Yılın sonunda büyük sürpriz...

Olcay Aydilek

ANKARA- Çanakkale-Kirazlı’da altın madeni için 350 bin ağacı kesen ve ruhsatı uzatılmadığı gerekçesiyle 1 milyar dolarlık tahkim davası açan Kanadalı Alamos Gold, yılın sonunda sürpriz iki hamle yaptı. Alamos Gold’un Türkiye iştiraki Doğu Biga Madencilik’in sermayesi, 542 milyon 507 bin 523 TL'den 557 milyon 162 bin 361 TL'ye yükseltildi. Doğu Biga Madencilik'in Yönetim Kurulu Başkan vekilliğine de 2025 yılı sonuna dek Elgin Doğrul getirildi. 

Türkiye’de, 2019 yılı yaz mevsimine Kaz Dağları yakınlarında Çanakkale’nin Kirazlı köyünde yaşanan bir olay damga vurdu. Kanadalı Alamos Gold’un Türkiye iştiraki Doğu Biga Madencilik’in bölgede yürüteceği altın arama ve üretimi için bir anda on binlerce ağaç kesildi. Kesilen ağaçlar ve madende üretim aşamasında siyanür kullanılacağına yönelik değerlendirme ve tespitler, çevre kaygılarını ve tepkilerini de  beraberinde getirdi. Tepkiler, hızla ve dalga dalga yayıldı. 

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, kamuoyundan gelen yoğun tepki üzerine önce sahadaki faaliyetleri durdurdu ve beklemeye geçti. İkinci ve büyük yankı uyandıran adım kısa bir  süre sonra geldi. Enerji Bakanlığı’na bağlı  Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG), Alamos Gold’a, Çanakkale’de altın aramak üzere 10 yıl için verilen ve 13 Ekim 2019’da dolan ruhsatın süresini uzatmadı. 

YÖNETİMDE DEĞİŞİKLİK 

Bu karar sonrasında Alamos Gold, önce Doğu Biga Madencilik Ülke Müdürü Metin Demir’i, Kanada’ya çekti. Şirket, kısa süre sonra sessiz sedasız Metin Demir’le yollarını ayırdı. Doğu Biga Madencilik Proje Müdürü ve Şirket Sözcüsü Çağın Şen ile de çalışmaya son verdi. Demir’in yerine Ahmet Şentürk getirildi. Alamos Gold, yönetimde gerçekleştirilen bu değişikliğin ardından kamuoyundaki imajını düzeltmek için bir dizi adım attı. Sosyal etkinliklere ve desteklere ağırlık verdi. Öğrencilere burs programları düzenledi. 

TEPKİ TOPLAYAN SÖYLEŞİ

Şirket, istediği sonucu alamadı. Ruhsat süresi uzatılmadı. Genel Müdür Ahmet Şentürk, 2021 yılının Mart ayında kamuoyunda rahatsızlık yaratan bir söyleşi yaptı. Kaz Dağları'ndaki altın madenini çıkarmak için 30 yıl beklediklerini belirten Şentürk, protestolar nedeniyle sürecin uzamasına işaret etti.  Şentürk, “Üç-beş ay daha bekleriz sorun değil, Kaz Dağları'ndan hiçbir yere gitmiyoruz” dedi. "Su ve Vicdan Nöbeti"ni de değerlendiren Şentürk, “Su ve Vicdan Nöbeti vesaire falan filan. Herkes her şeyi yapma hakkına sahiptir. Gelir çadırını kurar. 400 gün mü ne beklediler. İstediği kadar beklesin, Herkesin gösteri yapma hakkı var. Konser verilebilir. Bunlara farklı anlamlar yüklemem. Biz madenciyiz, sabırlıyız” dedi.

Bu söyleşi, büyük tepki topladı. Şentürk, birkaç ay sonra görevden ayrılmak zorunda kaldı.

TAHKİM DAVASI 

Alamos Gold, Şentürk’ün görevden ayrılmasının ardından 7 Haziran 2021 tarihinde Türkiye aleyhine 1 milyar dolarlık tahkim davası açtı. Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO'su John McCluskey, Türkiye'ye 2010 yılında yatırıma başladıklarını belirterek, “10 yıllık çabamıza, 250 milyon doların üzerindeki yatırıma ve madeninin inşa ve işletmesi için gereken tüm izinleri almış olmamıza rağmen daha önce emsali görülmemiş bir şekilde faaliyetlerimiz 18 ay içinde durduruldu” dedi.

SERMAYE ARTIŞI 

Alamos Gold, 26 Aralık'ta sürpriz iki hamle yaptı. Alamos Gold’un Türkiye iştiraki Doğu Biga Madencilik’in sermayesi, 542 milyon 507 bin 523 TL'den 557 milyon 162 bin 361 TL'ye yükseltildi. Doğu Biga Madencilik'in Yönetim Kurulu Başkan vekilliğine de 2025 yılı sonuna dek Elgin Doğrul getirildi. Atılgan Maraşlı'nın görevine son verildi. 

TAHKİM ÇEKİLECEK Mİ?

Ankara'da, bu hamle sonrasında tahkim davasının çekilmesi üzerinde yorumlar yapılıyor. Alamos Gold’un tahkim davasını çekmesi karşılığında ruhsatının uzatılması ve üretime başlaması gündeme gelecek. Alamos Gold'un, bu sorunun aşılması durumunda Doğu Biga'yı yerli bir şirkete de satabileceği konuşuluyor.