Gazete Durum'dan fuar dosyası

Ankara’nın dünyaya açılan kapısı Congresium’da düzenlenen ve her yıl sayısız ziyaretçi çeken fuarlar aracılığıyla binlerce firma yeni fırsatlar ve yeni pazarlarla buluşuyor. 10 bin metrekarelik fuar ve sergi salonları özellikle kitap fuarlarında dolup taşıyor.

Fuarlar sadece kültür sanat faaliyetleri için değil, uluslararası sektörlerde dünya markası olan ve dünya markası olma yolunda başarılı adımlar atan şirketler ve iş adamları arasındaki ilişkileri geliştirip bilgi alışverişini kolaylaştırarak iş birliği olanağı oluşturmak amacıyla da büyük önem taşıyor.

Yurt içi ve yurt dışından en prestijli marka ve üretici firmaları müşterileriyle tek çatı altında toplayarak inovasyon ve trendleri katılımcılarıyla buluşturabiliyor. Fuarın yanı sıra ziyaretçilerine birbirinden farklı etkin seminer programlarıyla bir araya getirerek zengin ve kültürel olarak etkili bir olanak sunuyor.

Gazete Durum, özellikle ATO Congresium özelinde Türkiye’deki fuar kültürünü araştırdı.

Fuar denilince akla ilk gelen organizasyon İzmir Enternasyonal Fuarı, kısaca İzmir Fuarı oluyor. İzmir Fuarı’nın tarihi 1927 yılına dayanıyor. İzmir İktisat Kongresinden sonra başlayan etkinlikler bugün büyüyüp genişleyerek günümüze ulaştı.

Fuar alanının temeli, evvelce 1922 İzmir Yangını'nda kül olmuş mahallelerin bulunduğu ve sonraki yıllarda şehrin ortasında bir pislik ve derbederlik yuvası hâline gelmiş bulunan bugünkü yerinde 1 Ocak 1936'da törenle atıldı.

Kültürpark alanının düzenleme çalışmaları, dönemin İzmir Belediye Başkanı Dr. Behçet Uz'un ve gazeteci sıfatıyla Moskova'daki Gorki Parkı'nı gezmiş olan yardımcısı Suat Yurtkoru'nun yönetiminde, proje aşamasında da dönemin Moskova Belediye Başkanı Bulganin tarafından görevlendirilen mimarların tasarımı çerçevesinde 1936'da tamamlanmış; 01 Eylül 1936'da Heyeti Vekile Reisi İsmet İnönü'nün katıldığı bir törenle İzmir Enternasyonal Fuarı, Kültürpark'ta açılarak bugünlere kadar geldi.

Sadece İzmir’de de değil…

Artık Türkiye’de İstanbul, Kocaeli, Adana, Antalya, Ankara, Diyarbakır gibi kentlerde fuarcılık alanında başarılı işlere imza atılıyor.

Pandemi öncesinde Uluslararası Fuar Yapımcıları Derneği tarafından hazırlanan son fuarcılık çalışması olan Türkiye Fuarcılık Sektörü raporuna göre dünyada katılımcı ve ziyaretçilerin bir araya gelerek harcadığı miktarla birlikte, bu fuar endüstrisinin yıllık ekonomik büyüklüğünün 137 milyar ABD dolarını bulduğu aktarılıyor.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) verilerine göre ise Türkiye genelinde düzenlenen toplam fuar sayısı özellikle 2013-2018 yılları arasında önemli oranda artış göstermiş durumda. 2013 yılında toplam 407 fuar düzenlenmesinin yanında bu fuarların 281 ulusal, 126’sı uluslararası nitelikte. 2018 yılında ise düzenlenen toplam fuar sayısı 499’a ulaşmış. Bu fuarların da 370’i ulusal, 129’u uluslararası nitelikte.

TÜRKİYE'DE FUAR ORGANİZASYONLARI NASIL YAPILIYOR?

Türkiye’de fuar organizasyonuyla uğraşan şirketlerin düzenlediği fuarlar genelde belli alanlarda gerçekleştirilebiliyor.

Fuar düzenleyeceğim dediğiniz zaman karşınıza bir mevzuat çıkıyor. Fuar nasıl düzenlenir konusunda bilgisi, deneyimi olsa da, öyle her isteyen fuar düzenleyemiyor.

Önce bir fuar organizasyon şirketi kurmanız gerekir. Mevzuatta fuar organizatörü olmak için aranan şartlar açık açık yazıyor.

Fakat gerektiğinde Kültür ve Turizm Bakanlığından ya da Çalışma Bakanlığından izin alabilmek için milyonlarca liralık teminat göstermek gerekiyor.

Fuar organizasyon tam anlamıyla kapsamlı bir proje olarak görülüyor. Projenin kapsamı, zamanı, insan kaynakları, kalitesi, gibi kısıtları var. Başlangıç aşaması, planlama aşaması, başlangıç toplantısı, sonra da icrası var.

ATO CONGRESİUM'DA NASIL KİRALAMA YAPILIYOR?

ATO Congresium için de benzer bir mevzuat geçerli.

Eğer bir fuar düzenlemek istiyorsanız Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin internet sitesinden yayınlanan başvuru formlarını doldurmanız ve istenilen yeterlilik belgelerini sunmanız gerekiyor.

Organizasyon şirketlerinin başvurularının değerlendirilmesinin ardından kabul edilen planlara göre fuarda yer almak isteyen şirketlere davetler gönderiliyor ya da gelen başvurular değerlendiriliyor.

TOBB’un belirlediği fiyatlar üzerinden talep edilen yerler gerekiyorsa kura yöntemi ile şirketlere tahsis ediliyor.

Pandemiden sonra ATO’daki fiyatlandırmanın şöyle olduğu aktarıldı:

Stant Kiralama Bedeli: m2’si 1000 TL + % 18 KDV

Fuaye Alanında Stant Kiralama Bedeli: m2’si 1400 TL+ % 18 KDV

Boş Alan Kiralama Bedeli: m2’si 900 TL + % 18 KDV

Fuaye Alanında Boş Alan Kiralama Bedeli: m2’si 1300 TL+ %18 KDV

FUAR ORGANİZASYONLARINDA AKSAMA MI VAR?

Fuar organizasyonlarına en büyük engeli pandemi süreci çıkardı. Pandemi döneminde neredeyse Türkiye’de hiçbir fuar organizasyonu düzenlenmedi.

Kısıtlamaların gevşetilmesiyle başlayan fuarlara ise katılımın düşük olması şirketlerin maliyetler açısında zor duruma düşmesine neden oldu.

Kalabalıkların toplandığı fuarların yerini seyrek katılımcı toplulukları aldı. Bu nedenle fuar sektörü son iki yılda geriye gitti.

Fakat 2022 Nisan ayından itibaren hem yasakların azalması hem de fuar sektöründeki iştah birleşince birçok etkinliğin ortaya çıkmasına neden oldu.

Özellikle kitap fuarlarının başını çektiği Türkiye’de son dönemlerde yaygınlaşan karavan fuarları ve motor fuarları ardı ardına yapılma başlandı.

İstanbul, İzmir, Antalya gibi şehirlerde yat fuarlarına insanların gösterdikleri ilgi de pandemi döneminin ardından fuar heyecanını yeniden ortaya çıkardı.

Her ne kadar Türkiye’de fuarcılık organizasyonunda tekel olduğunu söyleyemesek de herhangi bir fuar organizasyonu için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine başvurmak gerektiği de bir gerçek.

Sonuç olarak Türkiye’de fuar kültüründe pandemi nedeniyle bir gerileme olsa da önümüzdeki bahar ve yaz aylarıyla birlikte söz konusu canlanmanın yeniden başlayacağı yorumunu yapmak zor değil.