"Kâğıt üzerinde devlet"

Akın Bodur

İSKENDERUN- Azerbaycan ve Nahçıvan Özerk bölgesi arasında ve Ermenistan sınırlarındaki 4 ilin üzerine kurulan Göyçe Zengezur Türk Cumhuriyeti, "kâğıt üzerinde devlet" olarak tanımlanıyor olsa da devletin "Vitse Presidenti (Denk Cumhurbaşkanı)" Erdal Antakyalı, kabinesi ve kurumları oluşturulan devletin kısa sürede görünür hale geleceğini savundu. Antakyalı, devletin kuruluş amacının, "Azerbaycan'a ait olan toprakların, Ermeni işgalinden kurtarılması" olduğunu kaydetti. 

Tanıtımı için hazırlanan YouTube'deki paylaşımda Göyçe Zengezur Türk Cumhuriyeti, "kâğıt üzerinde devlet" olarak nitelendiriliyor. Oysa Ermenistan sınırları içerisinde o bölgenin, 300 bine yakın nüfusu, üzerinde 4 il ve 300 köyü, 11 bin 300 kilometrekareden oluşan bir coğrafi alanı bulunuyor. Göyçe Zengezur Türk Cumhuriyeti'nin Denk Cumhurbaşkanı Antakyalı, "sürgünde" ve "kâğıt üzerinde" geçen yıl kurulan devletin, yakın bir sürede ete kemiğe bürünüp vücut bulacağını ve oluşturulacak geçici yönetimin "Hatay modeli" yaklaşımıyla Azerbaycan'a katılacağını savundu.

Kardeşliği pekiştirmeyi hedefliyor

Göyçe Zengezur Türk Cumhuriyeti Denk Cumhurbaşkanı Antakyalı, GAZETE DURUM'a yaptığı değerlendirmedre, 100 yıl öne Azerbaycan toprağı olan ve daha sonra Ermenistan işgali ile bölgedeki 500 bin insanın sürgün edildiğini kaydetti. Devletin, Türk-Azerbaycan kardeşliğini sabote etmeyip, aksine kardeşliği pekiştirmeyi amaçladığını belirten Antakyalı, 10 Mart 2021'de sürgünde kurulup, yönetim kadroları oluşturulan Göyçe Zengezur Türk Cumhuriyeti'nin, henüz tanıyan bir ülke olmadığını ifade etti. Antakyalı, "Devleti, başkalarına ait topraklar üzerinde kurmadık. Devleti, o bölgeden sürgün edilen insanların geri dönüşünü sağlamak için kendi toprakları üzerinde kurduk. 100 yıl önce, Göyçe Zengezur yöresinden 500 bin insan sürgün edildi. Bugün sürgünde olan sayı 1 milyon 500 bine ulaştı. Ermeni işgaliyle topraklarında katledilerek sürgün edilen bu insanların, kendi topraklarına dönüşünü sağlamak amacındayız" değerlendirmesini yaptı.

"600 bin insan kendi topraklarına dönmek istiyor"

Türkiye'deki ilk irtibat bürosunu, geçtiğimiz günlerde Ankara'da açtıklarını anımsatan Antakyalı, "Göyçe Zengezur Türk Cumhuriyeti, Azerbaycan ile Nahçıvan özerk bölgesi arasındaki toprakları kendisine yurt olarak kabul ediyor. Devletin ilan edilişiyle Azerbaycan'a ait olan toprakların, Ermeni işgalinden kurtarılması hedeflenirken, uluslararası hukuku çiğnemeden devletin kuruluşunu tamamlamak ve Azerbaycan'a katılmasını sağlamayı amaçlıyoruz" diye konuştu. 

Azerbaycan içinde kurulan ayrı bir devlet olmadıklarını kaydeden Antakyalı, sınırları oluşturan dört kentin Ermenistan toprağında bulunduğunu ifade etti. Eski Bağımsız Hatay Cumhuriyeti Devleti, Batı Trakya Türk Cumhuriyeti, Paris'te 'kâğıt üzerinde kurulmasından' birkaç yıl sonra 1921'de bağımsızlık ilan edilen Yunan Krallığı, Rusya'nın Ukrayna'ya müdahalesinde kullandığı Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti 'daveti' örneklerini, Göyçe Zengezur bölgesi için kullanıp, Azerbaycan'a katılmasını sağlamayı hedeflediklerini anlatan Antakyalı, "Azerbaycan-Nahçivan bağlantısının sağlaması için Zengezur ve Göyçe bölgesinin kurtarılması gerekir. Bölgenin alınması, sadece Azerbaycan'ın bütünlüğü için değil, Türkiye ile kara bağlantısı, diğer Türk devletleri ile bağlantının sağlanması için de önemli ve stratejik hedef. Bunu sağlamak kolay ama önemli olan bunu uluslararası hukuk açısından kabul ettirmek. Uluslararası hukuk yönünden bir sorun var, çünkü o bölge resmi açıdan Ermenistan toprağı olarak kabul ediyor" değerlendirmesini yaptı. 

Göyçe Zengezur bölgesinden sürgün edilenlerden 600 binden fazla insanın kendi topraklarına dönme isteği olduğunu anlatan Antakyalı, yörenin 1918-22 yılları arasında Azerbaycan toprağı olduğunu ve Göyçe Zengezur Türk Cumhuriyeti Devleti'nin de orada ilan edildiğini ifade etti. Antakyalı, kurulan devlete Rusya ve batının sessiz kalacağını, ancak İran'ın "savaş sebebi" sayabilme olasılığını dikkate aldıklarını dile getirerek, dünyada silahlanma yarışı, Rusya-Ukrayna Savaşı, İran'daki iç karışıklık olduğu sürecinde, Ermenistan ile Türk coğrafyası arasında oluşturulan "tampon bölge"ye karşı, coğrafyadaki ülkelerinin tepkisiz kalabileceğini söyledi.