İzmir'in tarihi "Halkapınar" su kaynağı koruma altında

Semra İğtaç

İZMİR- Kente uzun yıllardır su temin eden, İzmir’in içme suyu kaynaklarına ilişkin, Resmi Gazete’de yer alan ilanla birlikte önemli bir karara imza atıldı. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Jeoteknik Hizmetler ve YAS Dairesi Başkanlığı, Halkapınar kaynağı ve kuyularını koruma alanı ilan etti. 

Resim Gazete'de yayımlanan karara göre, hâlihazırda bulunan 21 su sondaj kuyusu ile İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne 40,37 hektometreküp yeraltı suyu çekimi tahsis edilen Halkapınar kaynağının çevresi "Mutlak Koruma Alanı", "Birinci Derece Koruma Alanı" ve "İkinci Derece Koruma Alanı" ilan edildi. Koruma alanının Birinci Derece Koruma Alanı sınırları içerisinde; Konak ilçesine bağlı Cengiz Topel, Emir Sultan, Güney, Zeytinlik, Levent, Boğaziçi, Huzur ve Trakya mahalleleri ile Bornova ilçesine bağlı Meriç Mahallesi’nin bir kısmı bulunuyor. Birinci Derece Koruma Alanı içerisinde, yeni imar tadilatları, karayolu demiryolu yapımı, kentsel ve evsel atıkların, kimyasal maddelerin depolanması ve madencilik faaliyetleri yasaklandı.

İzmir ili Konak ilçesi Halkapınar kaynağı ve kuyuları, İzmir'in içme, kullanma ve endüstri suyu temininde kullanılıyor. İlerleyen dönemde de Halkapınar kaynağı ve kuyularından İzmir'in su ihtiyacını karşılaması bekleniyor.

Tarihi Halkapınar su kaynağı

Smyrna/İzmir adının ana tanrıça kaynağı/gölcüğü veya en azından ana tanrıça/kutsal ana anlamlarıyla ilgili olduğu düşünülüyor. Halkapınar kaynağı ve bu kaynağın oluşturduğu gölcüğün çevresi, kentin uzun tarihi boyunca bir ziyaret yeri olma özelliğini sürdürüyor.

Osmanlı'dan beri kullanılıyor

Halkapınar kaynağı, Osmanlı İmparatorluğu döneminde de İzmir halkının bir mesire ve eğlence yeri olarak tercih ettiği bir alan olarak biliniyor. Ünlü seyahatnamesi ile tanına Evliya Çelebi’nin, XVII. yüzyıl ortalarında İzmir’i ziyaret ettiği biliniyor. Evliya Çelebi, İzmir’e girerken yolunun geçtiği Halkapınar’ı canlı bir şekilde tasvir ediyor ve İzmir halkını bu bölgede eğlenirken gördüğünü belirtiyor. Halkapınar kaynağının, Osmanlı Devleti’nin son zamanlarında İzmir’in içme suyu ihtiyacı için kullanıldığı bilinirken, su kaynağı kesilen gölcüğün kuruduğu ve daha sonra da doldurulduğu ifade ediliyor.