AB'den Ukrayna ve Moldova için "aday ülke" statüsü kararı

Ahmet Mert Dokuzoğlu

Ukrayna, AB'ye adaylık başvurusunu Rusya'nın saldırısının başlamasından 4 gün sonra 28 Şubat 2022'de, Moldova ve Gürcistan ise 3 Mart 2022'de yapmıştı. AB Konseyi, 7 Mart'ta AB Komisyonunu görüşünü sunmaya davet etmişti.

AB Komisyonu, 17 Haziran'da Ukrayna ve Moldova'ya adaylık statüsü verilmesi yönünde görüş bildirdi. Komisyon, Gürcistan için ise Avrupa perspektifi sunulması ve kriterleri karşılaması kaydıyla durumunun daha sonra yeniden değerlendirilmesini tavsiye etti.

Adaylık statüsü, bir ülkenin uzun yıllar sürecek AB'ye katılım sürecindeki ilk adımı oluşturuyor. Bir ülkeye aday statüsü verilmesinden sonra koşulların yerine getirilmesi şartıyla ilerleyen aşamalarda katılım müzakereleri başlıyor. Katılım müzakerelerinin başlaması yıllar alabiliyor. AB Konseyi Başkanı Charles Michel, sosyal medyadaki Ukraynaca ve Rumence açıklamasında, kararı "tarihi" şeklinde nitelendirdi. "Bugünkü karar AB yolunda çok önemli bir adımı ifade ediyor." diyen Michel, Ukrayna ve Moldova halklarını tebrik etti.

Avrupa'dan adaylık süreciyle ilgili yansımalar 

AB Liderler Zirvesi devam ederken AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB Konseyi Başkanı Charles Michel ve AB Dönem Başkanı Fransa'nın Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ortak basın toplantısı düzenledi.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile Moldova Cumhurbaşkanı Maia Sandu'yu tebrik ederek "Ülkeleriniz Avrupa ailesinin parçası. Liderlerin bugünkü tarihi kararları da bunun teyidi." ifadesini kullandı. Katılım sürecinin mümkün olduğunca hızlı olacağından ve iki ülkenin gerekli reformları hayata geçirmek için çok çalışacağından emin olduğunu söyleyen von der Leyen, Gürcistan'a üyelik perspektifi verilmesinin büyük bir adım olduğunu belirtti.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin liderlerinin, Ukrayna'ya "aday ülke" statüsü vermesini bir "zafer" olarak değerlendirdi. Zelenskiy, Ukrayna'ya "aday ülke" statüsü verilmesi kararına ilişkin Instagram hesabından paylaştığı görüntülü mesajında, "Bu bir zaferdir. 120 gün, 30 yıl bekledik." ifadelerini kullandı.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise, "Ukrayna, Moldova ve Gürcistan'a AB perspektifi vermemiz Rusya'ya güçlü bir mesaj." diyerek, Gürcistan'ın da Komisyon'un belirlediği şartları yerine getirmesi halinde aynı statüye sahip olacağını dile getirdi.

Moldova Cumhurbaşkanı Maya Sandu, Avrupa Birliği'nin (AB) Moldova'ya "aday ülke" statüsü vermesi yönündeki kararının "tarihi" olduğunu belirtti. Sandu, Facebook sayfasından yaptığı açıklamada, "Moldova için tarihi bir gün. AB bize aday ülke statüsünü verdi. Moldovalılara refah ve imkan, ülkeye de düzen getirecek AB yolundayız. Zor bir yol bizi bekliyor. Bu yol çok çalışmamızı ve gayret etmememizi gerektirecek. Vatandaşlarımıza daha iyi bir gelecek sağlamak için bu yolda birlikte yürümeye hazırız. Moldova'nın AB'de geleceği var." ifadelerini kullandı.