Keskin: "Üreticinin maliyeti 'fena', hayvanlar kesiliyor"

Deniz Dalgıç

ANKARA - Türkiye Süt Üreticileri Merkez Birliği (TSUMB) Genel Başkanı Tevfik Keskin, Ulusal Süt Konseyi'nin (USK) 7,5 lira olarak açıkladığı çiğ süt tavsiye satış fiyatının perde arkasını değerlendirdi. Konsey'in yeniden fiyatı düzenlemediğine dikkat çeken Keskin, "Sistem değişikliğine gidildi. Sanayicinin ödemesi gereken masrafları yıllardan beri üretici ödüyordu. Bakanlık durumu fark etti ve düzeltti. Yapılan düzenlemeyle, artık sanayici bu masrafları kendisi verecek” dedi. Çiğ süt fiyatından memnun olmadıklarını belirten Keskin, “Üreticinin maliyeti çok fena arttı. Üretici hayvanlarını kesime göndermek zorunda kalıyor. Anaç hayvanların kesime gitmesinin sıkıntılarını çekeceğiz” uyarısında bulundu.

Keskin, GAZETE DURUM'un çiğ süt fiyatına ilişkin sorularını şöyle yanıtladı:

USK çiğ süt tavsiye satış fiyatını 7,5 lira olarak açıkladı. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Konsey, Gıda Komitesi dediğimiz fiyat istikrar komitesinin tavsiyesi olmadan açıklama yapamaz. Bunu herkes biliyor. Aslında konsey fiyatı yeniden düzenlemedi. Bir sistem değişikliğine gidildi. Fiyat ayrı, sistem ayrı. Üretim masraflarını, üreticinin ve sanayicinin ödemesi arasında 50 kuruşla 1 lira arasında fark var. Bu fark yıllardan beri üreticiden kesildi. Üretici “Sütün litresi 7,5 lira olarak açıklanıyor ama benim elime 7,5 lira geçmiyor” diyordu. Sanayicinin yapması gereken masraflar yıllardır üreticiden kesiliyordu. Bakanlık durumu fark etti ve düzeltti. Yapılan düzenlemeyle artık sanayici bu masrafları kendisi karşılayacak. Şimdi adalet sağlandı. 

Üretici çiğ süt fiyatından memnun mu?

Çiğ süt fiyatından memnun olmamız mümkün değil. Üreticinin cebine girecek 7,5 lira yeterli değil. Bizim yaptığımız maliyet hesaplamasında sütün fiyatı 7 lira 85 kuruş. Bunun üzerine yüzde 20 kâr koyduğumuz zaman sütün fiyatı 9 lira 40 kuruş oluyor. Konsey, maliyet tablosunu 7 lira 10 kuruşa çıkardı. Konseye göre olması gereken fiyat 8,5 lira. Onlar fabrika çıkışına göre maliyet çıkarıyor. Bu doğru değil. Biz sahanın durumunu yansıtmadığımız müddetçe gerçeği bulamayız. Üretici bu yüzden kazanamıyor. Biz doğruyu görmek zorundayız.

Üretici hayvanlarını kesime göndermek zorunda kalıyor mu?

Evet, üretici hayvanlarını kesime göndermek zorunda kalıyor. Üreticinin maliyeti çok fena arttı. Maliye Bakanlığı, Gıda Komitesi “Süte zam yapmayacağız” diyor. Bir çıkış yolu bulmamız lazım. 7,5 lira ödeyip 1 lira destek verirsek olur 8,5 lira. Bir de arpa desteği verirsek gerçekten insanların eline 9 lira geçmiş olur. Bir yandan zam yapıp diğer yandan da insanların cebinden alıyorsak rakam yüksek olur ama insanların kazandığı para düşük olur. Yem, soğutma gibi masraflarla üreticinin cebinde para kalmıyor.

Anaç hayvanların kesime gitmesi et sorununu ortaya çıkarır mı?

Kesinlikle anaç hayvanların kesime gitmesinin sıkıntılarını çekeceğiz. İş temelinden yanlış. Bu işi Gıda Komitesi denen kurumdan çıkarmamız lazım. Eskisi gibi Tarım Bakanlığı'na bırakmamız lazım. Tarım Bakanlığı'nın bünyesinde bu işin yapılması lazım.

Süt ve süt ürünlerinin fiyatı nasıl olacak?

Şu an süt ürünlerinde fiyat baskısı oluşuyor. Tüketiciye yansımaması için “Fiyatı artırmayalım” diyorlar. Fiyatı artırmıyorsak desteklerin artırılıp, üreticinin maliyetlerinin düşürülmesi gerektiğini savunuyoruz. Yoksa bu hayvanlar kesilir. İlerleyen günlerde çok büyük sıkıntılar çekeceğiz. Bunun sıkıntısını hep beraber yaşayacağız. Benzer sıkıntıları daha önce de yaşadık. Yine ithalat kapıları açılacak. Bu işi Tarım Bakanlığı bilir, Maliye Bakanlığı değil. Bu çözülmezse sıkıntı büyük. Üretimden çekilen insanlar tekrar üretime dönmeyecek.

Üreticinin desteklenmesi için ne yapılmalı?

Maliye Bakanlığı ve Gıda Komitesi süte zam yapmıyor. Burada üreticiye çözüm bulmamız lazım. Biz destek priminin artırılarak 1 liraya çıkarılmasını istiyoruz. Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) geçen yıl vermiş olduğu ucuz arpa ve mısırın bir an önce üreticilere örgütler üzerinden ulaştırılmasını talep ediyoruz. Çünkü 3-5 ineği olan arpayı alamıyor. Aldığı zaman da maliyeti çok yüksek oluyor. Biz bunu toplu olarak üreticimize verirsek hem otokontrol sistemi olmuş olur hem de küçük üretici bundan faydalanmış olur. Örgütleri buradan uyarıyorum. Sanayicinin istediği gibi hareket etmesinler. Kendi üreticilerine sahip çıksınlar.