Quad ittifakı Tokyo'da bir araya geldi

Haber Merkezi

JAPONYA - Japonya, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Avustralya ve Hindistan'dan üst düzey diplomatlar, Çin ile artan gerilim ortamında güvenlik endişelerini görüşmek üzere Pazartesi günü bir araya geldi.

Japonya Dışişleri Bakanı Yoko Kamikawa'nın ev sahipliğinde Tokyo'da düzenlenen toplantıda ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Avustralya Dışişleri Bakanı Penny Wong ve Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmayam Jaishankar, Güney Çin Denizi'nde artan gerilim üzerine görüştü.

Toplantıda, Hint-Pasifik bölgesinde deniz güvenliği ve siber güvenliğin güçlendirilmesine yönelik ortak destek de gündemdeydi.

Çin'in Güney Çin Denizi ve önemli deniz ticaret yolları üzerinde uyguladığı politika, birçok Asya-Pasifik ülkesi ile artan gerilimi tetikledi.

Çin ayrıca, Tayvan'ın da kendi toprağı olduğunu ve gerekirse güç kullanarak ilhak edebileceğini iddia ediyor. Çin'in askeri genişlemesi, şeffaflık eksikliği nedeniyle eleştiriliyor.

"Dörtlü güvenlik diyaloğu" olarak adlandırılan toplantıda, dört bakan güvenlik işbirliğini nasıl sağlayacaklarını tartıştı.

Japonya Dışişleri Bakanı Kamikawa açılış konuşmasında bölgedeki deniz güvenliğinin giderek istikrarsızlaştığını, bu nedenle Dörtlü ülkeler arasında birlik ve işbirliğine her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulduğunu söyledi.

Avustralya'dan Wong ise "bölgemizde son on yılların en zorlu koşullarıyla" karşı karşıya olduklarını söyledi.

Görüşmelerde ayrıca Rusya'nın Ukrayna'daki savaşı, Orta Doğu'daki çatışmalar ve diğer ortak kaygılar da ele alındı.

Görüşmeler, Japonya ve ABD'nin Pazar günü gerçekleştirdikleri ve Çin'i "en büyük stratejik zorluk" olarak nitelendirdikleri "2+2" güvenlik toplantısının ardından geldi.

İki ülke, komuta yapılarında önemli iyileştirmeler yaparak ve ABD lisanslı silahların Japon üretimi ve onarımını destekleyerek askeri işbirliğini daha da derinleştirme konusunda anlaştı.

Asya NATO'su olarak da tanımlanan QUAD nedir?

ABD, Avustralya, Hindistan ve Japonya'nın 2004 yılında Hint Okyanusu'ndaki deprem ve tsunami felaketinin ardından temellerini attığı Dörtlü Güvenlik Diyaloğu (QSD), bir diğer adıyla Quad (Dörtlü), Hint Pasifiği'nde yükselen Çin etkisinin önüne geçme çabalarının bir parçası olarak görülüyor.

"Asya NATO"su olarak da nitelendirilen Quad oluşumunun 2017'de revize edilmesiyle liderler seviyesinde görüşmeler aşamasına gelen söz konusu ittifakın Asya'da Çin'e karşı oluşturulan askeri bir blok niteliği taşıdığı kaydediliyor.

Quad ittifakındaki siyasi liderlerin değişmesi, söz konusu ittifakın yaklaşık 10 yıllık duraklama dönemine girmesine sebep oldu.

İttifakta, Eylül 2007'de Japonya'da Başbakan Şinzo Abe'nin yerini, Çin'e yakınlığıyla bilinen Yasuo Fukuda'nın alması duraklama döneminin başlangıcı olarak görülüyor.

Bölgedeki siyasi figürlerin değişimi ittifak karşıtı rüzgarları beraberinde getirirken dönemin Hindistan Başbakanı Manmohan Singh'in Ocak 2008'deki Çin ziyaretinin ardından en büyük önceliğinin Çin ile ilişkilerin geliştirilmesi olduğunu açıklaması, ardından da Avustralya'da 2007'de başbakanlık koltuğuna oturan Kevin Rudd'un Şubat 2008'de Quad'dan çekilme kararı girişimini sekteye uğrattı.

Duraklama süreci olarak nitelendirilen 2007-2017 döneminde, söz konusu ülkeler askeri alanda irtibatlarını ve iş birliğini sürdürse de 2017'ye kadar kayda değer bir gelişme yaşanmadı.