Türkiye-Rusya ilişkileri ve yaptırımlar...

Özgür Çoban

ALMANYA- Almanya'da yayınlanan Frankfurter Allegemeine Zeitung'ta Rainer Hermann tarafından kaleme alınan analiz yazısında, "Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, tahıl anlaşmasıyla ilgili çok övgü aldı ancak 30'dan fazla ülkenin Rusya'ya uyguladığı yaptırımları baltalamaktan çekinmiyor" ifadesi yer aldı. 

Türkiye'nin yaptırım kararlarına uymayan tek NATO ülkesi olduğu öne sürülen yazıda, "Ancak halen yaptırımların aktif bir şekilde ihlali (henüz) kanıtlanamıyor" denildi. 

Tahıl anlaşmasından iki hafta sonra, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Erdoğan'ın, Soçi'de kamuoyuna açıklanmayan bir mutabakat zaptı imzaladıkları belirtilen yazıda, şunlar kaydedildi:

"Türk hükümet çevrelerinden bildirgenin sadece mevcut ticaret ve ulaşım ilişkilerinin genişletilmesiyle ilgili olduğu söyleniyor. Ticaret engellerinin kaldırılması bile yaptırımların amaçladığı şeyin tam tersidir. Erdoğan, zorunluluktan böyle davranıyor. Fırsatçı davranışının en önemli nedeni, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik kriz nedeniyle Rusya'dan gelen sermayeye acilen ihtiyaç duyması ve güvenli bir sığınak aramasıdır. Resmi rakamlara göre, Türkiye'de Rus vatandaşları tarafından yönetilen şirketlerin sayısı sadece birkaç ay içinde katlandı. Buna karşılık Türk iş heyetleri, Batılı şirketlerin geri çekilirken bıraktıkları boşlukları Rusya'da kapatmaya çalışıyor." 

Yazıda, "ABD Hükümeti'nin, Rusya ile olan bağları nedeniyle Türk bankalarına ve şirketlerine ikincil yaptırımlar uygulayabileceğini bildirdiği" anımsatılarak, şu görüşlere yer verildi:

"Washington'dan gelen bir mektuba göre, Türk bankaları gelecekte Rus veya Amerikan finans kurumlarından hangisiyle iş yapmak isteyip istemediklerine karar vermek zorunda kalacaklar. Aynı şekilde Avrupalılar da Türk havayollarına batı pazarını mı yoksa Rus pazarını mı tercih ettiklerini sorabilirler. Türkiye'nin, Rusya'ya yönelik fırsatçı ekonomik davranışı, Ankara'nın kuzeydeki genişlemeyi veto etme hakkını saklı tuttuğu NATO ile dayanışma eksikliği nedeniyle devam ediyor. NATO'nun sunduğu güvenlik olmadan, Erdoğan yalnızca tahterevalli politikasının risklerine - bir yanda Ukrayna'ya insansız hava araçları, diğer yanda Rusya'ya dolaylı ekonomik yardım- katlanmak zorunda kalabilir."