'Ölümsüzlüğün' 10 bin yıllık tarihi

Ömer ŞAN

ANKARA- Adana'nın Yüreğir ilçesinde bulunan ve yaklaşık 10 bin yıl öncesine tarihlenen antik Misis kenti, Yüreğir Belediyesi'nin ‘Ölümsüzlük Şehri Misis’ projesiyle gün yüzüne çıkartılmaya çalışılıyor.

Bölgenin ve dolayısıyla Adana ile Yüreğir'in tanıtımına büyük katkı sağlayacağı kaydedilen proje kapsamında, 2022 yılı bahar dönemi için 'Antik Höyük Kazıları'na başlandığı bildirildi.

Yapılan araştırmalara göre tarihi milattan önce 8-10 binli yıllara dayanan antik kent için çeşitli efsaneler de günümüze kadar ulaştı.

Antik kentin bulunduğu coğrafya ile ilgili anlatımlarda, üzerinde sayısız medeniyetlerin kurulduğu, krallıkların, derebeyliklerin, padişahlıkların hüküm sürdüğü ve halk efsanelerinde hikayeleştirilen, Lokman Hekim’in aynı topraklarda bulduğu, ‘ölümsüzlük ilacını’ köprüsünden geçerken Ceyhan Nehri’ne düşürdüğü kent olarak kayıtlarda geçen antik Misis şehrinin, bu yönüyle de dünyaya tanıtılması için çalışmalar yapılıyor.

Tarihi İpek Yolu üzerinde bulunan ve önemli bir nokta olan antik Misis kenti, Hitit, Roma, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine dair izler de taşıyor.

Dünya kültürel mirasına dahil olacak

Çalışmaları değerlendiren ve 'Antik Misis Kenti’ni dünyaya tanıtmak için devam ettirilen kazı ve çalışmalara önemli destek sağlayan Yüreğir Belediye Başkanı Fatih Mehmet Kocaispir, “Misis, Adana’mızın kültürel anlamda yeni gözdesi, cazibe merkezi olacak. Kazılar tamamlandığında ortaya çıkan tarihi eserler ve restorasyonlarla birlikte 'Misis Ölümsüzlük Şehri', Dünya kültürel mirasına dahil olacak. Türkiye ve dünya yeni bir kültürel miras kazanırken Misis, tüm Dünyadan ilgi gören büyük bir destinasyon olacak” dedi.

Belediyenin desteğiyle sürdürülen kazı çalışmaları hakkında bilgi veren Kocaispir, şunları kaydetti:

“Misis’te arkeolojik kazılar 2012 yılından bu yana Yüreğir Belediyesi koordinatörlüğünde, Adana Arkeoloji Müzesi başkanlığında, Roma İtalyan Uluslararası Araştırma Merkezi ve Pisa Üniversitesi işbirliğinde devam ediyor. İtalya Roma Ulusal Araştırma Konseyi Başkanı Prof. Dr. Anna Lucia D’Agata, Pisa Üniversitesi’nden Prof. Dr. Giovanni Salmeri'nin yanı sıra restoratör, arkeolog, sanat tarihçisi, filolog, heykeltıraş, ressam, topograf, fotoğraf sanatçısı ve üniversite öğrencilerinin katılımıyla başlayan bahar dönemi kazılarına biz de 40 işçimizle destek sağlıyoruz.”

Buluntular müzede sergileniyor

Adana Seyhan'da yayın yapan Egemen gazetesinin haberine göre Başkan Kocaispir, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Proje kapsamında devam eden kazıların yanı sıra kervansaray ve 2 adet su değirmeni restorasyonu tamamlandı. İşlevsel değerini geçen zaman içerisinde yitiren ve bu nedenle yok olmaya yüz tutan su değirmenleri, özgün ve otantik yapısıyla restore edilerek toplum hayatına tekrar kazandırıldı. Kazılardan çıkarılan bütün parçalar da çok yönlü olarak araştırılıp daha sonra Adana Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor.”

Öte yandan Yüreğir Belediyesi koordinatörlüğünde yürütülen Misis Antik Kenti'ndeki arkeolojik kazılar için öngörülen süre tamamlanmak üzereyken 6 ay daha uzatılmıştı.

Yüreğir Belediyesinden yapılan açıklamada, geçen yıl Temmuz ayında Yüreğir Belediye Başkanı Mehmet Fatih Kocaispir ile Adana Müze Müdürü Nalan Çopuroğlu Yastı arasında kazıların süresinin 6 aya çıkarılması için protokol imzalandığı bildirilmişti.

Antik Misis kenti

Antik Misis, Adana’ya 27 kilometre uzaklıkta Ceyhan Nehri (Pyramos) kenarında tarihi İpek Yolu üzerindedir. Kentte Neolitik dönem (M.Ö. 6000) kültür izlerinin görüldüğü Sirkeli Höyük bulunmaktadır. Truva kahramanlarından Mopsus’un kurduğu söylenen kent; Hitit, Asur, Makedonya ve Selevkosların eline geçmiş, daha sonra Roma ve Bizans’a ev sahipliği yapmıştır.

1517 yılında Osmanlı hakimiyetine giren antik Misis'teki kazılarda M.S. 4. yüzyıla ait mozaikler bulunmuştur. 9 gözlü taşköprü, akropoldeki surlar ve şehir kalıntıları ile 1542'de yaptırılan Havraniye Kervansarayı ve 1648'de yaptırılmış tek kubbeli kübik mescit, ilgi çeken diğer eserlerdir.

Sirkeli Höyükte ele geçirilen, bir kayaya oyulmuş iki adet taş kabartmanın, Hititlere ait bir yol işareti olduğu düşünülüyor.