Otoyol ve köprülerde "dolar-euro" baskısı

Olcay Aydilek

ANKARA- Yavuz Sultan Selim Köprüsü-Kuzey Çevre Otoyolu ile Osmangazi Köprüsü ve İzmir-İstanbul Otoyolu’nun da aralarında bulunduğu yap-işlet-devret (YİD) projelerini işleten bazı şirketler, Karayolları Genel Müdürlüğü'nün kapısını çaldı. Söz konusu şirketler, dolar ve euro kurlarının artması nedeniyle garanti ödemelerinin 6 ay yerine aylık yapılmasını istedi.   

Devlet, yap-işlet-devret (YİD) adı verilen modelle özel sektör eliyle “mega” olarak nitelendirilen köprü ve otoyol projelerini gerçekleştirdi. Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Çevre Otoyolu, Osmangazi Köprüsü ve İzmir-İstanbul Otoyolu, Avrasya Tüneli, Ankara-Niğde Otoyolu bu yöntemle inşa edildi.

Devlet, yapım ve işletmesini özel sektörün üstlendiği bu projelere, araç geçiş garantisi verdi. Araç geçiş bedelleri, bazı projelerde dolar, son dönemde gündeme gelen projelerde de (örneğin Çanakkale Köprüsü gibi) euro üzerinden belirlendi. Araç geçişleri, garanti sınırının altında kalması durumunda aradaki farkı devlet ödüyor. Buna, “araç geçiş garanti ödemesi” deniliyor.

Devlet, Yavuz Sultan Selim Köprüsü-Kuzey Çevre Otoyolu ile Osmangazi Köprüsü ve İzmir-İstanbul Otoyolu’nda 6 aylık dönemleri içerecek biçimde değişik tarihlerde iki kez garanti ödemesi yapıyor. Daha önce yıllık ödeme yapılıyordu. 2018 yılının Ağustos ayında yaşanan kur şoku sonrasında 6 aylık dönemler halinde iki kez ödeme yapılması karara bağlandı.

Kur artışı ve aylık garanti talebi

YİD projelerini işleten bazı şirketler, Karayolları Genel Müdürlüğü'ne başvurarak, garanti ödemelerinin 6 ay yerine aylık yapılması talebinde bulundu. Şirketler, dolar ve euro kurlarının artttığına işaret ederek, "Dolar ve euro artıyor. 6 aylık süreler uzun. Garanti ödemeleri aylık olarak hesaplanıp, aylık ilgili şirkete ödensin" dedi.

Karayolları kaynakları, şirketlerin bu yönde başvuruları olduğunu belirterek, "Devletin, garanti ödemelerinde pozisyonu belli" dedi.

Kaynaklar, garantilerin aylık hesaplanarak mesafeli oldukları mesajını verdi.