Mamaya 9 ayda yüzde 100 zam

Hazal Aktaş

ANKARA- Ekonomideki zam furyası evcil hayvanları da vurdu. Başta kedi ve köpekler olmak üzere hayvan mamalarına yüksek oranda zam geldi. Pet Floyd Petshop işletmecisi Elif Özkaya, mama fiyatlarına bir önceki aya kıyasla yüzde 35 zam geldiğini söyledi. Özkaya, zamlar sebebiyle fiyatlarda sürekli artış yapmak zorunda kaldığını vurgulayarak, ”Ben mağazamı açalı 9 ay oldu. Bu kadar zamanda bütün ürünlere yüzde yüz zam geldi. Nereden baksanız 1,5-2 ayda bir muhakkak zam geçişi oluyor” dedi.

Zamların, tercih edilen ürünlerin ithal oluşundan kaynaklandığını belirten Özkaya, “Önceden, kilosunu 15 liraya sattığımız ürünleri şimdi 40 liradan aşağı satamıyoruz” diye konuştu.

Petshop işletmecisi Elif Özkaya, Gazete Durum’un “hayvan mamalarına gelen zamlara” ilişkin sorularını yanıtladı. Özkaya’nın değerlendirmeleri şöyle:

Zamlar neden kaynaklanıyor?

Tercih edilen ürünlerin çoğu ithal ürünlerden oluşuyor. Bu ürünler yurtdışından geliyor. Ürünler, dolar ve euro bazlı geldiği için ne yazık ki ürün fiyatlandırması bize yansıyor. Genelde firmaların Ankara'da deposu yok. Benzin fiyatları anormal arttığı için firmalara ciddi bir taşımacılık ücreti ödeniyor. Artık yerli üretim malzemelerde çok pahalı. Önceden, kilosunu 15 liraya sattığımız ürünleri, şimdi 40 liradan aşağı satamıyoruz.

Zamlar hangi aralıklarla geliyor?

Aralık ayından itibaren önce ayda bir firmalara zam geliyordu. Ben mağazamı açalı 9 ay oldu. 9 ayda bütün ürünlere yüzde yüz zam geldi. Nereden baksanız 1,5-2 ayda bir muhakkak zam geçişi oluyor.

Gelen zamlar, satışlarınızı nasıl etkiliyor?

Benim satış oranım yüzde 80 düştü. Son 3-4 aydır zar zor elemanımızın sigortasını ve dükkanın kirasını ödüyoruz. Oranın bizim cebimize bir şey bırakması artık söz konusu değil. Ciromuz, yarı yarıya düştü.

Zamlar nedeniyle hayvan sahiplerinin bazıları evcil hayvanlarını sokağa ya da barınağa bırakıyorlar. Bu tarz duyumlar alıyor musunuz? Bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Çok alıyoruz. Bize de hayvanlarını bırakıyorlar. Biz, hayvan satışı yapmıyoruz, sahiplendirme yapıyoruz. Artık insanlar cins hayvanları parayla satın alıyorlar. Sonra hayvanları ellerinde çıkartmak için her şeyi yapıyorlar. Bizde mümkün olduğunca sahiplendirmeye çalışıyoruz. Bakım masraflarını çok kısıyorlar çünkü aşı fiyatları çok pahalı. Bunların da tamamı yurt dışından gelen ürünler olduğu için fiyatları pahalı. Biliyorsunuzdur belki sahte aşılarda gündemde. İnsanlar bir kan testine 600 lira vermek yerine, o testi yaptırmamayı tercih ediyor. Hayvanlar kısırlaştırılmaları gerekirken kısırlaştırılmıyorlar. Bu durum, aslında hayvan sağlığını çok etkileyen bir şey. İnsanlar ister istemez hayvanları düşünemez hale geldiler. Normalde ithal ürün alıyorken, şimdi muadili ki çok olmaz, yerli mamaya yönelmiş durumdalar.

Zamlar nedeniyle piyasada sahte mama satan merdiven altı firmalar türedi. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Tabii çok var. Özellikle internet satışında bunu kontrol edemiyoruz. İnternet rekabeti anormal. Nereden baksanız arada 30-40 lira fark görünce müşteri uygun fiyatlı mamaya yöneliyor. Ama bu süreçte bizde çok fazla sahte mama sorunu yaşadığımız için mama satış fiyatlarını takip ediyoruz. Yorumlarda da bunu görebilirsiniz. Dolandırıcılar farklı mama gönderiyor.

Zamlar önce yerli üretim mallara mı yoksa ithallere mi geliyor?

Yabancı ürünlere daha hızlı geliyor. Dolar ve euronun yükseldiği aralık sonu yılbaşı zamanı insanlar depolarından ürün çıkamadılar. İnsanlar dolar ve euronun ne kadar yükseleceğini bilmiyorlardı. Biliyorsunuz, dolar 20 liraları gördü. Bu zamanlarda biz firmalardan ürün alamadık. Firmalar ürün vermediler. Firma, 500 liraya verebileceği ürünü neden 350 liraya versin ki? Uzunca bir süre ithal ürünleri tedarik ettiğimiz firmalar, bize satış yapmadı.

Yerli üretim mamaya gelen zam ile ithal ürüne gelen zam arasında bir fark var mı?

Yerli üretimde yüzde 50 fark koyuyorsa, yabancıda yüzde 75-77 fark koyuyor.