Nedir bu alerji?

AZE Haber Ajansı

ANKARA- Vücudumuzu hastalıklara ve yabancı maddelere karşı koruyan bağışıklık sistemi, vücut için normalde zararlı olmayan birtakım çevresel antijenlere (alerjen) karşı aşırı hassiyet ve tepki gösterebilir. Bağışıklık sistemi alerjenlerle ilk kez karşılaştığında onları belleğine alır, sonrasında antikorlar üreterek yanıt hazırlar. Ve alerjik reaksiyon olarak vücudumuzun çeşitli yerlerinde ve çeşitli şekillerde kendini gösterir.

Polenler, tüy, kıl, toz gibi yabancı maddeler; ev akarları, arı ve böcek sokmaları, çeşitli ilaçlar, kimyasal maddeler, bazı hayvansal ve gıda maddeleri alerjiye neden olabilir. Nadiren de olsa bazı insanlarda suyla, ahşapla ve nikel içeren metallerle temas edildiğinde veya güneş ışınlarına maruz kalındığında alerjik reaksiyonlar görülebilir. Özellikle bazı bitkilerin rüzgarla taşınan polenleri, hassasiyeti olan kişilerde alerjik rinit ve konjonktivit rahatsızlığa sebep olabilir.

ALERJİ NASIL GELİŞİR?

Antijenler ağızdan, burundan gözden, deriden ya da enjeksiyon ile vücuda girer ve böylelikle ilk temas gerçekleşmiş olur.

DUYARLILIK AŞAMASI

Vücudumuza giren yabancı antijenler karşı bağışıklık yanıtında rol oynayan B lenfositleri (akyuvardaki plazma hücreleri) İmmünoglobulin E (IgE) antikorlarını üretmeye başlar. Antikorlar vücuda giren yabancı moleküllere (antijen) karşı bağışıklık sistemi tarafından üretilen glikoprotein yapısındaki moleküllerdir.

KİMSAYALLAR DEVREYE GİRER

Masr hücresi, histamin (nörotransmitter olarak salgılanan bir azot bileşiği) ve heparin (pıhtılaşma önleyici madde) açısından zengin granüllere sahiptir ve bağışıklık sisteminde özellikle alerjik tepkimelerin oluşmasında rol oynar. Imge hava yollarındaki mast hücrelerine veya kandaki bazofil hücrelerine bağlanır. IgE ile bağlanan bu hücreler, başta histamin olmak üzere damarlar sinirler ve salgı bezleri üzerinde etkili bir dizi kimyasal molekül (prostagladinler, lökotrienler, sitokinler...) salgılayarak alerjik belirtileri başlatır.

ALERJİK TEPKİME ORTAYA ÇIKAR

Bazı belirtiler anında ortaya çıkarken bazılarıysa birkaç saat içinde oluşur. Sinir uçlarında kaşıntıya, salgı bezlerinde yoğun mukus oluşumuna, kan basıncının düşmesine, hava yollarındaki kasların anı kasılmasına ve solunum yollarında tıkanıklığa neden olurlar.

BELİRTİLER

Sıklıkla vücudun belli bölgelerinde (yanak, boyun, eller ) deri yüzeyinde kaşıntı, kızarıklık, pullanma, kuruluk, iltihaplanma, allerjik astım, rinit, konjunktivit, hapşırma, burun tıkanıklığı, boğazda şişlik ve nefes almakta zorlanma gibi alerjik belirtiler görülebilir. Bazen anaflaksi denilen cok şiddetli ani alerjik reaksiyonlar ölümle bile sonuçlanabilir. Genetik yatkınlık veya çevresel faktörlerle tetiklenebilen alerjik tepkimeler kişiden kişiye farklılık gösterebilir.

ALERJİ TESTLERİ

Alerjik hastalıklarda tanı koyabilmek için bazı testler yapılır. Kan testinde alerjene karsi gelişen antikorların seviyesine bakılır. Provakasyon testinde şüphe duyulan alerjen ağız, burun ve göz yoluyla kişiye uygulanır. Bu yolla alerji tepkilerinin artıp artmadığına bakılır. Cilt testlerinde alerjiye neden olabilen belli başlı maddeler kişinin kolunun bir bölümünde deri üzerine veya altına küçük miktarda uygulanır ve ciltte oluşan alerjik belirtiler tespit edilir.

ALERJİYE TEDAVİ YÖNTEMLERİ

Alerjiye neden olduğu bilinen alerjenlerden mümkün olduğunca kaçınılması uzmanların önerdiği tedbirlerin başında geliyor. Etkilenen organa ve hastalığa göre ağız, burun, göz ve deri yolu ile alınan tablet, sprey, damla ve enjeksiyon şeklinde farklı özelliklerde antihistaminik ilaçlar kullanılabilir. Bazı hastalarda immunoterapik tedavi yöntemleri de uygulanabilir.