AREA Araştırma Şirketi'nden AZE MEDYA için anket

AZE Haber Ajansı

ANKARA- Seçim yaklaştıkça araştırma şirketleri de saha çalışmalarına hız verdi. AREA Araştırma Şirketi'nin, AZE MEDYA için hazırladığı “Türkiye Siyasi Gündem Araştırması-Ekim 2022" saha araştırmasından çarpıcı sonuçlar çıktı. Katılımcılara, "Bugün milletvekili seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz?" sorusu yöneltildi. Cumhur İttifakı (AK Parti+MHP) yüzde 41,9 ile birinci çıkarken, Millet İttifakı (CHP+İYİ Parti) yüzde 40,8 ile ikinci sırada yer aldı. DEVA Partisi+Gelecek Partisi+Saadet Partisi (SP)+Demokrat Parti'nin (DP) toplam oy oranı yüzde 4,2 olurken, HDP’nin oy oranı yüzde 10,3 çıktı. Seçmenlere, siyasetçilerle ilgili "genel kanaatleri" de soruldu. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş yüzde 48,2 ile ilk sırada çıkarken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yüzde 36,2 ile ikinci, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener yüzde 32,6 ile üçüncü oldu.

AREA Araştırma'nın, siyasi partilerin seçmen desteğini, hükümete ve diğer siyasi partilere, ekonomi, dış politika ve ekim ayı gündem konularına ilişkin vatandaşın kanaatlerini belirlemeyi amaçlayan çalışması, toplam 12 ilde (İstanbul, Tekirdağ, İzmir, Bursa, Ankara, Adana, Kayseri, Samsun, Trabzon, Erzurum, Malatya, Gaziantep) yüz yüze anket yöntemiyle gerçekleştirildi. Araştırma, 18 yaş ve üzeri 2 bin 376 kişi ile yapıldı.

AK Parti'nin oyu yükseldi

Ankete göre AK Parti oylarını yükseltti. AK Parti yüzde 33,2 ile birinci parti olurken, onu yüzde 24,8 ile CHP, yüzde 16 ile İYİ Parti, yüzde 10,3 ile HDP, yüzde 8,7 ile MHP, yüzde 2,1 ile DEVA takip etti. Katılımcılara "Bugün milletvekili seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz?" kilit sorusunun yönetilmesi üzerine Cumhur İttifakı’nın (AK Parti+MHP) oy oranı yüzde 41,9 birinci çıkarken, Millet İttifakı (CHP+İYİ Parti) yüzde 40,8 ile ikinci sırada yer aldı. DEVA Partisi+Gelecek Partisi+Saadet Partisi (SP)+Demokrat Parti'nin (DP) oy oranı yüzde 4,2, HDP’nin yüzde 10,3 çıktı.

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi başarısız bulundu

Katılımcılara, "Türkiye’nin yönetim sistemi ile ilgili bir referandum yapılsa oy verme tercihiniz ne olurdu?" sorusu da soruldu. Katılımcılar arasında “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” diyenlerin oranı yüzde 62,4 olurken, “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi” yanıtını verenlerin oranı yüzde 37,6'da kaldı. 

"Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni başarılı buluyor musunuz?" diye sorulduğunda katılımcıların yüzde 61,9'u "Başarısız" derken, yüzde 31,2'si "Başarılı" cevabını verdi.

Cumhurbaşkanlığı seçiminde Recep Tayyip Erdoğan’a oy verme davranışı sorulduğunda katılımcıların yüzde 35'i "Oy tercihim rakibine göre değişir" ifadesini kullanırken, yüzde 31,2'si "Kesinlikle Erdoğan’a oy veririm", yüzde 28,5'i ise "Adayın kim olduğu fark etmez, rakibine oy veririm" dedi.

Mansur Yavaş birinci sırada

Seçmenlere, siyasetçilerle ilgili "genel kanaatleri" de soruldu. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, yüzde 48,2 ile birinci sırada çıkarken, Cumhurbaşkanı Erdoğan yüzde 36,2 ile ikinci, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener yüzde 32,6 ile üçüncü geldi.

Bunları yüzde 31,2 ile İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, yüzde 30,4 ile CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, yüzde 29,7 ile MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, yüzde 21,7 ile DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, yüzde 13,8 ile eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, yüzde 11,2 ile SP Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu ve yüzde 9,8 ile Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu izledi.

En önemli sorun hayat pahalılığı!

"Sizce, Türkiye’nin en önemli sorunu nedir?" diye sorulduğunda, “ekonomi” ve “işsizlik” yüzde 76,4 ile birinci sırada çıktı. Katılımcıların yüzde 69,5'i bu soruya, "Ekonomi/hayat pahalılığı/yoksulluk" diyerek ekonomik krizin vatandaşı derinden etkilediğini gözler önüne serdi. Sorunun yöneltildiği kişilerin yüzde 6,9'u işsizliği sorun olarak görürken, yüzde 5,2'si "Göçmenler ve mülteciler sorunu"nu, yüzde 3,9'u "Hükümetin kötü yönetimi"ni, yüzde 2,8'i "Adalet, hukuk sisteminin eksiklikleri"ni, yüzde 2,1'i "Eğitim sistemi/eğitimsizlik"i, yüzde 1,2'si ise "PKK/Terör"ü sorun olarak belirtti.

"Hükümetin ekonomi politikasını başarılı buluyor musunuz?" sorusu üzerine yüzde 74,1'lik oranla "Başarısız" yanıtı birinci çıkarken, "Başarılı" diyenlerin oranı ise yüzde 21,9 oldu.

"Hükümetin seçimlere kadar ülke ekonomisini düzeltebileceğini düşünüyor musunuz?" denildiğinde de "Hayır" oranı yüzde 69,1'le ilk sırada geldi. "Evet" yanıtını verenler ise yüzde 24,2'de kaldı.

Halkın yüzde 58,8'i yaz tatili yapamadı

Seçmenlerin sosyal hayat ve günlük yaşam döngülerine ilişkin sorularda da çarpıcı sonuçlar alındı. "Bu yaz tatil yaptınız mı?" sorusunu katılımcıların yüzde 58,8'i "Hayır" şeklinde yanıtlarken, yüzde 22'si "Evet, otel/tatil köyü/pansiyon tatili yaptım", yüzde 19'u da "Memlekete, ailemin yanına gittim" cevabını verdi.

Ekonomik krizin yansımalarını belirleyen "Son bir yıl içerisinde elektrik, doğalgaz, su, telefon vb. faturalarınızı ödemeyle ilgili zorluk yaşadınız mı?" sorusunu vatandaşın yüzde 45,4'ü "Ödedim ama zorlandım" şeklinde cevaplarken, yüzde 35,5'i "Ödeyemediğim aylar oldu" dedi. Yüzde 19,2'lik bir oranda da "Hayır, ödemede sıkıntı yaşamadım" yanıtı alındı.

"Son bir yıl içerisinde market/pazar harcamalarınızla ilgili zorluk yaşadınız mı?" sorusuna katılımcıların yüzde 48,1'i "Evet, sıkıntı yaşadım" yanıtını verdi. Yüzde 34,8'lik oran "Kısmen sıkıntı yaşadım", yüzde 17,1 ise "Hayır, harcamalarımla ilgili bir sıkıntı yaşamadım" karşılığını verdi.

Vatandaş Şanghay'a üyelikten yana

Araştırmada katılımcılara Türkiye'nin dış politikada attığı adımlara ilişkin de sorular yöneltildi. "Türkiye; Çin ve Rusya’nın başını çektiği 'Şanghay İşbirliği Örgütü' ile askeri, siyasi ve ekonomik işbirliği yapmalı mıdır?" sorusu üzerine yüzde 44'le "Evet" yanıtı birinci çıkarken, bunu yüzde 32,2 ile "yorumsuz", yüzde 23,8 ile "Hayır" cevabı izledi.

"Türkiye’nin NATO üyeliği hakkındaki kanaatiniz nedir?" sorusu üzerine yüzde 67,1 gibi yüksek bir oranda "Üye olarak kalmaya devam etmelidir" yanıtı alınırken, yüzde 17,5 oranında "Fikrim yok", yüzde 15,3 oranında da "Üyelikten ayrılmalıdır" sonucu çıktı.

"Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliğine nasıl bakıyorsunuz?" sorusuna da katılımcıların yüzde 58,6'sı "Üyeliğe taraftarım" diye karşılık verirken, yüzde 25,9'luk kesim "Üyeliğe karşıyım" görüşünü bildirdi. Yüzde 15,5 "Fikrim yok" ifadesini kullandı.

Ankette Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı “İlk Evim, İlk Arsam, İlk İş Yerim" projesiyle ilgili kanaatler de soruldu. Katılımcıların yüzde 47,8'i projeyi "olumlu" bulurken, yüzde 38'i "olumsuz" gördüğünü aktardı. Yüzde 14,1'lik oransa fikir belirtmedi.

Halk, "sansür yasası"na karşı

Katılımcılara, "Dezenformasyon Yasası" olarak da bilinen "Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" da soruldu. "Sansür yasası olarak da nitelendirilen sosyal medya yasasının, kamu düzenini bozmaya elverişli bilgi paylaşan kişilere hapis cezası öngörmesini nasıl karşılıyorsunuz?" sorusu üzerine yüzde 56,3 gibi yüksek bir oranla "olumsuz" yanıtı alınırken, yüzde 31,3 oranında "olumlu" cevabı çıktı. Yüzde 12,4 oranında kişi ise fikir belirtmedi.

İktidarın Alevi çıkışı nasıl karşılık buldu?

"Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde 'Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı' kurularak, tüm giderlerinin karşılanacağı ve talep eden inanç önderlerine kadro verilebileceği yönündeki açıklamalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?" sorusu üzerine katılımcıların yüzde 53,9'u "olumlu" görüş dile getirirken, yüzde 28'i "olumsuz" yanıtını verdi. Yüzde 18,1'lik bir oran ise konuyla ilgili görüş bildirmedi.

Katılımcılara, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun, partisine yönelik “Artık bilmek zorundayım. Siz gerçekten benimle birlikte misiniz?” çıkışı da soruldu. Ankete katılanların yüzde 49,5'i bu çıkışı “olumsuz” olarak değerdirirken, yüzde 32,7'si “olumlu” gördü. Yüzde 17,8'i ise görüş açıklamadı.

“Kılıçdaroğlu'nun, başörtüsü serbestisine ilişkin yasa teklifi verecekleri yönündeki açıklamalarını nasıl karşıladınız?” sorusu üzerine yüzde 43,7 oranında “olumsuz”, yüzde 42,4 oranında “olumlu” yanıtı alındı. Katılımcıların yüzde 13,9'u fikir belirtmedi.

“CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu'nun, çeşitli sivil toplum kuruluşları ile bir dizi temaslarda bulunmak üzere ABD’ye ziyaretini nasıl karşıladınız?” sorusunu ise katılımcıların yüzde 43,3'ü “olumsuz”, yüzde 34,1'i “olumlu” karşıladı. Yüzde 21,6'sı görüş sunmadı.