Engelli bireyler için hayat daha da zorlaştı!

Semra İğtaç

İZMİR- Türkiye Sakatlar Derneği İzmir Şube Başkanı İlknur Peder, yaşanan ekonomik krizin engelli bireyler üzerindeki ağır hasarını azaltmak için yetkililerin ivedilikle harekete geçmesi çağrısında bulundu. Yaşanan ekonomik sorunlar ve durmaksızın devam eden zam furyasının en çok engelli bireyleri ve ailelerini zor durumda bıraktığına dikkat çeken Peder, "Akülü tekerlekli sandalyenin ortalama fiyatı 15 bin-50 bin TL dolayındadır. SGK bunun sadece 2 bin 750 TL’sini karşılamaktadır. Sayıları on binlerle ifade edilen omurilik/felçli hastaların ortalama aylık bez gideri 500 TL ile 2 bin TL dolayındadır. SGK bunun sadece 243 TL’sini karşılamaktadır. Bu koşullar altında birçok engelli vatandaşımız kırık, bozuk protezleri kullanmak ya da koltuk değneği ile yetinmek durumunda kalmaktadır" dedi.

GAZETE DURUM'a özel açıklamalarda bulunan Peder, engelli bireylerin günlük hayatta ne gibi sorunlarla karşılaştığını, engelli bireylerin sosyal hayata daha aktif ve etkin katılımı için neler yapılması gerektiğini anlattı. "Engelli bireyler sokağa çıktığı sürece, hayata, yaşama baktığı sürece biz de hangi engellerle karşılaştıklarını görme imkanı buluyoruz” diyen Peder, şunları söyledi:

Birçok engelli kırık, bozuk protezleri kullanıyor: Ülkemizde yaşanan ekonomik sorunlar ve durmaksızın devam eden zam furyası en çok engelli bireyleri, dezavantajlı gruplar ile ailelerini zor durumda bırakmaktadır. Yaşama tutunmak, sosyal, kültürel ve ekonomik hayattan kopmamak için olağanüstü çaba sarf eden engelli bireyler için hayat; zamların, artan bürokrasinin ve halen devam eden ötekileştirmenin baskısıyla daha da zorlaşmaktadır. Engelli bir bireyin, eli, kolu, ayağı, yaşam kaynağı işlevi gören akülü tekerlekli sandalyenin ortalama fiyatı 15 bin-50 bin TL dolayındadır. SGK bunun sadece 2 bin 750 TL’sini karşılamaktadır. Sayıları on binlerle ifade edilen omurilik/felçli hastaların hava kadar, su kadar gereksinim duydukları büyük boy hasta bezinin fiyatı her gün yükselmektedir. Bir hastanın ortalama aylık bez gideri 500 TL ile 2 bin TL dolayındadır. SGK bunun sadece 243 TL’sini karşılamaktadır. Sosyal ve ekonomik hayatın içinde olan özellikle de sporla ilgilenen engelli bireylerin kullanmak zorunda oldukları aktif tekerlekli sandalyelerin fiyatı ise markalarına, fonksiyonlarına göre 15 bin ile 50 bin TL arasında değişmektedir. SGK bunun sadece 2 bin 250 TL’sini ödemektedir. Diz altı protez fiyatı 20 bin TL'den başlamaktadır. SGK desteği ise 2 bin 500 TL civarıdır. Dirsek altı kol protezlerinin fiyatı 20 bin TL'den başlamaktadır. SGK ise bunun 2 bin 700 TL’sini karşılamaktadır. Bu koşullar altında birçok engelli vatandaşımız kırık, bozuk protezleri kullanmak ya da koltuk değneği ile yetinmek durumunda kalmaktadır. Terörle mücadele gazilerimizin ve engelli vatandaşlarımızın kullandığı ortez ve protezler için hazırlanan SUT listesi yıllardır güncellenmemiştir. SGK’nın ödediği protez ve ortez fiyatları enflasyon ve kur artışı karşısında çok düşük oranda kalmıştır. Ortaya çıkan binlerce liralık fark, gazi ve engellilerimize ciddi mağduriyet oluşturmaktadır. 

Engelli maaşlarında yapılan haksız kesintiler: Sağlık kurulu raporları konusundaki farklı uygulamalar/raporlamalar bizleri günlerce uğraştırmakta bazen de hak etmediğimiz uygulamalara, kararlara muhatap olmamıza neden olmaktadır. Yaşanan bu karmaşa sağlık kurulu raporlarıyla ilgili standart bir mevzuatın olmadığı izlenimini vermektedir. Evde Bakım Parası ve Engelli maaşlarında yapılan haksız kesintiler engelli vatandaşlarımızı ciddi şekilde mağdur etmekte, birçok engellimiz evinin kirasını ödeyemez hale düşüp evden çıkarılmak gibi durumlara maruz kalmaktadır. Tüm taleplerimize rağmen, engelli bireylerin şehirlerarası otobüslerden/toplu taşımadan yararlanma imkanları maalesef pek mümkün olmamaktadır. Bu konudaki duyarsızlık en temel anayasal haklardan olan ulaşım imkanımızı da engellemektedir. 

12 milyon dolayında engelli vatandaşa yönelik kapsamlı veri tabanı yok: Ülkemizde yaşayan 12 milyon dolayında engelli vatandaşa yönelik kapsamlı veri tabanının yıllardır oluşturulmaması, dezavantajlı grupların sorunlarının, önceliklerinin belirlenmesinde gecikmelere ve yanlış kararlara neden olmaktadır. Örneğin; Engel türü, sağlık sorunu, kullandığı medikal cihazlar, gelir durumu, hanede birlikte yaşadığı kişiler, vb. ile ilgili bir veri tabanının olmaması üzücüdür. Yaşadığımız bu ekonomik krizin engelli bireyler üzerindeki ağır hasarını azaltmak, mağduriyetleri ortadan kaldırmak adına yetkililerin ivedilikle harekete geçmesini, bu konuda yeni politikalar geliştirmesini önemle rica ediyoruz.