3 binden fazla madenci öldü

Ahmet Sesli

ANKARA- Bartın Amasra'da Türkiye Taşkömürü Kurumu'na bağlı maden ocağında patlama meydana geldi. Türkiye'yi yasa boğan maden faciasında 41 madenci hayatını kaybetti. Yaşanan bu son patlamayla birlikte, Türkiye'de maden kazalarında hayatını kaybeden madencilerin sayısı 3 bini geçti.

Bartın'daki maden kazasıyla ilgili ihmaller zinciri iddiaları gündeme gelirken, Türkiye'nin acı dolu "maden kazaları karnesi" bir kez daha hatırlandı. İlk kazanın yaşandığı 1939 yılından bu yana 3 binden fazla madenci hayatını kaybetti, 100 binden fazla madenci yaralandı.

Türkiye, dünyada ilk sıralarda

Türkiye tarihinde pek çok maden kazası meydana geldi. Kazaların büyük çoğunluğu da Zonguldak'ta yaşandı. Dünya verilerine göre 100 milyon ton kömür başına düşen ölüm sayısı 127 olurken, Türkiye'de bu sayı 722 olarak kayda geçti.

İlk kaza 1939 yılında

Madencilik iş kolunda kayıt altına alınan ilk kaza, 27 Şubat 1939 yılında Zonguldak Kozlu'da yaşandı... Bu kazada 23 maden işçisi hayatını kaybetti. O kazadan 3 sene sonra 1942 yılında Çam ocağında bir patlama oldu. O patlamada da 63 madenci yaşamını yitirdi. 1947 yılında ise 53 madenci patlamada öldü.

En çok can kaybı Zonguldak'ta yaşandı

Zonguldak Armutçuk'ta 7 Mart 1983'te meydana gelen grizu patlaması, en çok can kaybının yaşandığı ilk kaza oldu. Kazada 103 maden işçisi hayatını kaybetti. O kazanan üzerinden 9 yıl geçtikten sonra Zonguldak yine bir kaza ile gündeme geldi. 3 Mart 1992'de meydana gelen grizu patlamasında 263 maden işçisi hayatını kaybetti.

Soma faciası

Tarihler 13 Mayıs 2014'ü gösterdiğinde Türkiye tarihinin en büyük maden faciası yaşandı. Manisa'nın Soma ilçesinde bulunan maden ocağında yangın meydana geldi. Bu yangında 301 madenci hayatını kaybetti. Yaşanan bu facia, kayıtlara en çok can kaybı yaşanan maden kazası olarak kayda geçti.

Madenciye tekme

Soma maden kazası sadece can kaybı ile değil, sonrasında yaşananlar ile de hafızalarda yer edindi. İktidarın açıklamaları ve madenci ailelerine gösterilen tavırlar kamuoyunda büyük tepki toplamıştı. O dönemde en çok tepki gören olay ise madenci yakınına atılan tekme oldu. Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Özel Kalem Müdür Yardımcısı Yusuf Yerkel, kazaya neden olan ihmali protesto eden bir madenciyi tekmelemişti. Kamuoyu Yerkel'e büyük tepki gösterirken, iktidar hiçbir adım atmamıştı. Aksine Yerkel, Türkiye'nin Frankfurt Başkonsolosluğu'na Ticaret Ataşesi olarak atandı.

Kazalar kömür madenleri ile sınırlı kalmıyor

Maden kazaları sadece kömür madenlerinde de yaşanmadı. Kastamonu'nun Küre ilçesinde 8 Eylül 2004'te bakır madeninde çıkan yangında 19 işçi hayatını kaybetti. 17 Kasım 2016 tarihinde Siirt'in Şirvan ilçesindeki Madenköy yakınlarındaki bakır madeninde meydana gelen göçükte de 16 madenci öldü.

20 yılda bin 989 madenci öldü

İş Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi tarafından hazırlanan rapora göre, son 20 yılda yaşanan maden kazalarında bin 989 maden işçisi hayatını kaybetti. Raporda, rant hırsına vurgu yapılarak, kazaların büyük çoğunluğunun önlenebilir olduğu belirtildi.

Zorunlu çalışma uygulaması getirildi

Ülke ekonomileri için madenler önemli bir gelir kalemi olurken, Türkiye'de de bu kapsamda 1940 ve 1948 yılları arasında madenlerde zorunlu çalışma uygulaması getirildi. Bu yıllarda yaşanan kazalarda 700'den fazla madenci hayatını kaybetti.