"Avrupa, bu kış Rus gazını kullanamayacak"

Kardelen Eda Demirkıran

ANKARA- Rusya gazını Avrupa Birliği sınırlarına taşıyan Kuzey Akım boru hatlarında yaşanan sızıntılar gündemdeki yerini koruyor. Patlama kaynaklı sızıntıların sabotaj olduğu üzerinde duruluyor. Sızıntı olayını değerlendiren dış politika analisti Aydın Sezer, "Boru hattının hasar gören bölümünün suyun 70 metre derinliğinde meydana gelmesi sabotaj olduğunu açıkça gösteriyor. Avrupa ülkeleri, önümüzdeki kış ihtiyaç halinde Rus gazını kullanamayacak, zira bu iki hattın tamiri bir hayli zaman alacak. Ancak gaz akışında meydana gelen bir kesinti söz konusu değil çünkü bu iki hat fiilen çalışmıyordu" dedi.

"İki hattın tamiri zaman alacak"

GAZETE DURUM'a konuşan Sezer, Kuzey Akım 1 ve 2'de meydana gelen patlamaların sabotaj olduğunu düşündüğünü belirterek, "Boru hattının hasar gören bölümünün suyun 70 metre derinliğinde meydana gelmesi sabotaj olduğunu açıkça gösteriyor. Avrupa ülkeleri, önümüzdeki kış ihtiyaç halinde Rus gazını kullanamayacak, zira bu iki hattın tamiri bir hayli zaman alacak. Ancak gaz akışında meydana gelen bir kesinti söz konusu değil çünkü bu iki hat fiilen çalışmıyordu" ifadelerini kullandı.

NATO'nun açıklaması

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in Kuzey Akım hattıyla ilgili "hibrit ve müttefiklere yönelik bir saldırı" olduğu yönündeki sözlerini değerlendiren Sezer, "NATO Genel Sekreteri'nin kafası oldukça karışık olmalı. Kuzey Akım 1 ve 2'nin yaptırım altında olduğunu bilmediği düşünülemez. Sadece laf olsun diye yapılmış bir açıklama" dedi.

Rusya ile doğal gaz mutabakatı

Sezer, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın doğal gazın indirimli alınması konusunda Rusya ile mutabakatın sağlandığı yönündeki açıklamasına da değindi. Türkiye'nin Rusya Federasyonu'ndan Mavi Akım ve TürkAkım birinci hat üzerinden doğal gaz ithal ettiğini anımsatan Sezer, şunları dile getirdi: "TürkAkım Boru Hattı açılışı üç yıl önce yapılmasına rağmen ticari sözleşmeyi geçmişte başaramadık. Ancak 31 Aralık 2021'de ve oldukça yüksek fiyattan neticelendirdik. Avrupa hub fiyatının yüzde 70'i gibi bedel ödeniyor. Enteresan olan, aynı dönemde Mavi Akım'dan gelen gaz bedelinin TürkAkım'a eşitlendiğini öğrendik. Bu oldukça yüksek bir maliyet. İlk 7 aylık verilere göre, doğal gazın bin metre küpü için 1.300 doların üzerinde bir bedel ödeniyor.

Dolayısıyla Cumhurbaşkanı'nın Rusya'dan indirim talebine ilişkin açıklamalarını değerlendirirken, zaten yüksek fiyattan ödeme yapıldığını hatırlamamız lazım. Mavi Akım formülü gündemde olsaydı, bugün ödeyeceğimiz gazın bedeli 420-430 dolar mertebesinde olacaktı. Oysa ödenen miktar 1.300 doların üzerinde. Bu indirimin yapılıp yapılamayacağı ve de ilan edilip edilemeyeceği ayrı bir konu. Çünkü doğal gaz sözleşmeleri hassas bilgiler içeren gizli konular. Ama biz, birkaç ay sonra Rusya'dan doğal gazı indirimli bir fiyattan alıp almadığımızı istatistiklere bakarak net olarak söyleyebileceğiz." 

Sezer, Rusya'ya ödenecek doğal gaz bedelinin yüzde 25'inin rubleyle ödenecek olmasını ise kolaylık olarak yorumladı.

"Biden'ın açıklaması çaresizliğin göstergesi"

ABD Başkanı Joe Biden'in Ian kasırgasıyla ilgili olarak, benzin fiyatlarının artırılmaması yönündeki çağrısını "çaresizliğin göstergesi" olarak nitelendiren Sezer, sözlerini şöyle sürdürdü: "Serbest piyasa ekonomisi böyle çalışmıyor ve bunu da en çok Biden'ın bilmesi gerekiyor. Dünya enerji krizinin oluşumunda en büyük katkıyı sağlayan ülkenin lideri ancak sorun Amerika'da belirdiği zaman hassasiyet gösteriyor. Oldukça ironik." 

Akkuyu'da son durum

Sezer, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Akkuyu Nükleer Santrali'nin ilk ünitesinin açılışının 2023'e yetişeceği sözleriyle ilgili olarak da şunları söyledi:

"Son aylarda Akkuyu'daki Türk firması IC İÇTAŞ'ın şantiyeden ayrılıp geri dönmesiyle birlikte fiilen bir gecikme olduğunu biliyoruz. Gecikme olmasa dahi nükleer santralde testlerin yapılmasının bir-bir buçuk yılda gerçekleşmesi gerektiğini söyleyebiliriz. Dolayısıyla santralin 2023 yılında devreye alınabilmesi çok zayıf bir ihtimal. Ancak şekli bir açılış töreni yapılabilir. Zaten Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da üzerinde durduğu konu bu törenle alakalı."