Sanayide enerji maliyeti alarmı: Çelikte ihracat ve üretim azaldı

AZE Haber Ajansı

ANKARA- Türkiye Çelik Üreticileri Derneği verilerine göre, Türkiye'nin ham çelik üretimi, ocak-eylül döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9,3 azalarak 27,3 milyon ton olurken ihracat da miktar olarak yüzde 15 düşüş gösterdi. Enerji maliyetlerinin yüzde 8'den yüzde 30'a çıktığına dikkat çekilen açıklamada, "Eylül ayında ihracat yüzde 31 geriledi, kapasite kullanım oranı yüzde 60'lara düştü. Çok yönlü adımlar atılması gerekir" değerlendirilmesi yapıldı.

Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD), eylül ayına ve 9 aylık döneme ilişkin üretim, tüketim ve dış ticaret verilerini açıkladı. Buna göre, Türkiye'nin ham çelik üretimi eylülde, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 19 azalarak 2,7 milyon tona geriledi. Ham çelik üretimi, ocak-eylül döneminde de yüzde 9,3 düşüşle 27,3 milyon ton seviyesinde gerçekleşti.

Nihai mamul çelik tüketimi, eylülde yıllık bazda yüzde 3,2 azalışla 2,1 milyon ton, ocak-eylül döneminde yüzde 5,2 gerileyerek 24,1 milyon ton oldu. Eylülde çelik ürünleri ihracatı, miktar yönünden yıllık bazda yüzde 31,2 azalışla 1,4 milyon ton, değer yönünden yüzde 42,1 düşüşle 1,1 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.

İhracat miktar olarak düştü

Ocak-eylül döneminde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla ihracat miktar olarak yüzde 15 azalışla 12,5 milyon ton, değer olarak yüzde 0,2 artışla 11,7 milyar dolar oldu. Eylül ayında çelik ürünleri ithalatı, geçen yılın aynı ayına göre miktar yönünden yüzde 0,8 artışla 1,1 milyon ton, değer yönünden yüzde 6,5 azalışla 1,1 milyar dolar olarak kaydedildi. Bu yılın 9 ayında ithalat, geçen yılın aynı dönemine göre, miktar yönünden yüzde 5 azalışla 11,3 milyon ton, değer yönünden ise yüzde 17,6 yükselişle 12,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Çelik ürünleri tüketimi içindeki ithalat payı yüzde 32 olurken yassı ürün tüketimi içindeki ithalatın payı yüzde 50’ye ulaştı. Toplam ithalat içindeki Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında yapılan ithalatın payı ise yüzde 65,4 olarak belirlendi.

Fabrikalar üretim durduruyor

Geçen yılın ocak-eylül döneminde yüzde 110,8 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, bu yılın aynı döneminde yüzde 94,5 seviyesine geriledi.

Açıklamada, elektrik enerjisi ve doğal gaz fiyatlarının son bir yıl içinde yaklaşık 4 misli artış göstermesi ve büyük kullanıcı sanayi sektörlerine daha yüksek doğal gaz fiyatı uygulanmasının etkilerine işaret edildi. Çelik sektörünün, toplam maliyetleri içinde yüzde 8 civarında olan elektrik enerjisi ve doğal gazın payının yüzde 30 seviyesine ulaşmasının, sektörün iç ve dış piyasalardaki rekabet gücünün önemli ölçüde gerilemesine sebep olduğu belirtilen değerlendirmede, bu durumun, çelik sektöründe vardiya sayılarının düşmesi ve bazı fabrikaların üretimlerini durdurmalarına neden olduğu kaydedildi. Değerlendirmede şu ifadelere yer verildi:

"Eylül 2021'de 3,3 milyon ton olan aylık üretim, 2022'de 2,7 milyon ton seviyesine kadar düştü. 30 Ağustos'ta gerçekleştirilen enerji fiyatlarındaki yüksek oranlı artışların, uluslararası piyasadaki rekabet gücümüzü düşüren etkisi, ihracat rakamlarımıza da yansımış, çelik ihracatımız eylül ayında yüzde 31 gerilemiştir. Kapasite kullanım oranının yüzde 75'ten, yüzde 60'lara gerilemesine yol açan bu gelişmeler, 2022'nin son çeyreğine girilirken üretimde aşağı yönlü hareketlerin devam etmesi ihtimalini güçlendirmiştir. Bu kapsamda, çelik sektöründe gözlenen olumsuz gidişata son verilmesine yönelik çok yönlü adımların atılması ve sanayi sektörlerine farklı doğal gaz tarifesi uygulamasına son verilmesi önem taşımaktadır."