Ekonomi
Deniz Dalgıç
ANKARA- Tarım yazarı, gazeteci Ali Ekber Yıldırım; dünyada ve Türkiye'deki gelişmelere bağlı olarak buğday fiyatlarının yükselmeye devam ettiğini belirterek, özellikle Rusya-Ukrayna Savaşı'nın buğday fiyatları üzerinde ciddi baskı oluşturduğunu kaydetti. Yıldırım, “Yılbaşından bu yana yüzde 50'den fazla bir fiyat artışı oldu. Bu artık maliyettir, dünya fiyatları diğer şeyleri açıkçası boşa çıkardı” dedi. Yıldırım, bu gelişmelere bağlı olarak un, unlu mamul, makarna gibi buğdayın kullanıldığı bütün ürünlerde fiyat artışı beklediğini söyledi.
GAZETE DURUM'a konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Yıldırım, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) sert ekmeklik buğday ile arpa için açıkladığı yeni alım ve prim bedellerini de değerlendirdi.
Ali Ekber Yıldırım'a yönelttiğimiz sorular ve yanıtları şöyle:
TMO'nun prim fiyatlarını nasıl değerlendiriyorsunuz?
"Bu yalnızca TMO'ya buğdayını satanlar için ödenecek bir prim. Onu belirtmek gerekiyor. Dünyada geçen yıldan bu yana buğday fiyatlarında çok büyük yükselmeler yaşandı. Özellikle dünyanın buğday ihracatını gerçekleştiren Rusya - Ukrayna gibi iki önemli ülkenin savaşta olması nedeniyle Ukrayna buğday ihracatı yapamıyor. Çok az bir miktar yapabiliyor. Bu, fiyatları çok artırdı. Yılbaşından bu yana yüzde 50'den fazla bir fiyat artışı oldu. Bu artık maliyettir, dünya fiyatları, diğer şeyleri açıkçası boşa çıkardı. Şimdi herkes, "buğday bulabilir miyiz" endişesi yaşadığı için verilen fiyat. Baktığımız zaman üretimin maliyeti arttı. Bu buğdayla geçmiş dönem borçlarını kapatacak, sonra yeni dönemde buğday ekimi yapacak. Üreticinin beklentisi 7-8 bin lira civarında bir fiyattı. Ama enflasyona göre değerlendirirseniz iyi bir fiyat. Dünya fiyatlarına göre bakarsanız, şu anki fiyat zaten bu. Ama bu ne kadar sürdürülebilir, önümüzdeki sezona kadar bu fiyat devam eder mi? Savaş biterse fiyatlarda bir gerileme bekleniyor. Savaş devam ederse daha da yükselmesi bekleniyor. "
Un ve ekmek fiyatları nasıl olacak?
"Fiyatı artacak. Un, unlu mamul, makarna, buğdayın kullanıldığı diğer ürünlerde de mutlaka bir fiyat artışı olacak. Burada Toprak Mahsulleri Ofisi bir un regülasyonu yapıyor. Un sanayicileriyle bir çalışma yürüyor. Onlara diyor ki 'Ben size ucuz buğday vereceğim, siz ucuz un sağlayacaksınız.' Bu geçen sene eylülde başladı, 31 Mayıs'a kadar devam etti. Normalde hasat döneminde bu yapılmazdı. Çünkü üreticinin, buğdayını daha değerinde satabilmesi için böyle bir düşük fiyatlı satış yapmak çok geçmişte gördüğümüz bir durum değil ama 4 bin 500 lira da buğdaya vereceğini söyledi 3 ay boyunca. Tabii bu da un fiyatlarının bir miktar artmasını engeller. Geçen yıla göre 1 Haziran itibarıyla 4 bin 500 lira, ondan önce 3 bin 600 lira veriyordu. Unun çuvalı 260 liraydı. Şimdi 325 lira oldu. 65 liralık bir artış zaten oldu. Bundan sonra da olur ama TMO bunu yapmasa fiyat çok daha yüksek seyreder."
Doğal gaz, elektrik ve akaryakıt fiyatları nasıl etkiliyor?
"Enerji fiyatlarının artması, doğal gazın artması, işçilik maliyeti. Bugün Cumhurbaşkanı açıklayacak. Maaşlarda bir artış olacak. Dolayısıyla bu konu maliyete yansıyacak. Bu da fiyatları artıracak. Burada temel sorun, tarımda mutlaka girdi fiyatlarına yönelik bir desteğin olması lazım. Mazot, gübre, zirai ilaç, tohum bunlarda hep artıyor. Hem döviz arttığı için artıyor hem dünyada fiyatlar arttığı için... Mazot geçen sene ortalama 6,5 - 7 liraydı. Şu anda 25 lirayı geçti. Bu maliyetlerle üretim yapıp ürünü sattığınız zaman o ürünün fiyatı da mutlaka artıyor."
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçen pazar günü yaptığı açıklamada TMO'nun, sert ekmeklik buğdaya bu yıl ton başına 6 bin 50 lira alım ve bin lira prim bedeli olmak üzere toplam 7 bin 50 lira, arpaya ise ton başına 5 bin 500 lira alım, 500 lira prim bedeli olmak üzere toplam 6 bin lira ödeme yapacağını duyurmuştu.
Joeby Ragpa
This template is so awesome. I didn’t expect so many features inside. E-commerce pages are very useful, you can launch your online store in few seconds. I will rate 5 stars.
ReplyAlexander Samokhin
This template is so awesome. I didn’t expect so many features inside. E-commerce pages are very useful, you can launch your online store in few seconds. I will rate 5 stars.
ReplyChris Root
This template is so awesome. I didn’t expect so many features inside. E-commerce pages are very useful, you can launch your online store in few seconds. I will rate 5 stars.
Reply