parçayı harekete geçirerek bizi rahatsız edebilir. Kıskançlığın dinamiklerine baktığımızda, zaten karşımıza çocuk parçamız çıkar. Bir çocuk için sevginin ve ilginin kaybedilmesi tehlikesi asla kabul edilemez. Ve çocuk bu nedenle anne babasının hayatında biricik olmak ister.

Eve bir kardeş geleceği düşüncesi, bütün çocuklar için geçerli olmamakla birlikte, pek çok çocuk için bir tehdit oluşturur. Çünkü artık anne babasının kendisini sevmeyeceğini ve bütün ilginin yeni gelen bu kardeşe yöneleceğini düşünür. Aslında bunu düşünmekte bir düzeyde haklıdır da… Çünkü bir bebek doğduğu zaman her şeyi ile bakım verenlerine muhtaçtır. Haliyle bir abla ya da abi pozisyonuna düşen bir çocuk için, evde artık kendi imparatorluğunun çöküşüne katlanmak acı vericidir.

Kıskançlığın temeli genellikle çocukluk yıllarımızda yaşanan buna benzer senaryolarla atılır. Fakat bir yetişkin için aynı duyguları hissetmek çoğunlukla patolojik olabilir.

Çünkü sağlıklı ve olgun yetişkin bireyler, bir çocuğun korkularına ve kaygılarına sahip değildir. Kıskançlığın normal kabul edebileceğimiz formuna baktığımız zaman, gerçek bir tehdit olması gerektiğini görürüz. Örneğin; sevginin bitmesi, başka bir insanın fiili anlamda varlığı ve bunun ilişkiyi yıpratacak bir tehlike haline gelmesi gibi… Fakat eşini rüyasında kendisini aldatırken görmek ve sanki bu gerçekmiş gibi tepki vermek sizce ne kadar sağlıklı? Ya da astrolojik haritanıza bakarak, ilişkinizin belli bir süre sonra ihanetle sonlanacağı düşüncesine inanmak…

Gerçek olmayan ve bir kanıta dayalı olmayan kurgularla ilişkiniz hakkında kehanetlerde bulunursanız, adeta bir falcının kahve telvelerine bakarak hayatınız hakkında ahkam kesmesi gibi bir psikoza düşebilirsiniz. İşte normal, kabul edilebilir ve bir tehdit ile bağlantılı olan kıskançlığı ya da benimsemeyi bir kenara bırakacak olursak, bunun dışında kalan kurgusal ve hastalıklı kıskançlıkları Othello Sendromu olarak görebiliriz ve bu yönüyle Othello Sendromu ağır bir psikiyatrik tablodur ve bir psikiyatrik tedavi gerektirir. Elbette burada paylaşılan bilgiler kesinlikle tanı kriterleri değildir ve yalnızca fikir sahibi olmanız için paylaştığım, genellenemez bilgilerdir.

Pek çok insan kıskançlığı bir sevgi gösterisi olarak görür. Aslında temelde en büyük yanılgı da burada başlar. Çünkü, “seven insan kıskanır, sahiplenir”, gibi birtakım düşünceler, her birimize çocukluk yıllarımızdan beri sıklıkla empoze edilir. Karşısına çıkan insanların kendisine ilgi göstermediği, sadece çıkarları için onunla birlikte olan insanlarla karşılaşan kişiler, kendisini kıskanan biriyle karşılaştığı zaman, bunu çok önemli ve değerli bir armağan gibi görebilirler.

Özellikle aşkın heyecan dolu ilk dönemlerinde birtakım tehlikeleri fark edebilmek çoğunlukla mümkün olmaz. Çünkü hayranlık duyduğumuz özellikler, bir zaman sonra hayatımızı karartacak tehlikelere dönüşebilir. İşte kıskançlık patolojik bir hal aldığı zaman, tam olarak bununla karşılaşırız…

Othello Sendromu'nda öylesine bir kurgusal kıskançlık tablosu karşımıza çıkmaz. Bu kişiler aynı zamanda eşlerini alıkoyabilir, öldürebilir, şiddet uygulayabilir, sürekli takip edebilir ve akla hayale gelmeyecek başka şeyler yapabilirler. Burada öylesine sağlam ve güçlü kurgular vardır ki, patolojik kıskançlığı olan kişiler bu fikri sorgulamayı bile düşünmezler. Böylece rüyasında kendisini aldattığını gören karısını öldürebilecek bir insan profili karşımıza çıkabilir.

Bu kıskançlık, normal bir kıskançlık değildir, çünkü bu insanlar psikolojik açıdan bakıldığı zaman normal sağlıklı bir ruh haline sahip bireyler değildir. Burada herhangi bir şüpheyi doğru kılacak bir uyaranın bulunması da gerekmez.

Othello Sendromu olan kişinin karşısına çıkan her kim olursa olsun, maalesef tam anlamıyla bir kurbandır ve herhangi bir şey yapması, ima etmesi söz konusu bile olmadan, hedef haline gelebilir. Bu kıskançlık düşünceleri ve sanrılar, kişinin neredeyse düşündüğü tek şeydir. Bu konu dışında başka hiçbir şeye odaklanamazlar. Sürekli bir takip, sorgulama, her şeyi araştırma ve birtakım cihazlar yardımıyla delil toplayıp hatta bir özel dedektif tutmaya kadar gidebilecek pek çok davranış sergileyebilirler.

Örneğin; kıyafetinde bir iz aramaya çalışmak, cep telefonunda ya da bilgisayarında şüphelenebileceği bir şey bulmaya çalışmak, iç çamaşırlarını, çarşafları, hatta fark ettirmeden vücudunu ve cinsel organını incelemek ve kanıt aramak gibi bir daha pek çok şeyle karşılaşmak olasıdır… Elinde herhangi bir kanıt olmasa bile, kendi kanatlarını yaratmak için mevcut durumu kurgulayabilir ve mantıksız düşünce ve duygular, takıntılı ve saplantılı birtakım davranışlar sergileyebilir.

Bu hastalıklı kıskançlığın genetik, psikolojik ve sosyal nedenleri vardır ve tek bir neden karşımıza çıkmaz… Fakat genellikle çocukluk yıllarına dayalı travmaların ve bununla bağlantılı yetersizlik ve değersizlik duygusunun, böyle bir hastalıklı kıskançlığı tetiklediği düşünülmektedir. Yetersizlik duyguları belli durumlarla tetikleyip açığa çıkınca, beraberinde buna bir kaygı eşlik edecektir. Ve bu kaygıyla baş edebilmek için daha güçlü bir yansıtma silahına ihtiyaç duyan ego, patolojik kıskançlıkla kendi yetersizlik duygusunu karşı tarafa yansıtıp bastırmaya çalışabilir.

Othello Sendromu çoğunlukla başka bir psikiyatrik rahatsızlıkla bağlantılıdır ve dolayısıyla bu rahatsızlığın şiddeti arttığında, kıskançlığın şiddeti de artacaktır. Genellikle kıskançlığın olduğu bir senaryoda, şiddetin hemen her türünü görmek mümkündür… Hatta bazı durumlarda insanlar şiddeti meşru göstermek için, kıskançlığı bir araç gibi kullanabilmektedir. Maalesef bizim ülkemizde de olduğu gibi, namus cinayetleri ya da hiçbir somut gerekçe olmasa bile kıskançlık krizi geçiren insanların işlediği cinayetler, ne yazık ki sıklıkla karşımıza çıkabilmektedir.

Tekrar tekrar dile getirdiğim gibi, Othello Sendromu normal, kabul edilebilir ve sıradan bir kıskançlık tablosu değildir, aksine; psikiyatrik tedavi gerektiren ve hayati riskler içeren, oldukça ağır bir tablodur. Ve böyle bir durumla karşılaştığında, genellikle insanların profesyonel bir destek almadan, tek başına yapabilecekleri fazla bir şey de yoktur. Bir problemi genellikle daha o problem yüzeye çıkmadan ve kök salmadan çözmek en mantıklısıdır…

Normal kabul edemeyeceğiniz birtakım davranışlarla karşılaştığınızda, abartılı ve olağan dışı birtakım tepkiler aldığınızda, bunu lütfen "zamanla çözeriz" diyerek geçiştirmeyin.

Abartının olduğu yerde bir patoloji vardır ve abartılı öfke ne kadar tehlikeli ise, abartılı sevgi, abartılı ilgi ya da abartılı kıskançlık da o kadar tehlikelidir… Sağlıklı ve normal kabul edebileceğimiz, denge unsuru içeren durumlar dışında kalan abartıları lütfen daha ilişkinin en başında fark etmeye çalışın.

Karşınıza çıkan insan sizi olduğunuz gibi kabullenmek yerine değiştirmeye çalışıyorsa, hayatınızdaki insanları, aile üyelerini ya da arkadaşlarınızı birer tehdit gibi görüyorsa, sizin kıyafetlerinize, yaptıklarınıza, seçimlerinize, sosyal medya paylaşımlarınıza, takipçilerinize vs. normal sınırların çok dışında tepkilerle karışıyorsa, bunu lütfen sizinle ilgilendiği şeklinde masum bir biçimde yorumlamayın.

Bildiğiniz gibi, gömleğin ilk düğmesi yanlış iliklenirse, diğerleri de onu takip edecektir.

Abartılı başlayan her şey, o ilk iliklenen yanlış düğme gibi, sonraki düğmeleri de etkileyecektir. Bu nedenle duygularınıza, kalbinize ve dürtülerinize yenik düşerek, sonrasında kendinizi içinden çıkılmayacak bir senaryoya ve hatta bir uçuruma sürüklemeyin. Yüreğinizin götürdüğü yere değil, aklınızın ve mantığınızın götürdüğü yere gidin… Ve bu konuda benzer bir hikayeniz varsa, bununla alakalı bir çözümü bir video izleyerek ya da bir kitap okuyarak bulmaya çalışmayın. Sonuçta burada paylaşılanlar yalnızca fikir vermek amacıyla hazırlanan kalıp bilgiler... Böylesine ciddi bir tablo varsa hayatınızda, lütfen profesyonel bir destek alın.

Ve son olarak, bir anne duasıyla bu yazıyı kapatalım… Karşınıza hep iyi insanlar çıksın…