Karlıova'da termik santral tepkisi

Ömer ŞAN

ANKARA - Türkiye Kömür İşletmeleri'nin (TKİ) Bingöl Karlıova Halifan köyünde 150 megavat gücünde inşa etmeyi planladığı yeni santral için ihale sürecini başlatması, tepkileri de beraberinde getirdi. 2008 yılında ilk çalışmaları yapılan termik santral için çıkılan ilk ihale teklif gelmemesi üzerine iptal edilmişti. Bingöl Çevre Derneği (Binçev-Der), “Bingöl’de termik santral, ormanlar başta olmak üzere tüm canlılar için büyük felaket olur” uyarısında bulundu.

TKİ, Bingöl'ün Derinçay (Karlıova) havzasında bulunan kömür sahasında 150 megavat gücünde Karlıova Termik Santralını inşa etmek üzere ihale sürecini başlattı. TKİ, Bingöl-Karlıova kömür sahasını, termik santral kurma şartıyla rödovans yöntemiyle 7 Haziran’da ihaleye çıkacak.

Daha önce ihalesi iptal edilen Karlıova Termik Santralı için yeniden ihaleye çıkılacağı haberleri, sosyal medya ve kamuoyunda tepkilere neden oldu. Binçev-Der Başkanı Cuma Karaarslan, duyarlı-duyarsız herkesi termik santralın yapımına karşı çıkmaya davet etti.

Çevre illere de zarar verecek!

Bingöl'de yayın yapan Çapakçur gazetesinde yer alan Mesut Kaya imzalı habere göre, Karaaslan şöyle konuştu:

“Bingöl’de yapımı düşünülen termik santral, bölge ekosistemi ve insanları için geri dönülmez felaketlere sebep olacaktır. Topyekûn bir direniş için herkesi karşı çıkmaya davet ediyoruz. Bingöl’de termik santral, ormanlar başta olmak üzere tüm canlılar için büyük felaket olur. Bingöl 800-2 bin 300 metre rakımı ile rüzgâr ve değişik hava akımı çökmelerin yaşandığı bir alandır. Bu nedenle hem bölgemizde hem de bölgemizden su kaynakları ile beslenen illerde felaketlere neden olacaktır.”

Bölgede işletilecek termik santralın insan sağlığı ve iklim üzerindeki olumsuz etkilerine işaret eden Karaarslan, “1965-2020 yılları arasında çalışan 16 ildeki 29 termik santral elektrik üretirken, yaklaşık 200 bin erken ölüme, 117 bin 661 erken doğuma, 62 milyon iş günü kaybına ve 4 trilyon 8 milyar TL’de sağlık maliyetine yol açmıştır. Kömüre dayalı elektrik üretimi sürecinde tonlarca tehlikeli hava kirletici ve sera gazı emisyonu havaya bırakılarak kirliliğe, iklim değişikliğine ve insan sağlığında büyük zararlara neden oluyor” diye konuştu.

Paris Anlaşması ve net sıfır karbon hedefi

Bugüne kadar herhangi bir şekilde, termik santralların çevreyi kirleten emisyonlarının raporlanmadığını vurgulayan Karaarslan, “Türkiye geçen Kasım ayında, 'Paris İklim Anlaşması'nı onayladı ve 2053’e kadar 'net sıfır karbon hedefini' duyurdu. Bu sevindirici ve umut veren bir adım olsa da henüz kömürden çıkış için bir tarih ve plan duyurmadı. Her bir tesisin neden olduğu çevreyi kirleten emisyonlar ise raporlanmıyor” bilgisini verdi.

Katkısı, ihtiyacın yüzde 1 ile 3'ü arasında

Elektrik üretim potansiyelleri hakkında bilgiler de veren Karaarslan, açıklamalarını şöyle tamamladı:

“Türkiye'nin yıllık elektrik ihtiyacı 300-350 milyar kilovat saat olarak bilinmektedir. Elektrik tüketiminin her yıl ortalama yüzde 5,1 arttığı görülmektedir. Yani Bingöl'de kurulacak santralda üretilecek elektrik ile yüzde 1-3 aralığında bir ihtiyaç karşılanacaktır. Ölüm ve kirlilik ile doğa katliamının hesabı yoktur. Buna değer mi? Kurmayın, günde 10 dakika lambalar kapalı olsa bu ihtiyaç zaten karşılanır.”

TKİ Genel Müdürlüğü, Bingöl-Karlıova termik santralı için ilk adımı 2008 yılında atmıştı. Bingöl-Karlıova kömür sahası için termik santral kurma şartıyla rödovans sistemiyle işletilmek üzere, 7 Ekim 2008'de ihaleye çıkıldı. İhale teklif gelmemesi üzerine iptal edilmişti. 

Santral devreye alındığında yılda yaklaşık 650 milyon kilovat saat elektrik üretecek. Bölgede 25 milyon ton işletilebilir kömür/linyit rezervi bulunuyor.