"Gazeteci işini yapamayacak"

Ahmet Sesli

ANKARA- Kamuoyunda "sansür yasası" olarak bilinen, sosyal medya ile ilgili düzenlemeleri de içeren, Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı.

Basın meslek örgütleri ve muhalefet partilerinin tepkileri altında yasalaşan teklif düzenlemesinin basını nasıl etkileyeceği ise merak konusu oldu. GAZETE DURUM'a konuşan Gazeteciler Cemiyeti Genel Başkan Yardımcısı Yusuf Kanlı, önemli değerlendirmelerde bulundu. Kanlı, “Tarihimizde görülmemiş düzeyde ağır bir ifade özgürlüğü engeliyle karşı karşıyayız. Bu yasa tüm topluma ve bu toplumun bir parçası olan gazeteci ve yayıncılara çok ağır otosansür, sansür, ceza, denetim ve işini yapamama tehdidi getirmektedir” dedi.

Kabul edilen yasa ile ifade özgürlüğünü temelden sarsacak pek çok uygulamayla karşı karşıya kalınacağını belirten Kanlı, şunları kaydetti:

Yerel gazeteler buharlaşacak: Yerel gazetelerin ana yaşam kaynağı olan resmi ilan gelirlerinin yüzde 75’i buharlaşacak, matbaalar çalışamaz hale gelecek, ardı ardına yerel medya kuruluşları kapanacak, 8 bin civarında gazeteci ciddi olarak etkilenecektir.

Basın İlan Kurumu medyanın polisi olacak: İnternet medyasına ilk kez “haber sitesi” tanımıyla basın kuruluşu statüsü getirilecek, bu sektörde görev yapan medya mensuplarının özlük hakları tanınacaktır. Bu önemli bir gelişmedir. Ancak, Basın İlan Kurumu (BİK) gazetelere ve internet haber sitelerine hem para hem ceza veren bir kurum olarak büyük yetkilerle donatılacak. Basın İlan Kurumu aynı televizyon ve radyolar üzerinde kılıcını sallayan Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) gibi yazılı ve dijital medyanın eli kılıçlı polisi haline gelecektir.

Basın kartı anlamını yitirecek: Bu yasayla, sosyal medya cendereye alınacak, kapalı anlık mesajlaşma uygulamaları görüşmelere ilişkin bilgileri Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'na (BTK) verecek, gazetecilerin basın kartı taşımasının hiçbir anlamı kalmayacak, dernek ve vakıf yöneticilerinin basın kartı alabilmesi için medya alanında faaliyet göstermesi yeterli olacak.

Dijital medya çok sıkı bir denetim altına girecek: BTK ve BİK, basılı ve dijital medyayı, sosyal medyayı ve Whatsapp gibi haberleşme programlarını da çok sıkı bir denetim ve ceza tehdidi altına alacak. Kullanım bilgilerini vermek ya da suç işlediği öne sürülen hesaplarla ilgili işlem yapmak gibi ağır yükümlülükleri kabul etmeyen sosyal medya şirketlerinin ve haberleşme uygulamalarının bant genişliği yüzde 95 oranında daraltılabilecek, böyle olunca hepimizin çok sık kullandığı bu programlar çalışmayacak.

İfade özgürlüğü kalmayacak: Kısacası yaklaşan seçimler öncesinde bu devlet kurumları halkın tüm haber kaynaklarını bir ahtapot gibi saracak, isterse sıkıştırıp boğacak, isterse gevşetecek. Bu yasa bu haliyle uygulanırsa ülkemizde basın, ifade ve haberleşme özgürlüğü kalmayacak. Şimdi tarihimizde görülmemiş düzeyde ağır bir ifade özgürlüğü engeliyle karşı karşıyayız. Bu yasa tüm topluma ve bu toplumun bir parçası olan gazeteci ve yayıncılara çok ağır otosansür, sansür, ceza, denetim ve işini yapamama tehdidi getirmektedir.