Altın ithalatı neden artıyor?

İlknur Yağumli

ANKARA- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bu yılın ocak-temmuz döneminde 86 ton net altın alımı yaparak, açık ara dünyanın en fazla altın alan merkez bankası oldu. MB'nin altın rezervleri 496,3 tonla son 2 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Türkiye'nin altın ithalatı ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde bin 287 değişim oranıyla 31 bin 343 kg olarak kayıtlara geçti. Uzmanlar, altın ithalatındaki artışı, MB'nin "güçlenme" hamlesi olarak değerlendirdi. Altın stokunun yüksek olmasının enflasyona karşı mücadelede MB'nin elini güçlendireceğini söyleyen kaynaklar, "Merkez Bankası'nın bu hamlesi cari açığı artırır kısa vadede. Ancak uzun vadede açığı kapamak için bir yatırım aracı olarak görülüyor ve bu sebeple alınıyor. Bu hamleler altın fiyatı gelecek dönemde artacağı için ön alma da olabilir" ifadelerini kullandı.

Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası Altın İthalat verilerine göre, Türkiye'nin 2022 yılı Ağustos ayında altın ithalatı son 2 yılın  en yüksek seviyesinde gerçekleşti. Altın ithalatı ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde bin 287 değişim oranıyla 31 bin 343 kg oldu. 2021 yılının aynı ayında ithalat 2 bin 259 kg seviyesinde bulunuyordu. Böylece 2020 Eylül ayında gerçekleşen 37 bin 128 kg ithalatın ardından en yüksek rakama ulaşıldı. Altında, 2021 yılında 4 bin 663 kg olarak gerçekleşen aylık ortalama ithalat, 2022 yılı Ağustos ayı sonu geçen yıla göre yüzde 171 değişimle 12 bin 637 kg oldu. 

"MB'nin altın hamlesi cari açığı artırır"

GAZETE DURUM'a konuşan sektör kaynakları, Türkiye'nin altın ithalatındaki artışın Merkez Bankası rezervleri ile ilişkili olduğu görüşünde birleşiyor. Kaynaklara göre, Merkez Bankası; altını, dolar ve Türk lirası konsolidasyonunu sağlamak için kullanıyor. Altının yükseleceği öngörüsünde bulunan kaynaklar "Altının daha da yükseleceği beklentisi oldukça güçlü. Altın, şu anda düşük seviyede kabul görüyor; bin 670- bin 680 dolar kırılma noktası. Merkez Bankası'nın bu hamlesi cari açığı artırır kısa vadede. Ancak uzun vadede açığı kapamak için bir yatırım aracı olarak görülüyor ve bu sebeple alınıyor" ifadelerini kullandı.

Grafik: BIST İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası Altın İthalat Raporu

Ahlatcı altın işlemlerinde ilk sırada

Aynı verilere göre, 2021 yılında 27 bin 208 kg olarak gerçekleşen aylık ortalama işlem miktarı, 2022 yılı Ağustos ayında geçen yıla göre yüzde 17 değişimle 31 bin 830 kg oldu. Raporda, ağustos ayında en çok işlem yapan üye Ahlatcı Döviz ve Kıymetli Madenler Yetkili Müesses AŞ oldu. Ahlatcı Yatırım, Ahmet Ahlatcı’nın Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yaptığı Ahlatcı Holding’in bir kuruluşu. Son dönemde VİOP üzerinden banka hisselerinde yüksek miktarda uzun pozisyona giren kurum olarak öne çıkan Ahlatcı Yatırım, borsada özellikle bankacılık sektörü hisselerindeki hareketten dolayı suçlanarak yatırımcıların odağı haline gelmişti. 

Grafik: BIST İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası Altın İthalat Raporu

Türkiye yılın ilk 7 ayında en fazla altın alan ülke

Dünya Altın Konseyi verilerine göre Merkez Bankası (MB) temmuz ayında 11 ton net altın alımı yaptı. Yıl genelinde istikrarlı bir şekilde alımlarını sürdüren MB'nin altın rezervleri 469.3 tonla son 2 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. MB, yılın ilk 7 ayında 86 ton net altın alımı yaparak açık ara dünyanın en fazla altın alan merkez bankası oldu. Sektör yetkilileri, Merkez Bankası'nın altın stoklarındaki yükselişi, "güçlenme" hamlesi olarak değerlendirerek, "Merkez Bankası'nın, altın stoku ne kadar yüksekse enflasyona karşı mücadelede eli o kadar güçlenir. İkincisi swap yapacaksa yine eli güçlenir.  Bu hamleler altın fiyatı gelecek dönemde artacağı için ön alma da olabilir"  dedi. 

"Türkiye mücevheratta dünya sıralamasında ilk üçte"

Türkiye, temmuz itibarıyla IMF dahil dünyadaki en büyük 13. resmi altın rezervine sahip ülke oldu. Altının toplam rezervlerdeki payı yüzde 31.7'yi buldu. MB, ağustos ayı uluslararası rezervler ve döviz likiditesi gelişmeleri raporuna göre altın cinsinden rezerv varlıkları geçen aya göre yüzde 0,1 artarak 40,2 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Kaynaklar, bu verilerin, Türkiye'nin altın işleme kapasitesinin de göz önüne alınarak yorumlanması gerektiğini belirterek, şöyle devam etti:

"Türkiye'nin rafineri kapasitesi çok güçlü. Türkiye'ye altın, altın olarak gelir burada mücevherat olarak işlenir geri gider ve Türkiye işçiliğinden para kazanır. Ne kadar katma değerli bir işçilik yaratırsa o kadar gelir getirir. Türkiye’nin altın ithalatındaki artışını ve BİST verilerini mücevherat sanayi ile birlikte değerlendirmek daha doğru olur. Türkiye kuyumculuk ve mücevheratta dünya sıralamasında ilk üçte yer alıyor. Bunun ekonomiye çok ciddi bir katkısı var. Türkiye’nin genel ortalaması yaklaşık 200 ton, bunun 100 tonu kuyumculuk sektörünün talebi. Geri kalanı da vatandaşın, şirketlerin Merkez Bankası'nın talebi."