Erdoğan'ın 'konut paketi' ekonomiye merhem olacak mı?

Çağla Göksel Çakır

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, konut sektöründeki arz kaynaklı dalgalanmaya karşı bir dizi tedbir aldıklarını duyurdu. Konut finansmanı konusunda hazırladıkları 3 ayrı paketin detaylarını belirten Erdoğan, ilk defa ve tek konut sahibi olacaklara 2 milyon liraya kadar değere sahip birinci el satın almalar için 10 yıla kadar vadeli ve aylık yüzde 0,99 faizli konut kredisi sağlayacakları müjdesini verdi. Erdoğan, ikinci paketteki evlerin altın satarak alınacağını ifade ederken, üçüncü paketin ise inşaat sektörüne yönelik 20 milyar liralık kaynak olduğunu bildirdi.

Cumhurbaşkanlığı Kabinesi, Erdoğan başkanlığında toplandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, yaklaşık 3 saat süren toplantının ardından, konut satışlarını arttırmak amacıyla belirledikleri teşviklerle ilgili bilgi verdi. Erdoğan, “İlk defa ve tek konut sahibi olacak vatandaşımıza 2 milyon liraya kadar değere sahip birinci el satın almalar için 10 yıla kadar vadeli ve aylık yüzde 0,99 faizli konut kredisi sağlıyoruz" dedi. Cumhurbaşkanı, yerli ve milli pasaport üretimi konusunda ise "Yerli ve milli pasaport üretimini ülkemizde gerçekleştirecek altyapıyı kurduk. Yeni pasaportumuzun sayfaları Topkapı Sarayı ile başlayıp, 1. Meclis'le sona eriyor, tam ortasında Ayasofya Cami’si bulunuyor. Ağustos ayı itibariyle vatandaşlarımıza verilmeye başlanacak yeni pasaportumuzun da ülkemize milletimize hayırlı olmasını diliyorum” diye konuştu.

Erdoğan konuşmasında, CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu'nun Suriyeli göçmenlere ilişkin açıklamalarını eleştirerek, "Mültecileri Suriye'ye göndereceğiz diyor. Bunları yapamayacaksınız, bunları yapmaya hiç kimsenin de gücü yetmez. Bay Kemal, 3 milyon 700 bin Suriyeli kardeşimizdir, biz onlara sahip çıkacağız" ifadelerini kullandı.

Erdoğan’ın konuşmasında öne çıkan başlıklar şöyle:

Hayat pahalılığı...

Erdoğan, vatandaşların hayat pahalılığı nedeniyle zor günler geçirdiklerinin farkında olduklarını şu sözlerle aktardı: "Hedeflerimize ulaşmamıza bir el uzatımı mesafe kaldığı bu kritik aşamada vatandaşlarımızın hayat pahalılığının yol açtığı sıkıntılar sebebi ile zor günler geçirdiğini biliyoruz. Bilhassa dar gelirli insanlarımızın alım güçlerindeki düşüşün farkındayız. Bir yandan enflasyonu dizginleyecek tedbirleri alırken, diğer yandan da ücretlere yaptığımız artışlarla alım gücündeki gerilemeyi telafi etmeye çalışıyoruz. Bu çerçevede yılbaşında asgari ücretten işçi, memur ve emekli maaşlarına kadar geniş bir alanda ciddi artışlar yaptık. Temmuz ayında yapılacak enflasyon farkı artışları ve diğer düzenlemeler ile dar gelirlilerin alım gücünü biraz daha iyileştireceğiz."

"Hiçbir insanımız boynu bükük dolaşmayacak"

Ekonomi programlarının merkezinde istihdamı korumak ve geliştirmek olduğunu anlatan Erdoğan, "Çalışmak isteyen hiçbir insanımızın işsizlik sebebi ile ailesi ve çevresinin karşısında boynunun bükük dolaşmasına yol açmayacak bir anlayışla ekonomiyi yönetiyoruz. Hamdolsun bu sayede üretim tarafında oldukça iyi bir yerdeyiz. Bugün Türkiye enerji hariç dış ticaret fazlası veren, yani ihracatı ithalatı geçen bir ülke durumuna gelmiştir. Ancak, enerji fiyatlarında 10 kata varan artışlar sadece dış ticaret görünümümüzü bozmakla kalmıyor ürün maliyetleri ile de ciddi artışlara yol açıyor. Bununla birlikte bazı ürünlerdeki fiyat artışları ne enerji fiyatlarındaki yükselişle ne döviz kuruyla ne enflasyon ile izah edilemeyecek seviyelerdedir" şeklinde konuştu.

Stokçulukla ilgili cezalar yeniden düzenleniyor

Stokçuluk ve fiyatları etkileme suçuyla ilgili cezaları yeniden düzenlediklerine dikkat çekerek, şunları söyledi: "Denetimleri sıkılaştırdık. Üretimleri ve tüketici arasındaki ilişkiyi en sağlıklı zemine oturtma amacıyla hazırladığımız hal, perakende ve elektronik ticaret kanunları ile ilgili çalışmalar bitmek üzeredir. Stokçuluk ve fiyatları etkileme suçuyla ilgili cezaları da yeniden düzenliyoruz. Bu tür suçlara verilen cezaları caydırıcılık temelinde yükseltiyoruz. Ayrıca üretim maliyetlerini dengeleyerek arzı artırmaya ve böylece fiyatları istikrara kavuşturmaya yönelik de hazırlıklar yürütüyoruz."

İlk defa ve tek konut sahibi olacaklara kredi

Konut alımıyla ilgili önemli açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı, ilk defa ve tek konut sahibi olacaklara 10 yıla kadar vadeli, yüzde 0,99 faizli konut kredisi sağlayacaklarını dile getirdi. Erdoğan, konut müjdelerini şu sözlerle ifade etti: "Ülkemiz gündemindeki kimi hususlar ile ilgili yürüttüğümüz hazırlıklar sonunda ortaya çıkan müjdeleri sizlerle paylaşmak istiyorum. İlk müjdemiz, konut almak isteyen vatandaşlarımız ve konut yapan firmalarımız ile ilgilidir. Hükümetlerimiz döneminde ürettiğimiz 1 milyon 100 binin üzerindeki konutla vatandaşlarımızı uygun şartlarda ev sahibi yapmıştık. Aynı şekilde bankacılık sektörünün verdiği uygun şartlı krediler ile milyonlarca vatandaşımız özel sektör tarafından inşa edilen projelerden ev sahibi olmuştur. Son dönemde küresel ekonomide hammadde fiyatlarında görülen fahiş yükselişler ve tedarik sorunlarının yol açtığı sıkıntılar sebebiyle konut inşasında yavaşlama ve konut fiyatlarında çok büyük artışlar yaşandı. Vatandaşlarımızı, özellikle konut sektöründeki bu arzi dalgalanmadan korumak amacıyla bir dizi tedbiri hayata geçirme kararı aldık. Bu çerçevede, konut finansmanı konusunda üç ayrı paketi milletimizin hizmetine sunuyoruz. Birinci paketle, ilk defa ve tek konut sahibi olacak vatandaşımıza 2 milyon liraya kadar değere sahip birinci el satın almalar için 10 yıla kadar vadeli ve aylık yüzde 0,99 faizli konut kredisi sağlıyoruz."

İkinci paketteki evler altınla alınacak

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ikinci paketteki evlerin altın satılarak alınacağını kaydetti: "İkinci paket, birinci ve ikinci el konutları kapsıyor. Konut değerinin en az yarısı 1 Nisan 2022 tarihinden önce açılmış döviz tevdiat hesaplarının bozdurulması veya fiziki altınların Merkez Bankası’na satılarak karşılanması şartıyla alınacak konutlar bu paketten yararlanabilecek. Konut değeri, 2 milyon lira ile sınırlı bu paket 10 yıla kadar vadeli ve aylık yüzde 0,89 faizli konut kredisi içeriyor. Bu paketin bir amacı da döviz ve altın varlıklarının Türk lirasına dönüşümünü teşvik etmektir."

İnşaatların tamamlanması için 20 milyar liralık kaynak

Üçüncü paketin inşaat sektörüne yönelik olduğunu açıklayan Erdoğan, "Mayıs ayı başı itibariyle asgari yüzde 40’ı tamamlanmış ve asgari yüzde 50’si satılmamış inşaat projelerinin bir an önce tamamlanabilmesi için 20 milyar liralık bir kaynak ayırdık. Bir yıl boyunca konut fiyatlarının internet sitelerinde duyurdukları fiyatta sabit tutma sözü veren firmalarımız belli bir rakama kadar ve 36 ay vade ile bu finansmandan yararlanabilecek. Böylece inşaat halindeki projelerin hızla tamamlanarak kısa vadedeki konut arzının artmasını, fiyatların dengeye gelmesini hedefliyoruz" bilgisini verdi.

TOKİ'ye 30 milyar liralık finansman

Recep Tayyip Erdoğan, sosyal konut projeleri için TOKİ'ye 30 milyar liralık finansman sağlayacaklarına değinerek, şunları kaydetti: "Düşük gelir grubundaki vatandaşlarımızı ev sahibi yapmaya yönelik sosyal konut projeleri için TOKİ’ye 30 milyar liralık finansman sağlayacağız. Sosyal konut projelerimizin istismarını önlemek içinde bu yolla edinilen konutların 5 yıl süreyle satışına izin vermeyeceğiz. Ayrıca küçük ölçekli müteahhitlere şehir içindeki küçük parsellere konut yapabilmeleri için metrekaresini belli bir fiyatın üzerinde satamamaları şartıyla uygun maliyetli kredi kullandıracağız. Bu tür alanların rezerv konut alanı ilanı yoluyla çeşitli vergilerden istisna olmasını temin ederek maliyetlerin düşürülmesi yoluna da gideceğiz. Rezerv alanlarına yapılan ve uygun maliyetleri ile desteklenen konutlar da 5 yıl süre ile satış tahdidine tabi olacaktır. Sistemin sağlıklı işleyişini sağlamak için denetimde TOKİ ve Emlak Konut gibi bu alanda birikimi olan kuruluşlarımızı da kullanacağız."

Ada bazlı kentsel dönüşüm

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ada bazlı kentsel dönüşüm çalışmaları hakkında şu bilgileri verdi: "Kentsel dönüşüm çalışmaları konut arzını artırmak için destek vereceğimiz bir diğer alandır. Ada düzeyinde sadece hak sahiplerine yönelik uygun maliyetli krediler ile kentsel dönüşüm projelerini hızlandıracağız. Özellikle hak sahipleri ile müteahhitlerin bir araya gelerek yürütecekleri bu projelerin denetimini de yine ilgili kuruluşlarımızın vasıtasıyla daha sıkı şekilde gerçekleştireceğiz."

Yerli ve milli pasaport ağustosta

Uzun süredir hazırlıklarını yürüttükleri yerli ve milli pasaport projesinden de bahseden Erdoğan, "Yerli ve milli pasaport üretimini ülkemizde gerçekleştirecek altyapıyı kurduk. Yeni pasaportumuzun sayfaları Topkapı Sarayı ile başlayıp, 1. Meclis'le sona eriyor, tam ortasında Ayasofya Camisi bulunuyor. Ağustos ayı itibariyle vatandaşlarımıza verilmeye başlanacak yeni pasaportumuzun da ülkemize milletimize hayırlı olmasını diliyorum" şeklinde konuştu.

"3 milyon 700 bin Suriyeli kardeşimiz"

Suriyeli sığınmacılar konusunda CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'na yüklenen Erdoğan, şunları dile getirdi: "Şimdi Bay Kemal ne diyor, ‘biz bunların hepsini tekrar Suriye’ye süreceğiz, geldikleri yerden göndereceğiz.’ Bunları yapamayacaksın, bunları yapmanın da hiçbirinizin gücü yetmez. Zira biz, ensar kültürü ile yetişmişiz. Biz muhacir kültürünün ne olduğunu çok iyi biliriz. 3 milyon 700 bin Suriyeli kardeşimizdir, biz onlara sahip çıkacağız."

Suriye'de 200 bin konut

Suriye topraklarında tüm altyapıya sahip 200 bin konut inşa ettiklerini anlatan Erdoğan, şunları kaydetti: "Uluslararası yardım kuruluşlarının desteğiyle, 4 milyon kişinin de İdlib başta olmak üzere bulundukları yerlerde kalmalarını sağlıyoruz. Buna rağmen İdlib’deki gerilimin ve diğer bölgelerdeki güvensiz ortamın sürmesi ülkemizdeki Suriyeli sayısının belirgin şekilde azalmasının önüne geçti. Antalya’da 2015 yılında yapılan G20 Zirvesi'ne katılan liderlere Suriyeli sığınmacılar için bu ülkenin topraklarında süratle 1 milyon kişinin iskanını sağlayacak şehirler inşa edilmesi teklifinde bulunmuştuk. Özellikle Batı ülkeleri, sığınmacıları kendi sınırından uzak tutmak için yaptıkları harcamanın çok azı ile hayata geçirilebilecek bu projeye gereken desteği vermediler. Türkiye bu yükün büyük bir bölümünü hem kendi sınırları içinde hem de Suriye topraklarında üstlenmek durumunda kaldı. Uluslararası yardım kuruluşlarının finansmanıyla Suriye topraklarında 13 ayrı yerde okulu ile, hastanesi ile, sanayisiyle, tarımıyla gereken tüm altyapıya sahip 200 bin konut inşa edilmesini sağlıyoruz. Kurumlarımızın çalışmalarına göre 1 milyondan fazla Suriyelinin geri dönmek için gönüllü olduğunu gösteriyor. Sığınmacı sorunu sadece bize mahsus değil, bu tüm dünyanın sorunudur. Gönüllü dönüşler için gereken imkanları sağladıkça ülkemizdeki Suriyeli sayısının makul düzeylere gerileyeceğinden kimsenin şüphesi olmasın. Suriyelilere veya diğer ülkelerden gelen yabancılara kendi vatandaşlarımızdan farklı hiçbir imkân sağlanmamakta, ekstra hiçbir kaynak tahsis edilmemektedir.”