Cari açığa "enerji" darbesi

Aylık ithalat 8.4 milyar dolara çıktı. Rusya’nın, Ukrayna’ya askeri müdahalesiyle küresel piyasalarda enerji ve emtia fiyatlarında yaşanan artış, cari açığa ağır bir darbe indirdi. Enerji ithalatı mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yaklaşık yüzde 156 artarak 8.4 milyar dolar olarak kayıtlara geçti. Enerji sektörü uzmanı, Rusya’nın müdahalesi sonrasında spot piyasada sıvılaştırılmış doğal gazın (LNG) fiyatının 2 bin dolara kadar çıktığını, Türkiye’nin bu dönemde gazdaki arz açığını kapatmak için ciddi miktarda LNG ithal ettiğini söyledi. Uzmanlar, “Türkiye, Rusya’dan ithal ettiği boru gazının her bin metreküpü 300 dolar ödediği dönemde spot piyasadan aldığı LNG’ye 2000 dolar ödemek zorunda kaldı. Bu durum, cari açıkta büyük bir baskı oluşturdu” dedi. Uzmanlar, BOTAŞ’ın bu dönemde Rusya ve Azerbaycan’la imzaladığı yeni gaz sözleşmelerinde “spot piyasa” odaklı bir fiyat formülü benimsediğini de belirterek, “Örneğin Rusya ile yıllık 5 milyar 750 milyon metreküplük ithalat sözleşmesi imzalandı. Bu sözleşmede fiyat formülü yüzde 70 spot piyasa, yüzde 30 petrol olarak belirlendi. Bu da enerji ithalat maliyetlerini vurdu” diye konuştu.

Ticaret Bakanı Mehmet Muş, 2022 Mart’a ilişkin dış ticaret rakamlarını açıkladı. Buna göre, mart ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 19,8 artarak 22,7 milyar dolara çıktı. İthalat ise yüzde 156 artışla 30,9 milyar dolar oldu.

2022 Ocak-Mart dönem aralığında ise, ihracat yüzde 20,8 artışla 60 milyar 288 milyon dolar, ithalat yüzde 42,1 artışla 86 milyar 681 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret açığı mart ayında yıllık yüzde 76 artışla 8,2 milyar dolara yükselmiş oldu. Şubatta dış ticaret açığı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 135,5 artışla 7,88 milyar dolara çıkmıştı.

Cari açığa enerji darbesi…

Muş, söz konusu ithalat rakamında enerji ithalatının önemli bir yer tuttuğunu aktardı. Enerji ithalatı mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yaklaşık yüzde 156 artarak 8,4 milyar dolar olarak kayıtlara geçti. Ocak-Mart döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 188 artarak 25 milyar dolar enerji faturası ödendi.

Almanya ilk sırada

Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Türkiye’nin mart ayında en fazla ihracat yaptığı ülkeler sırasıyla; Almanya yüzde 13,7 oranında artışla 1 milyar 904 milyon dolar, ABD yüzde 25,6 oranında artışla 1 milyar 561 milyon dolar ve İtalya yüzde 30,5 oranında artışla 1 milyar 276 milyon dolar oldu.

Mart ayında en fazla ithalat yapılan ülkeler ise sırasıyla; Rusya yüzde 62,1 oranında artışla 4 milyar 112 milyon dolar, Çin yüzde 28,7 oranında artışla 3 milyar 617 milyon dolar ve Almanya yüzde 0,5 oranında artışla 2 milyar 243 milyon dolar oldu. İthalatta en çok paya sahip ilk 10 ülkenin toplam ithalat içerisindeki payı yüzde 52,4 şeklinde gerçekleşti.