Putin'in seferberlik ilanına Avrupa'nın tepkisi ve yalnızlaşan Rusya

Özgür Çoban

ALMANYA- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in kısmi seferberlik ilanı Avrupa devletlerinde, genel olarak, "umutsuzluk eylemi", "zayıflık işareti" ya da "panik hali" şeklinde değerlendirildi.

Avrupa'da, Putin'in Rus televizyonlarında yaptığı seferberlik konuşmasının "Batı'ya mesaj" olduğu konusunda kimsenin bir şüphesi yok. Bunun yanı sıra Alman politikacılar, Putin'in seferberlik ilanının ve nükleer silahlardan bahsetmesinin, "gözdağı verme girişimi" olduğu konusunda hemfikir.

Alman Bilim ve Politika Vakfı'nda görevli Güvenlik Uzmanı Markus Kaim, tagesschau24'e yaptığı açıklamada, Putin'in Batı üzerinde baskı kurmaya çalıştığına inandığını söyledi. Kaim, "Putin, emrindeki nükleer silahlardan bahsediyor ve bu konuda blöf yapmadığını vurguluyor. Saldırgan olduğunu tescilliyor. Bunun açıkçası Avrupa ve ABD'deki siyasi tartışmaları etkilemekle ilgili olduğunu düşünüyorum" dedi.

Burada en dikkate değer soru şu olmalı sanırım: "NATO ve AB, Putin'in bu konuşmasına nasıl bir tepki verecek?" Berlin'den gelen ilk yanıtlar, Almanya'nın savaşın başından bu yana sürdürdüğü Ukrayna'ya destek politikasını güçlendirerek sürdüreceğini gösteriyor. Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Robert Habeck, Putin'in kısmi seferberlik ilanını "kötü ve yanlış bir adım", "uluslararası hukuku ihlal eden saldırganlık savaşının daha da tırmanması" şeklinde değerlendirerek, "Her halükârda, bu zor zamanlarda Ukrayna'yı tam olarak desteklemeye devam edeceğiz" dedi.

Rusya'nın kısmi seferberlik ilanı uluslararası düzeyde ağır eleştirilere muhatap olurken bununla birlikte askeri başarısızlığın kanıtı olarak algılandı. Bir de Putin Batı'ya, "Bu savaş bitmez, hiç beklemeyin" mesajı verdi. Almanya ve Batılı diğer müttefiklerin, Rusya ile ipleri daha da germek istemedikleri için Ukrayna'ya henüz muharebe tankı veya zırhlı personel taşıyıcı teslim etmediği biliniyor. Seferberlik ilanı, Ukrayna'ya verilecek silahların türü ve sayısı hakkındaki kompozisyonu da değiştirecektir kuşkusuz.

Putin, bu hamlesiyle iki şeyi çöpe attı. Birincisi Olaf Scholz gibi her halükârda diplomasi kanallarını zorlamayı ve hep açık tutmayı amaçlayan önemli bir lideri saf dışı bıraktı. İkincisi, Batılı devletlere uluslararası kamuoyuna, "Bakın biz dememiş miydik? Adam saldırgan, savaş istiyor" propagandasını güçlü bir şekilde sürdürme fırsatı vermiş oldu. Seferberlik ilanının hemen ardından müttefikleri Çin ve Hindistan'dan gelen "Ukrayna Savaşı bir an önce sonra erdirilsin" açıklamalarının muhatabının Putin olduğu anlaşılıyor.

Almanya'da, Putin'in açıklamasının hemen ardından, "Bir an önce Ukrayna'ya muharebe tankı ve zırhlı personel taşıyıcı verelim" sesleri yükselmeye başladı. Örneğin, Hristiyan Birlik üyesi politikacı Roderich Kiesewetter, "Putin'in bizi korkutmasına izin vermeyelim. Ukrayna'nın karşı saldırısını desteklemek için acilen tankları verelim" şeklinde açıklama yaptı.

Görünen o ki bu savaş nasıl sonuçlanırsa sonuçlansın Rusya'nın hamle alanı giderek daralıyor. Putin'in, söylem düzeyinde de olsa nükleer silahları sahaya sürmesi, savaşın dünya sathına yayılacağının bir işareti olarak algılandı. Batı'yı savaşı tırmandırmakla tehdit eden Putin'in, içeride de halk desteğini hızlıca kaybettiği görülüyor. Seferberlik ilanının hemen ardından sokaklara dökülen binlerce vatandaşın attığı, "Savaşa hayır" sloganı bunu gösteriyor. Sonuç olarak, bu kumar uzak olmayan bir gelecekte Putin'in siyasi hayatına mal olabilir. Putin tarzı, "Her şeyi ben bilirim. Savaşı da ekonomiyi de enflasyonu da silahı da vs..." diye böbürlenen otokrat liderlerin, geride ülke adına sadece enkaz bıraktıkları bir sır değil. Zira tarih bunun örnekleriyle dolu.