Kuduz hortladı mı?

Haber Merkezi

ANKARA- Bitlis Adilcevaz'a bağlı Göldüzü köyünde sokak köpekleri tarafından ısırılan 2 çocuktan birinin kuduza yakalanarak yaşamını yitirmesiyle gündeme gelen kuduz hastalığı, Sağlık Bakanlığı'nı harekete geçirdi. Devlet Malzeme Ofisi (DMO) Genel Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü'nün ihtiyacı için 1 milyon 500 bin doz kuduz aşısı almak için ihale açtı.

Ekim ayının başında 11 yaşındaki Mustafa Erçetin ve 9 yaşındaki Polat Ergün'ü okul çıkışı eve dönerken köpekler ısırmıştı. Mustafa iğneden korktuğu için ailesine bisikletten düştüğünü söylemişti. 19 Ekim'de sağ kolunda uyuşma başlayan çocuk, Bitlis'te doktora götürülmüştü. Kuduz aşısının ilk dozu yapılmış fakat uyuşukluk artınca çocuk, kuduz tanısının konulması üzerine Ankara Hacettepe Üniversitesi İhsan Doğramacı Çocuk Hastanesi'ne sevk edilmişti. Zamanla sağlık durumu kötüleşen Mustafa, tedavi gördüğü yoğun bakım ünitesinde 9 Kasım'da hayatını kaybetmişti. Küçük çocuğun kuduz sebebiyle vefat etmesi tüm Türkiye'yi sarsarken DMO, Sağlık Bakanlığı'nın ihtiyacı üzerine 1 milyon 500 bin doz kuduz aşısı almak için ihale açtı. DMO'nun Resmi Gazete'de yayımlanan ilanına göre, ofisin tip ticari şartnamesi ile ihtiyaç sahibi kurumca hazırlanan teknik şartnameye uygun şekilde, ihale ek şartları listesinde belirtilen şartlar dahilinde, açık teklif usulüyle iç piyasadan kuduz aşısı satın alınacak.

İstekliler, ihale dokümanlarını DMO'da ücretsiz inceleyebilecek. İhaleye teklif verecek firmaların, 140 liralık şartname bedelini yatırmaları gerekiyor. Tekliflerin en geç 12 Aralık 2022 günü saat 12.00'ye kadar "IV No.lu Satınalma Daire Başkanlığı"nda bulundurulması gerekiyor. İhale konusu malzemelerin tamamı için teklif verilecek, kısmi teklifler değerlendirilmeyecek. Ayrıca teklif edilen ürünlerin marka, model ve menşei teklif mektuplarında belirtilecek.

"Başıboş köpekleri toplasınlar. Bir çare bulunsun"

Mustafa'nın dedesi Yılmaz Erçetin taziye sürecince yaptığı açıklamada, başıboş köpeklere çare bulunmasını istemişti. Oğlunun ve gelininin acı çektiğini dile getiren Erçetin, şunları kaydetti:

"Mustafa'nın yaşadığı olay dünyada gündeme geldi. Allah rahmet eylesin. Başkalarının canı yanmasın. Başıboş köpekleri toplasınlar. Hayvanseverler 'ben hayvanı seviyorum' diyor, benim torunum vefat etti, benim acımı da paylaşsınlar. Ben demiyorum 'hayvanlar öldürülsün' ama bir çare bulunsun. Devletimiz büyük bir devlet, yapabilir" demişti.

Köy sakinlerinden Emin Erçetin de köpeklerin köyde sorun olmaya devam ettiğini belirterek, "Sokak köpekleri hayvanlarımızı yiyor, evimize kadar giriyorlar. Toplanırsa çok iyi olur, çok rahatsız oluyoruz. Tavuklarımızı götürüyorlar. Korkudan akşam evden çıkamıyoruz" ifadelerini kullanmıştı.

Göldüzü Köyü Muhtar Halis Oruçlu, köyün çevresindeki köpeklerin de aşılanmasını talep ettiklerini, bu konuda yetkililerden destek istediklerini söylemişti.

Bulaştığında yüzde 100 öldürücü!

Küçük Mustafa'nın Göldüzü köyünde köpek saldırısının ardından yakalandığı kuduz nedeniyle hayatını kaybetmesi üzerine gözler bu hastalığa çevrildi. Bulaştığında yüzde 100 öldürücü, aşıyla koruyuculuğu ise yüzde 100 olan kuduzdan ölüm, günümüz koşullarında kabul edilebilir gelmiyor. Uzmanlar özellikle çocukların kuduz hastalığıyla ilgili doğru bilgilendirilmesinin ve tehlikenin farkında olmalarının önemine dikkat çekiyor. 

Kuduz, enfekte hayvanların salyasından insanlara yayılan ölümcül bir virüs. Bu noktada hem tehlikenin büyüklüğüne dikkat çekmek hem de konuyla ilgili doğru bilgilendirme yapmak şart. 

Ne şekilde bulaşır?

Kuduz hastalığı, kuduz virüsü taşıyan bir hayvan tarafından ısırılan kişinin sinirlerini takip ederek beyin dokusuna gider ve orada hastalık yapar. Bu nedenle baş ve boyun bölgesindeki ısırıklar, daha hızlı bir klinik tablonun ortaya çıkmasına neden olur. Beyne ulaşan virüs, hızla çoğalarak kuduz hastalığına yol açar.

Belirtileri nelerdir?

Kuduz belirtileri başlangıçta pek çok kişide görülen grip semptomlarına benzeyebilir ve bu günlerce sürebilir. Kuduz belirtileri hayvanın ısırdığı yerin lokalizasyonuna (bu yerin beyne kadar olan yolağına) bağlı olarak zaman içinde ilerler. Belirtileri aşağıdaki gibidir:

*Ateş

*Baş ağrısı

*Mide bulantısı

*Daha ileri dönemlerde kusma

*Endişe hali

*Sinirlilik

*Zihin bulanıklığı

*Hareketlerde iritasyon belirtileri

*Daha fazla ilerlediğinde ise yutma güçlüğü, aşırı tükürük salgılanması

*Yutma güçlüğüne bağlı suya olan korku hissi

*Halüsinasyon ve kısmi felç gelişebilir.

Kuduz belirtileri klinik olarak ortaya çıktığı andan itibaren genellikle geç kalınmıştır. Çünkü en geç 48-72 saat içinde aşılanmak gerekir. Eğer kuduz virüsü bir şekilde kişinin vücuduna girdiyse, bu kişi 48-72 saat içinde aşılanmadıysa ve sonrasında belirtiler başladıysa, bu belirtilerin her biri artık kritik safhayı gösterir. Son aşamada gerçekleşen aşırı tükürük salgılanması, yutma güçlüğü, halüsinasyon ve kısmı felçler kişinin yaşamını yitirmeye yakın olduğunu gösterir.

Tek tedavi aşı

Kuduzun tek tedavisi aşıdır. Ama özellikle çok büyük ve başa çok yakın ısırıklar veya doğrudan baş-boyun bölgesinde gerçekleşen ısırıklarda aşıyla birlikte anti-serum uygulaması da yapılmaktadır. Kişinin durumuna göre sadece aşı veya aşı ve anti-serum (antikor) uygulaması da gerçekleştirilmektedir. Ancak öncelikli tedavi halk arasında da bilinen şekliyle aşıdır. 48-72 saat arasında yapılacak tedavi "aşı" olarak değerlendirilir. Belirtiler ortaya çıktıktan sonra yapılacak bir tedavi yoktur.