“Sağlıkçıların ek ödemesi 'yük' olarak görülüyor!”

Burcu Yıldırım

ANKARA- Türk Tabipleri Birliği (TTB) Genel Sekreteri Prof. Dr. Vedat Bulut, sağlık çalışanlarına verilen ek ödemenin Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından “yük” olarak tanımlanmasına tepki gösterdi. Türkiye'de hastaları ve çalışanları değil, sermayeyi önceleyen bir politika olduğunu belirten Bulut, sağlık bütçesinden şehir hastanelerine ayrılan bütçenin, kur artışıyla birlikte 12 milyardan 37 milyar lira yükseldiğini söyledi. Bulut, "Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu konuda herhangi bir endişe duymuyor veya bir düzeltme öngörmüyor ama Ek Ödeme Yönetmeliği ile sağlık çalışanlarına verilecek 12 milyar liralık bir artışı zar zor yaptığını söylüyor” diye konuştu.

“5-6 iş insanına 37 milyarlık rant”

Prof. Dr. Bulut, GAZETE DURUM'a sağlık çalışanlarına yapılacak ek ödemelerle ilgili açıklamalarda bulundu. Yayınlanan yönetmeliklerle birlikte sağlık çalışanlarına verilen ücretin israf edilen harcamaların yanına dahi yaklaşamadığını ifade eden TTB Genel Sekreteri Prof. Dr. Bulut, “2022 yılı sağlık bütçesi yapılırken, şehir hastanelerine 12 milyar TL ödeme gösterildi. Ancak dolar kurundaki artış, bu ödeme yükümlülüğünü 37 milyar TL'ye yükseltti. Yani sadece 5-6 iş insanına sağlanacak 37 milyar TL'lik rant, kamudan alınacak” diye konuştu.

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın, sağlık çalışanlarına verilen Ek Ödeme Yönetmeliği ile kamuya 12 milyar lira yük getireceğini ifade ettiğini hatırlatan Bulut, “Çalışan odaklı, insan kaynaklı yani hastaları ve çalışanları değil, sermayeyi önceleyen bir politika var. 12 milyar ile 37 milyar lirayı kıyasladığınızda 3 kat fazla parayı 5-6 iş insanına reva gören Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu konuda herhangi bir endişe duymuyor veya bir düzeltme öngörmüyor ama Ek Ödeme Yönetmeliği ile sağlık çalışanlarına verilecek 12 milyar liralık bir artışı zar zor yaptığını söylüyor” dedi.

Prof. Dr. Bulut, TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı Recep Akdağ ve Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın da ödemelerin emekliliğe yansıyacağı yönünde söylemleriyle tarihi bir hata yaptığını söyledi. Bunun yanlış bir bilgi olduğunu, yasama komisyonunda Maliye Bakanlığı'nın bürokratlarının bile bu yanlışı düzelttiğini dile getiren Bulut, "Receğ Akdağ, 'emekliliğe yansıyacak' dediğinde Maliye Bakanlığı bürokratları, 'hayır emekliliğe yansımayacak' dedi. Biz bunun ek ödemelerin emekliliğe yansıyan güvenceli olmadığını zaten söyledik. Bu emeklilik kesintisi değil ek ödeme” dedi.

“1 milyon 150 bin sağlık çalışanı ek ödemeden yararlanamıyor”

Bulut, ek ödeme içinde Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü'nün, Halk sağlığı Genel Müdürlüğü'nün ve birçok sağlık çalışanının da yararlanamadığını vurguladı. Pandemide en çok riskle karşılaşan birimin gümrükler ve oradaki sağlık hizmetleri olduğunu anımsatan Bulut, şöyle devam etti:

"Gümrüklerin dışında kapsamda olmayan başka gruplar da var. Örneğin, kendi hesaplarıma göre ek ödemeden yararlanamayan 1 milyon 150 bin kadar sağlık çalışanı bulunuyor. Tedarikçiler, biyomedidikal görevliler, güvenlik şirketleri yok sayılıyor. Bunlar da sağlık siteminin içinde aynı risklerle çalışıyorlar. Onlar ile ilgili herhangi bir düzenleme yok. Mesela sosyal hizmet uzmanları da ihmal edilmiş. Çalışanlar arasında çifte standart uygulandığını görüyoruz. Hemşirelerimiz, psikologlarımız, eczacılarımız, diyetisyenlerimiz bütüncül bir sistem içerisinde sağlık hizmeti yürütüyor. Bu konuda da adil bir dağılımın olmadığını, onların gelirlerinin de iyileştirilmediğini, yoksulluk ücretinin altında kaldığını görüyoruz.” 

Kişi başı yıllık 5 bin 100 TL'lik cepten harcama

Sağlık sisteminin kökten değişmesi gerektiğini ifade eden Bulut, sağlık sisteminin kamusal bir anlayışla yürütülmesi gerektiğine dikkat çekti. Bulut, "İnsanların verdikleri vergiler, pirimler zaten adalet, güvenlik, eğitim ve sağlık hizmetlerini ücretsiz almaları içindir. Bu paraları çarçur edenler halkın cebinden ayrıca çalıyorlar” dedi.

Kişi başına yıllık ortalama olarak 5 bin 100 lirayı aşkın bir paranın cepten harcandığını belirten Bulut, şunları kaydetti:

"Bu Türkiye nüfusu ile çarpıldığında 400 küsur milyar liralık bir ranttır. Bunun kimin cebine girdiğini düşünmemiz lazım. Burada 12 milyar lira bir ek ödemeden bahsediyoruz ama sadece sağlık için 400 milyar lira insanların cebinden çıkıyor. 'O zaman vergiler, primler niçin ödeniyor?' diye sormak gerekir. Kafa, halkın cebinden alıp sermayenin cebine koymaya çalışan bir sisteme evrilmiş durumda. İktidar tamamıyla sermayenin emri altında sermayenin kuklası olmuş durumda. Emekçi halkı düşünen yok.”

“Halk sağlığını koruyan hekimlik öncelenmeli”

Prof. Dr. Bulut, sağlık sisteminin, insanların sağlığını korumaya değil, hastalık üzerinden para kazanma üstüne kurulduğunu dile getirdi. Bunun, sürdürülebilir bir sistem olmadığını vurgulayan Bulut, sözlerini şöyle tamamladı:

"Birçok ülke bu işten iflas etmiştir ve halkına artık sağlık götüremez hale gelmiştir. Bu sistemin yansımalarını ise eczanelerde görüyoruz. Artık eczanelerimizde ilaç kalmadı. Tedarikçilerin ücretlerini 2-3 yıldır ödeyemiyorlar. Birtakım malzemeleri alamıyorlar. Hizmet verdiklerinde ise zarar ettikleri kalemlerden kaçınıyorlar. Tedavi edici değil halkın sağlığını koruyan koruyucu hekimliğin öncelenmesi gerekiyor. Onun için önce aile hekimliği sistemini yani birinci basamağı güçlendirmek, sevk zincirini oluşturmak lazım. Aile hekimliği sisteminin köklü bir revizeye ihtiyacı var ki insanlarımız hasta olmasın. Dikkat ederseniz, Türkiye'de madencilikten enerjiye ekosistemi bozan pek çok uygulama var. Halk sağlığını tehdit eden bütün bu uygulamalarda, gerisinin ne yazık ki teferruat olduğunu görüyoruz.”